Vera - 01.02.1987, Blaðsíða 20

Áriö 1985 var lagt upp
friðarferðina miklu, ferð sem
enn er ekki lokið. Farið
hefur verið fil margra landa
og stjómvöld spurð um
afstöðu til afvopnunar- og
friðarmála. Helga Jóhanns-
dóttir tók þátt í þessari
ferð og leitaði Vera frétta
hjá henni.
Ég fór til hennar Helgu
eina kvöldstund í haust.
Það er ekki að spyrja að
því hvað hún Helga tekur
vel á móti öllum þeim
sem banka upp á hjá
henni. Við komum okkur
fyrir inni í stofu og ég bað
hana að segja mér frá
Friðarferðinni miklu.
Helga, hver var aðdragandi
þessarar ferðar?
„Þetta hófst allt meö því aö
kennslukona í Svíþjóð fékk
snjalla hugmynd. Konan heitir
Astrid Einarsson. Hún er nokk-
uð viö aldur og á heima í lítilli
borg, Ronneby í suð-austur
hluta Svíþjóöar. Hún var aö
reyna að hugsa upp aðgerð
sem gæti vakið heimsathygli,
styrkt Sameinuðu þjóðirnar,
vakið athygli á stöðu fátækra
ríkja og á baráttu fólks um víða
veröld gegn misrétti, og gegn
vígbúnaðarkapphlaupi og
stríðsrekstri. Hún vildi benda á
leiðir til að tryggja frið í heimin-
um.“
Það hefur sem sagt verið
byrjunin, en hvernig tókst henni
þetta?
,,Hún og vinir hennar sömdu
spurningarnar fimm. Þær eru
allar byggðar á sáttmála S.þ.
sem 159 þjóöir hafa undirritað.
En það er óneitanlega full þörf
á að minna þær á þennan sátt-
mála. Hún skipti heiminum
niður í ein 20svæði og hugsaði
sér að konur skiptu sér í hópa
og að hver hópur færi á fund
nokkurra ríkisstjórna í sínum
heimshluta og fengju svör
þeirra við spurningunum."
Tókst henni þetta mikia æti-
unarverk sitt?
Já, hún fékk stuðning fjölda
friðarhreyfinga og einnig fékk
hún marga samstarfsmenn við
að koma þessu í framkvæmd.
Og því var það síðla vetrar 1985
að Friðarhreyfing íslenskra
kvenna og Kvennalistinn
fengu boð um að taka þátt i
friðarferðinni miklu. 1. áfangi
hennar fólst í því að Evrópu var
skipt I 5 svæði og 5 hópar
kvenna tóku að sér að heim-
sækja hver sitt svæði, hitta þar
ríkisstjórnir og fá svör þeirra
við spurningunum fimm.“
Hverjar fór frá íslandi?
„Við Una Bergmann vorum
tvær héðan frá íslandi. Við fór-
um snemma í maí í sinn hvorn
ferðahópinn. Hún fór um hluta
meginlands álfunnar en ég um
miðjarðarhafssvæðið. Fyrst
hitíust allir hóparnir í Svíþjóð
og fengu svör sænska utanrík-
isráðherrans. Þau voru öll já-
kvæð sem vænta mátti og
vejtti fjöldi fólks okkur hvatn-
ingu og uppörvun. Hópurinn
sem ég var í var langminnstur,
viðvorum bara8. Þaðvarafþví
að við ferðuðumst flugleiðis
vegna fjarlægða milli land-
anná, en hinir hóparnir fóru
með langferðabílum. Okkar
hópur var sá eini sem hafði
karlmann innanborðs. Sá var
ítalskur' mótmælendaprestur
og reyndist hinn ágætasti
ferðafélagi. Næsti áfangi okk-
ar var Reykjavík. Við áttum
fund með Steingrími Her-
mannssyni forsætisráðherra.
Hann tók okkur vel og svaraði
spurningunum játandi og
ræddi um sérstöðú íslands.
Við hittum einnig biskup ís-
lands Pétur Sigurgeirsson og
samstarfsfólk hans. Því næst
fórum við til Þingvalla í feg-
ursta vorveðri. Síðdegis vorum
við boðin að Bessastöðum til
Vigdísar forseta sem tók hópn-
um frábærlega vel.
Að lokum bauð forsætisráð-
herra hópnum til kvöldverðar í
Ráðherrabústaðnum. Þangað
var einnig boðið allmörgum ís-
lendingum. Þetta varð
kynningarkvöld.
Það var hrifinn og
hópur sem lagði af stað frá
landi árla næsta morgun."
Var næsti áfangastaðurinn
ekki Grikkland?
„Jú, við komum til Aþenu
um kvöldmatarleytið. Þá áttum
við að fara rakleiðis á útifund
við háskólann. En við komuna
var okkur sagt að þeim fundi
væri frestað vegna þess að
svæðinu hefði verið lokað
vegna kosningaóláta og að há-
skólinn væri á valdi óeirða-
seggja. Um þessar mundir fór
fram kosningabarátta í Grikk-
landi og ákafinn leyndi sér
ekki. En um kvöldið rann mesti
móðurinn af mönnum og við
héldum fundinn. Borgarstjóri
Aþenu tók þátt í honum okkur
að óvörum og fundurinn tókst
bara vel þrátt fyrir vankunnátte
okkar flestra í grísku. En sem
betur fór var grísk stúlka,
Anastasia, í hópnum og hún
fór á kostum.“
Já, segðu mér frá fólkinu '
hópnum.
Já, já, Anastasia Rampotas,
hin gríska, er við háskólanám '
Svíþjóð. Elisabeth Gerle er
20