Ritmennt - 01.01.2004, Síða 127
RITMENNT
BEITT SÁ HAFÐI BJÖRTUM ANDANS VIGRI
íslandi, var kominn heim aftur úr ferð sinni
sendi hann mér tvíhlaupaða byssu með öllu
tilheyrandi, og var það hinn ágætasti gripur,
og sáustum við þó aldrei á ævinni.73 Enda
var það oftar að ég hafði mikil kynni af
Frökkum. Tók ég af þeim tvo veika menn,
sinn í hvort sinn. Var annar hjá mér í þrjár
vikur en annar rúma viku. Og einu sinni var
ég túlkur í mánuð fyrir skipherra sem lá í
Alviðru. Félck ég önga borgun fyrir annan
þann veika sem hjá mér var, þar til ég slcrif-
aði frönsku stjórnarráði, og féklc ég þá 54
franka í silfri með frönsku herskipi, og var
það síðar en hér var komið, því þá var ég
kominn að Söndum, og komu þeir peningar
mér þá í góðar þarfir í mínum bágu kring-
umstæðum, sem oft hefðu orðið mér erfið-
ari ef ég hefði ekki haft góð kynni af fram-
andi útlendingum, sem reyndust mér betur
en sumir landar mínir.
En af því enginn ræður sínum næturstað
þá sótti ég frá Mýraþingum, mest af ótta
fyrir að þjóna þar lengur, og sótti ég um
Sanda. Voru mér veittir þeir 11. febrúar
1853, og flutti ég þangað sama vor, 66 ára
gamall.74 Gekk mér þar miklu örðugra, því
þó ég mætti vera heima tvo sunnudaga í
senn þá var annexíu vegurinn miklu víðari.
Á sjötta ári sem ég var á Söndum missti
ég sjónina, 1859; þá var ég 72 ára, og varð ég
þá að resignera. Hafði ég látið hyggja kirkj-
una á Söndum með miklum erfiðleikum, og
varð mér þar viðskilnaður örðugur. Hafði ég
þó hrist upp staðinn, sem föng voru á, og
gjörði mér þá sjónleysið mestan baga. Þó
komst ég þaðan skuldlítill en félaus. Fór ég
þá á kirkjukotið Múla, mjög nauðugur. Þar
var ég þrjú ár við bágustu kjör. Hafði ég þá
ekkert af tekjum brauðsins, því það sem
Teikning eftir Emile Lassalle (1839).
Paul Gaimard (1790—1858). „... sendi hann mér tví-
hlaupaða byssu með öllu tilheyrandi, og var það hinn
ágætasti gripur ..." Þrátt fyrir gjöfina hitti síra Jón
aldrei hinn franska lækni og vísindamann sem ferðað-
ist um ísland sumrin 1835 og 1836.
mér bar af tekjum brauðsins gekk upp í
ofanálag á staðinn.75 Þrengdi þá presturinn,
bónda á Meiri-Bakka í Skálavík, Hólshreppi og
Ragnhildar Halldórsdóttur.
73 Paul Gaimard (1790-1858) var franskur læknir og
vísindamaður sem ferðaðist um Island sumrin 1835
og 1836, í síðara skiptið með stórum hópi vísinda-
og listamanna. Um leiðangur Gaimards sjá: Voyage
en Islande et au Groenland. Publié par ordre du
Roi sous la direction de M. Paul Gaimard (1967);
íslandsmyndir Mayers 1836 (1986).
74 Sandar voru kirkjustaður og prestssetur í margar
aldir. Nú er þar allt í eyði, en bærinn og kirkjan
stóðu sunnan og vestan undir Sandafelli. Um Sanda
sjá: Kjartan Ólafsson, Firðir og fólk, 130A19.
75 Um kirkjukotið Múla segir í Prestaævum: „Svo voru
þá óvistleg húsakynni á þessari sex hundraða kirkju-
jörð, Múla, að búa varð síra Jón um rúm sitt á moldar-
bállci, og torfþckja baðstofunnar var svo lág að nálega
123