Vera - 01.10.1999, Page 43
erfitt eða er óvenju döpur, koma þeir og dansa
fyrir mig. Þeir eru svona eins og hálfur fingur á
hæð."
Ég skima um stofuna, ekki laus við öfund, en
mér er það ekki gefið að sjá blómálfa.
„Svo þegar ég var 7 ára fluttu foreldrar mínir
hingað á Patreksfjörð, í þetta hús," heldur Mar-
grét áfram. „Pabbi var orðinn
heilsutæpur um þetta leyti og svo
var hann aldrei mikill bóndi. Hann
var aftur á móti ágætur smiður og
vildi helst vinna við smíðar."
Þú hefur kannske þetta list-
ræna handbragð frá honum?
„Það er listfengi í föðurætt minni,"
samþykkir Margrét. „Ein föðursyst-
ir mín málaði á silki og önnur var
ágætlega skáldmælt. Hjá mér kom
handlagni snemma i Ijós, til dæmis
hannaði ég og saumaði fermingar-
kjólinn minn sjálf.
Pabbi mun hafa ætlað að snúa
sér alfarið að smíðunum þegar
hann flutti hingað. En þá var hann
svo óheppinn að veikjast af berkl-
um og lá á sjúkrahúsi í eitt og hálft
ár. Það var erfiður tími fyrir okkur
mæðgurnar. Mamma hafði ekki
heilsu til að vinna á þessum árum
þó hún fengi bata seinna. Ég gat
sem betur fór fengið að vinna í fiski
þó ég væri bara 11 ára. Sjálfsagt
hefur kaupið ekki verið hátt - ég
veit ekki enn hvað það var þvf ég
fékk mömmu umslagið óopnað.
Hún fékk seðlana en ég smáaurana
og voru báðar fegnar. Oft sendi
mamma mig líka niður á bryggju til
að fá einn og einn þorsk í soðið
þegar bátarnir komu að. Ef ég hitti
engan sem ég þekkti, eða ef ekki
var róið, borðuðum við bara brauð
með bræðingi og mjólkursopa eða
kaffi. Við vorum milli vonar og ótta
allan þennan tíma. Stundum leið
pabba betur en stundum versnaði
honum. En svo fór hann í uppskurð á Akureyri og
loks náði hann þeirri heilsu að hann mátti koma
heim. Læknarnir sögðu þó að hann yrði að hlífa
sér og mætti alls ekki vera undir miklu vinnuálagi.
Hann kom sér þá upp lítilli vinnustofu heima og
vann þar síðan við ýmis smærri verkefni. Lækn-
arnir nefndu það líka við hann hvort hann gæti
ekki komisttil útlanda um tíma, það mundi hressa
hann."
Og svo fór fjölskyldan til útlanda?
„Jé, reyndar fórum við til útlanda þegar ég var 13
ára gömul. Ég veit ekki ennþá hvernig foreldrar
mínir hafa fjármagnað þá ferð. Það breytti auðvit-
að málinu að systir mömmu var gift stórbónda f
Noregi og þangað fórum við, að Trogstad á Öst-
fold. Þetta var ævintýri líkast fyrir mig og líklega
okkur öll. Við fórum út með Gullfossi með við-
komu í Kaupmannahöfn. Á leiðinni yfir hafíð
fannst mér eftirsóknarverðast að standa aftur á
skipinu, horfa ofan í boðaföllin í kjölfarinu og láta
mig dreyma dagdrauma.
Við vorum þrjé mánuði f Noregi, dásamlega
sumarmánuði. Ég minnist þess hve pabba þótti
skógurinn tilkomumikill, öll þessi stóru tré.
Kannske hefur smiðurinn í honum Ifka komið þar
Margrét með elsta
barnabarnið Huldu,
sem nú er uppkomin.
Meö henni eru
nöfnurnar, móöir
hennar og elsta
dóttir.
Margrét og Gunnar.
Myndin er tekin
á fimmtugsafmæli
Margrétar.
Margrét með
hundana sina.
una sína viku áður en giftingin átti að verða. Hún
var jarðsungin í brúðarskartinu. Fjölskyldur afa og
ömmu voru vinafólk og þegar amma var nýfædd
kom afi að sjá hana. Hann virðist hafa orðið heill-
aður af barninu þvf hann sagði við langömmu
mína: Þú gefur mér nú þessa stúlku fyrir konu.
Móðir barnsins játaði þessu, svo undarlegt sem
það var nú, og telpan var alin upp við það sjónar-
míð að í fyllingu tímans ætti hún að giftast þess-
um manni. Þegar hún var 19 ára giftust þau,
hann var þá kominn hátt á fimm-
tugsaldur. Ég held að hjónabandið
hafi samt verið furðu gott en eins
og ég sagði dó hann auðvitað
löngu á undan henni.
En svo ég haldi áfram með mína
eigin sögu. Þegar ég var þarna á
Östfold hjá ömmu hitti ég mína
æskuást. Það voru yndislegir dagar
- hver man ekki eftir fyrstu ástinni?
En draumaprinsinn hvarf mér jafn
skyndilega og hann birtist. Honum
buðust önnur tækifæri sem hann
tók fam yfir mig. Mér sárnaði ótrú-
lega mikið og ég harðnaði líka mik-
ið í skapi. Svo er fólk að segja að
unglingar séu svo léttlyndir, þeir
gleymi strax vonbrigðum. Þetta
held ég að sé mjög rangt. Ég get
ennþá fundið þennan nístandi
söknuð í sálinni. En æskuvinur
minn höndlaði ekki það gull og
grænu skóga sem hann ætlaði sér.
Hann hefur ekki verið heppinn í líf-
inu."
til. Ég eignaðist strax vini og komst inn í krakka-
hópinn f nágrenninu. Við lékum okkur úti og í
hlöðunum. Stundum var með okkur f leikjunum
þroskaheftur piltur sem átti heima þarna nálægt.
Sumir voru smeykir við hann en það var ég aldrei.
Okkur kom alltaf vel saman. Kristín frænka mín
og maður hennar áttu engin börn en móður-
amma mfn og nafna bjó hjá þeim. Og næsta ár
spurði frænka mín þau pabba og mömmu hvort
ég mætti ekki vera hjá sér um tíma, snúast í kring-
um ömmu og svoleiðis. Þetta varð að samkomu-
lagi og árið sem ég var 14 ára fór ég aftur að Öst-
fold til ömmu minnar og frændfólks. Margrét
amma var indæl kona, svo hlý og skilningsrík.
Hún hafði lengi verið ekkja þvf aldursmunur var
mikill á henni og afa. Ég get ekki stillt mig um að
segja sögu þeirra hér, hún er svo ótrúleg.
Vilhjálmur afi var 27 ára þegar amma fæddist.
Hann var þá í sorg því hann hafði misst unnust-
Þú hefur átt dálítið óvenjuleg
unglingsár miðað við það sem
þá gerðist.
„Já, ég fékk auðvitað allt annað sjónarhorn en
unglingarnir heima á Patró. Og þegar mér bauðst
að fara í vist til Færeyja fannst mér sjálfsagt að
prófa það. Það var yndislegur vetur sem ég minn-
ist alltaf með gleði. Færeyingar eru svo Ijúft fólk.
Þarna í Þórshöfn fór ég í myndlistarnám. Allt gekk
eins og í sögu, mér fannst námið auðvelt og
skemmtilegt. Ég átti að taka þátt í sýningu og
hvað eina. En forlögin eru undarleg. Allt í einu
fékk ég slíka heimþrá að mér var varla sjálfrátt. Ég
tók mig saman í skyndi, kvaddi kóng og prest og
fór heim til Islands."
Þú giftist nokkuð ung?
„Já, ég giftist þegar ég var 18 ára, norskum pilti
að nafni Hermod Lund. Við vorum mjög ástfang-
in og mér fannst gæfan brosa við mér. Því miður
fölnaði rómantíkin okkar allt of fljótt. Við byrjuð-
um búskap í Noregi. Maðurinn minn og félagi
hans ráku lítið fyrirtæki saman. En hafi verið
hagnaður af því fyrirtæki þá sáum við lítið af hon-
um. Meðeigandinn mun ekki hafa verið mjög ná-
kvæmur í reikningshaldinu. Við bjuggum í sex ár í
Noregi við fremur þröngan kost en þá fór fyrir-
tækið í gjaldþrot og við fluttum til íslands. Við
eignuðumst tvær dætur á þessum árum, Mörthu
og Helen. Ég hafði hlakkað til að eignast Iftil börn
VER A •
4 3