Ljósmæðrablaðið - 15.12.2007, Page 22
Estrógenlausa
getnaðarvarnartaflan
Estrógen laus
Hemur egglos
Allt að 36 klst. mega líða á milli töku 2ja taflna
Dagleg inntaka án hlés
Samsetning: Hver tafla inniheldur 75 míkrógrömm af desógestreli. Ábending:
Getnaðarvörn. Skammtar og lyfjagjöf: Töflurnar á að taka á sama tíma sólarhringsins
hvern dag þannig að ávallt líði 24 klst. á milli töku tveggja taflna. Fyrstu töfluna á að
taka á 1. degi tíðablæðinga. Til að koma i veg fyrir þungun eftir fæðingu má byrja töku
lyfsins áður en blæðingar byrja aftur. Hafi liöið meira en 21 dagur skal útiloka þungun
og nota aðra getnaðarvörn samtímis fyrstu vikuna. Eftir fósturlát á fyrsta þriðjungi
meðgöngu skal byrja notkun lyfsins strax. í því tilviki er ekki nauðsynlegt að nota aðra
tegund getnaðarvarna. Töflur sem gleymast: Getnaðarvörn getur minnkað ef meira
en 36 klst. líða milli töku tveggja taflna. Ef innan við 12 klst. hafa liðið frá því átti að
taka töflu, skal taka töfluna sem gleymdist, strax og í Ijós kemur að það hefur gleymst
og næstu töflu á þeim tíma sem ráð var fyrir gert. Ef taflan sem gleymdist er tekin
meira en 12 klst. of seint skal jafnframt nota aðra getnaðarvörn samtímis næstu 7
daga. Ef gleymist að taka töflu í fyrstu vikunni sem lyfið er notað og konan hefur haft
samfarir í vikunni áður en töflutaka gleymdist skal hafa mögulega þungun í huga. Fái
konan uppköst innan 3-4 klst. eftir töflutöku skal fylgja sömu leiðbeiningum og þegar
gleymist að taka töflur. Eftirlit meöan á notkun stendur: Áður en meðferð er hafin
skal skrá nákvæma sjúkrasögu og mælt er með itarlegri kvenskoðun til að útiloka
þungun. Þrátt fyrir að lyfið sé tekið inn reglulega geta komið fram blæðingartruflanir.
Hætta skal töku taflnanna ef um þungun er að ræða. Frábendingar: Ofnæmi fyrir
desógestreli eða einhverju öðru innihaldsefni lyfsins. Þungun eða grunur um þungun.
Virkur segarekssjúkdómur í bláæðum. Alvarlegur lifrarsjúkdómur eða saga um slíkt
ásamt óeðlilegum lifrarprófum. Gestagenháð æxli. Blæðingar frá fæðingarvegi af
óþekktum orsökum. Varnaðarorð og varúðarreglur: Hætta á brjóstakrabbameini
eykst venjulega með aldrinum. Notkun getnaðarvarnartaflna eykur lítillega líkur
á því að konur greinist með brjóstakrabbamein. Þessi aukna hætta minnkar
smám saman á 10 árum eftir aö hætt er aö nota getnaðarvarnartöflur og hún er
ekki tengd því í hve langan tíma töflurnar eru teknar heldur aldri konunnar þegar
hún notaði getnaðarvarnartöflur. Hættan fyrir þær konur sem nota lágskammta
getnaðarvarnartöflur er talin vera svipuð og fyrir þær sem nota getnaðarvarnartöflur
með blöndu hormóna. Þar sem ekki er hægt að útiloka líffræðilega verkun skal
meta ávinning/hættu í hverju tilviki fyrir sig þegar um konur er að ræða sem áður
hafa verið greindar með brjóstakrabbamein og hjá konum, sem hafa greinst með
brjóstakrabbamein meðan á meðferö með getnaðarvarnarlyfinu stendur. Það
sama á við hjá konum með lifrarkrabbamein. Faraldsfræðilegar rannsóknir benda
til samhengis milli notkunar getnaðarvarnataflna með blöndu hormóna og aukinnar
hættu á segamyndun í bláæðum (VTE, segamyndun í djúpum bláæðum og
lungnablóðrek). Þrátt fyrir að ekki sé Ijóst klínískt mikilvægi þessarar vísbendingar
í tengslum við notkun desógestrels sem getnaðarvörn án östrógens, skal notkun
lyfsins hætt verði segamyndunar vart. Einnig skal íhuga að hætta notkun lyfsins
þegar um lengri tíma hreyfingarleysi er að ræða vegna skurðaðgerða eða sjúkdóma.
Upplýsa skal konur, sem hafa fengið segarekssjúkdóm, um möguleika á því að hann
komi upp aftur. Þrátt fyrir að gestagen geti haft áhrif á insúlínnæmi og sykurþol er
ekkert sem bendir til að breyta þurfi meðferð hjá sykursýkissjúklingum, sem nota
lágskammta getnaðarvarnartöflur. Þó skal fylgjast vel með sykursjúkum konum
fyrstu mánuði meðferðarinnar. Vörn venjulegra getnaðarvarnarlyfja sem innihald®
gestagen gegn utanlegsþungun er ekki eins mikil og fyrir getnaðarvarnartöflur meö
blöndu hormóna. Þetta hefur verið tengt tíðu egglosi á meðan á notkun lágskamn11®
getnaðarvarnartaflna stendur. Þrátt fyrir aö desógestrel hemji egglos stöðugt,
.ka1
hafa utanlegsþungun í huga við mismunagreiningu hjá konu ef tíðablæöingar verða
ekki eða ef hún fær kviðverki. Stöku sinnum hefur orðið vart við þungunarfreknur'
einkum hjá konum með sögu um slíkt á meðgöngu (chloasma gravidarum). Konuí
meö tilhneigingu til þungunarfrekna ættu að forðast sólarljós eða útfjólubláa geisldh
meðan þærtaka lyfið. Milliverkanir: Vitaö er um milliverkanir við hýdantóín, barbitúröt
prímídón, karbamazepín og rifampicín og að öllum líkindum einnig við oxkarbazepirj:
rifabútín og gríseófúlvín. Þessar milliverkanir virðast byggjast á lifrarensímörvan11
eiginleikum ofannefndra lyfja. Hámarksensímörvun kemur ekki í Ijós fyrr en eftk 2
3 vikur en getur varað í minnst 4 vikur eftir að notkun lyfsins er hætt. Konum sefí!
eru jafnframt í meðferð með ensímörvandi lyfjum skal ráðlagt að nota tímabum
idið
sæðishindrandi getnaðarvörn samtímis eða nota aðra getnaðarvörn sem el< 1
inniheldur hormón. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið má ekki nota á meðgöngutín18;
Desógestrel hefur hvorki áhrif á mjólkurmyndun né gæði brjóstamjólkur. Aukaverkan11’
Óreglulegar blæðingar af ýmsum toga hafa komið fram hjá allt að 50% kvenna. pa.
sem lyfið hindrar egglos því sem næst 100% eru óreglulegar blæðingar algeng®1
en við notkun annarra iágskammta getnaðarvarnartaflna. Hjá 20-30% kvenna 9eW
blæöingar orðið tíðari, en aftur á móti geta þær orðið fátíðari hjá öðrum 20% kvenn
eöa hætt alveg. Blæðingar frá fæðingarvegi geta einnig varað lengur. Eftir nokkúrr
mánaða meðferð hefur verið tilhneiging til að blæðingar verði sjaldnar en á°v‘
Upplýsingagjöf, leiðbeiningar og dagbók getur fengið konur til að sætta sig be'
við blæðingarmynstrið. Algengar (>1 %): Almennar: Höfuðverkur, þyngdaraukninð'
Innkirtlar: Verkir í brjóstum. Meltingarfæri: Ógleði. Kynfæri: Óreglulegar blseöing® _
fátíðir. Húð: Þrymlabólur. Miðtaugakerfi: Skapbreytingar, minnkuö kynhvöt. Sjaldg® ..
(0,1-1%): Kynfæri: Leggangaþroti, tíðateppa, blöðrur á eggjastokkum. Meltingart2®11
Uppköst. Húð: Hárlos. Miðtaugakerfi: Þreyta. Augu: Óþægindi við notkun augnlin5.
Mjög sjaldgæfar (<1 %): Húð: Utbrot, ofsakláði, þrymlaroði. Ofskömmtun
. EkK'
setn
hafa verið skráðar alvarlegar skaðlegar verkanir við ofskömmtun. Einkenni
geta komið fram í slíkum tilvikum eru: Ógleði, uppköst og hjá ungum slpll<ljJa|
smávægileg blæðing frá fæðingarvegi. Ekkert mótefni er þekkt og meðhöndla s
einkenni. Útlit: Hvítar kringlóttar töflur, 5 mm í þvermál, Organon greypt á aðra 11
og KV 2 á hina. Pakkningar og verð 1 .október 2007: 28 x 3 (þynnupakkað): 2.487 _
uy i\v e. a i m ia. i ai\m iii iyai uy vciu i .umuuci / . zlu a o VHy111 'upcmrsau/. • .q
Afgeiðslutilhögun: Lyfið er lyfseöilsskylt. Greiðslufyrirkomulag: ekki greitt af
Sérlyfjaskrártextinn er styttur. Texta í fullri lengd er hægt að nálgast hjá \cephar
hf. Lynghálsi 13, 110 Reykjavik. Heimildir: 1. Collaborative Study Group on ^
Desogestrel-Containing Progestogen-only Pill. Eur. J. Contracept Reproduct Hea
Care 1998;3:169-78.
2. Maintenance of ovulation inhibition with the 75 mcg desogestrel-only contracep 1
pill (Cerazette®) after scheduled 12-h delays in tablet intake. Contracep110
2004.07.016.