Ljósmæðrablaðið - 15.12.2007, Síða 36

LJDSMÆIRABLABII85 All
þessu heimili eins og víða á þessum tíma og mikill þrifnaður
á öllum sviðum.
Húsakynni voru stofa, þar sem ég svaf og herbergi inn af
þar sem Þórdís eldri var, svo var 2 lítil herbergi í hinum helnt-
ingi hússins. Svo var eldhús. Ekkert rafmagn var en í eldhúsi
var móeldavél og í stofunni var lítill móofn, ekkert salerni en
kamar úti - því var koppur undir rúmi. Frekar kalt var í þessu
húsi sem var úr timbri og járnklætt. Bekkurinn sem ég svaf á
var undir glugga. Ég hafði vatnsglas í gluggakistunni og eitt
sinn er ég ætlaði að fá mér sopa var ís yfir vatninu! Gamla
konan gat lítið tjáð sig, en þó skildum við ef henni leið illa og
var henni þá hagrætt. Matur var góður- heit máltíð í hádegi,
oftast saltfiskur, kartöflur, rófur og skyr eða eitthvað annað á
eftir, stundum kjötsúpa. Á kvöldin var mjólkurgrautur og súrt
slátur, brauð og smjör og stundum leifar úr súrum hrútshaus
eða súr sviðasulta úr kýrhausum. Þetta var og er herramanns-
matur - það bara fæst ekki lengur.
Þarna var ég í 3-4 vikur, það dró af þeirri gömlu smátt og
smátt og að lokum fékk hún lungnabólgu og dó 22. desember
1950.
Við Þórdís gengum frá líkinu og kom þá í ljós að til voru
mjög falleg líkklæði, við fórum með bæn og faðirvorið
- komið var kvöld.
Eina nótt svaf ég eftir þetta - og var í nálægð líksins - og
svaf ég vel.
Daginn eftir gekk ég niður að Gröf og nú var veðrið betra
og sótti bróðir minn mig á sínum Willisjeppa.
Þar með lauk fyrsta verkefni mínu í ljósmóðurstöðunni
en litlu seinna þurfti ég að fara á annan bæ, þar var kona
lungnabólgu og þurfti að fá penisilinsprautur en þá var lyfíð
svo stuttverkandi að gefa varð það á fjögurra tíma fresti.
Læt ég þetta gott heita, en ég á margar sögur í huga
mínum sem gaman væri að festa á blað.
Elín G. Sigurðardóttii; Stykkishólmi,
útskrifuð frá LMSÍ 1950
r
Hugleiðingar frá Asu Marinósdóttur
Ég óska okkur öllum ljósmæðrum
til hamingju með afmælið og að
hafa átt sem forvera hinar dugmiklu
ljósmæður þess tíma, sem aðeins
þrem árum eftir að Ljósmæðrafélag
íslands var stofnað, réðust í blaða-
útgáfu fyrir félagið. Það þótti nauð-
synlegt að búa til málgagn, sem næði
til allra ljósmæðra, ekki síst í hinum
dreifðu byggðum landsins, því ekki
áttu ljósmæður auðvelt með að sækja fundi á þeim tíma
vegna erfiðra samgangna. Ljósmæðrablaðinu var mjög vel
tekið og hefur alla tíð síðan verið mjög gagnlegt ljósmæðr-
um og hefur í tímanna rás tekið örum framförum og er
virkilega skemmtilegt og fræðandi blað. Nú á síðustu árum
hefur blaðið orðið meira lifandi eftir að byrjað var að prenta
í lit og er það aukinni tækni að þakka að þetta er hægt og
tekist hefur að ráða við það fjárhagslega séð, en alla tíð, allt
frá byrjun hefur þurft að glíma við kostnaðinn sem fylgir því
að gefa út blað.
Já, blaðið hefur mikið breyst og tekið miklum frantförum
frá byrjun og fram að þessum degi og það má líka segja um
ljósmæðrafræðsluna að öll sú tækni og þekking , sem farið
hefur vaxandi á undanförnum árum, til að auðvelda ljós-
mæðrum að fylgjast með barnshafandi konum, taka á móti
börnunum og fylgja konum og börnum eftir í sængurlegu og
áfram, hefur verið stórkostleg.
Ég hefí verið beðin um að skrifa eitthvað í þetta afmælis-
blað, sem ein af eldri ljósmæðrunum og vona að ég sé ekki
ein um það. Hver og einn lifir með sinni samtíð og reynir að
gera sitt besta. Það sem ég skrifa hér er ekki bara eingöngu
að skrifa eitthvað um mín ljósmóðurstörf, heldur að sýna
fram á hvernig tíðarandinn breytist.
Ég ætla samt ekki að fara lengra aftur í tíntann en sem
svarar mínum starfsaldri. Ég útskrifaðist eftir eins árs nám
haustið 1953 og hef unnið sem ljósmóðir nánast samfellt
síðan, eða þar til ég hætti samkvæmt lögum við sjötugs ald-
urinn fyrir fimm árum síðan. Þegar ég byrjaði námið haustið
1952, fékk ég að vita með litlum fyrirvara að ég kæmist að.
Þær sem lærðu fyrir umdæmi voru látnar sitja fyrir skólavist-
inni og byrjuðu strax að námi loknu að vinna heima í sínu
héraði og hafði þetta tíðkast í mörg ár. Það var hins vegar
rnælst til að þær sem ekki fóru í umdæmin héldu áfram að
vinna í a.m.k. eitt ár áður en þær sæktu um vinnu í dreifbýl-
inu. Ekki komust þó allar að á Fæðingadeild Landspítalans.
Ég hafði ekki heldur áhuga á að vera lengur í Reykjavík en
sótti um vinnu á Akureyri, því þá var verið að byggja nýtt
sjúkrahús þar og ég frétti að þar ætti að vera fæðingadeild.
Þetta var líka nálægt mínum heimaslóðum. Ég sótti um en
fékk neitun.
Neitunin var á þeim forsendum að búið væri að ráða ljós-
móður sem var Dómhildur Arnaldsdóttir, en hún lærði hjúkr-
unar- og ljósmóðurfræði í Englandi. Þessi umsókn mín barst
Dómhildi til eyrna og heimtaði hún að sjúkrahússtjórnin réði
aðra ljósmóður með henni. Þannig komst ég í vinnu á FSA
og hef unnið þar talsvert síðan, með mismunandi miklum
hléum.
Fæðingardeildin á FSA tók til starfa í janúar 1954 á þeim
stað sem hún er enn þann dag í dag, þótt talsverðar breytingar
hafi verið gerðar þar í áranna rás. Nokkrar fæðingar áttu sér
þó stað í desember 1953, en þá á Lyfjadeildinni. Dómhildur
var þá eina Ijósan fram að miðjum janúar, því ég þurfti
að taka að mér umdæmið Dalvík og Hrísey í mánuð fyrir
Ingibjörgu Björnsdóttur. Ég tók því á móti mínu fyrsta barni
á Dalvík, öðru í Hrísey og þriðja í Svarfaðardal á þessum
mánuði. Síðan frá miðjum janúar og fram í maí 1954 unnum
við Dómhildur saman á deildinni en þá veiktist hún og hætti-
Þessa fyrstu mánuði deildarinnar voru kannski ekki svo
36 Ljósmæðrablaðið desember 2007