Akranes - 01.07.1958, Blaðsíða 44

óréttmætt og ósatt að kalla Hóraz hirð-
snáp og smjaðrara, eins og sumir hafa
gjört. Honum hefði verið í lófa lagið að
komast til auðs og virðingar, ef hann hefði
viljað, og það lof, sem hann ber á Ágústus
í ljóðum sínum, ber það með sér, að það
kemur frá hjarta. Þanuig hefur Ágústus
og viðreisnarstarfsemi hans staðið Hórazi
fyrir sjónum.
Margir ýttu undir Hóraz að hefjast nú
handa og yrkja stórdrápu í hetjustíl um
afreksverk þeirra Ágústs og Agrippu hers-
höfðingja, tengdasonar Ágústs, og vísast
hefur ekki vantað bendingar frá þeim sjálf-
mn, að það mundi ekki vera ókærkomið.
En hann færðist ávallt með festu undan
því. Hann kveðst ekkert stórskáld vera,
og hæfi sér bezt smáyrkisefni um daginn
og veginn; vilji hann alls ekki ríra lof-
stír þeirra og hróður með hinni smáskornu
skáldmennt sinni, en það hæfi stórskáld-
unum Virgli og Varíusi að yrkja slík
stórkvæði.
Þrátt fyrir þetta hafði Ágústus svo mik-
ið álit á honum sem ljóðskáldi, að hann
við hina miklu aldarfarshátíð árið 17 eða
16 f. Kr., fól Hórazi að yrkja aldamóta-
ljóðin, sem þriðja og síðasta dag hátíðar-
innar áttu að vera sungin af tveimur kór-
um: 27 sveinum og jafnmörgum meyj-
um af tignustu ættum í Róm. — Þótti
Hórazi sér mikill sómi sýndur í því og
lagði sig mjög fram til þess að kvæðið
yrði sem vandaðast. Einnig bað Ágústus
Hóraz um að yrkja fagnaðarljóð til stjúp-
sona sinna, Drúsusar og Tíberíusar, er
þeir komu heim sigri hrósandi úr her-
ferð þeirra móti þjóðunum fyrir norðan
Alpafjöllin, Raetum og Vindalíkum.
Ef til vill hefur Hóraz, sem svar upp á
aðfinnslubréf Ágústusar, sem áður er um-
getið, ort og sent Ágústusi fyrsta bréfið
í annarri bók bréfanna. Það byrjar þannig
í óbundinni þýðingu:
„Með þvi, að þú einn hefur svo mörg
og mikil störf á hendi, varðveitir hið
ítalska riki með vopnum, prýðir það með
siðgæði, bætir það með lögum, þá mundi
ég, Cæsar, brjóta í móti almenningshag,
ef ég tefði fyrir þér tímann með oflöngu
hjali“. (Þýðing Gísla Magnússonar og
Jóns Þorkelssonar). — Annars er bréfið
sjálft um bókmenntir og því um líkt.
Þannig tókst Hórazi með lægni og til
litsemi og „viturlegum takti“ að varðveita
sjálfstæði sitt, án þess að brjóta í bág við
skyldu þakklátseminnar. —
Því eldri sem Hóraz varð, því meir
elskaði hann hið yndislega sveitaheimili
sitt. Það varð hans paradís. Þar vildi hann
helzt dvelja. Hann var ófús á langdvalir
í borginni; honum urðu hvimleiðar götur
hennar og stræti og borgarlífið yfir höfuð.
1 bréfinu til vinar síns, Flórusar, lýsir
hann þessari óbeit og kveður ekkert næði í
borginni, hvorki til að hugsa né yrkja.
Ennfremur fannst homun borgmanna-
lífið ónáttúrlegt, þó að menn séu að reyna
til að líkja eftir náttúrunni með því að
gróðursetja tré milli súlnanna í húsum
sínum. Hann segir, að menn haldi að
borgarlífið sé sælla en sveitalífið, en að
það sé öðru nær; mönnum sé eiginlegra að
lifa í náttúrunni, þótt þeir reyni til að
bæla þá þörf niður með fínlætislífi borg-
anna, en „þótt náttúran sé lamin á burt
með lurk, þá mun hún jafnan koma aft-
m-41. Þess vegna þyki það kostur við hús
í borginni, að þaðan megi sjá, helzt. sem
lengst út í sveit.
Sama sjálfstæðiselska, sem lýsti sér í
skiptum Hórazar við Ágústus, kemur og
ljóst fram í sambandi hans við hinn mikla
velgjörðamann hans, Mekenas.
Þegar Mekenas fann eitt sinn að því,
að hann væri svo Htið í borginni og að
samvistum við sig, og hefur ef til vill
bréflega látið í ljós nokkra þykkju út af
180
AKRANES