Akranes - 01.07.1958, Blaðsíða 52

Séra ÞORSTEINN BRIEM:
Sifndir feðrnnnn . . .
Ég minnist þess frá því ég var barn á
9. áriniu og tók að læra kverið mitt, að
ung barnssálin fylltist ótta, er ég las
þessi orð á eftir boðorðunum: „Ég, Drott-
inn Guð þinn, er vandlátur Guð, sem
vitja feðra misgjörðar á börnum í þrifija
og fjórða lið, — á þeim, sem mig hata —,
en auðsýni miskunn i þúsrrnd liðu þeim,
sem mig elska og boðorð min varðveita“.
Ég hafði heyrt talað um húsbændur,
sem væru vandlátir. Menn, sem héldu
ströngum aga á heimilisfólkinu, gengu
ríkt eftir að verkin væru vel og stundvís-
lega unnin, veittu þungar átölur, ef þar
var einhverju áfátt, en launuðu hins vegar
vel og rausnarlega þá er þeim likaði: Og
þegar ég var að læra þessa grein, þá kom
oftast nær þessi mynd af stranga, en rétt-
láta húsbóndanum, fram i hugann. Ég
lærði allt kverið mitt með blindri lotn-
ingu. En þetta gat ég ekki skilið, hvemig
hegningin fyrir misgjörðir feðranna kæmi
fram á bömunum. Ekki man ég eftir að
þessi grein væri útskýrð fyrir mér heima.
Og var ég þó einn veturinn, er ég var
11 ára, spurður vit úr öllu kverinu. Og
tek ég það sem vott um, að sá, sem spurði
mig, hafi annað hvort ekki treyst bam-
inu til að skilja útskýringu sína, eða ekki
treyst sér til að gefa hana til hlítar. Síðan
gekk ég til spurninga hjá tveim mætum
prestum, i fyrra hluta kversins, undir
fermingu. En hvorugur þeirra skýrði þessa
grein. Og mundi mér þó áreiðanlega ekki
hafa liðið það úr minni, ef svo hefði ver-
ið. Hafa þar og ef til vifl valdið hijnar
sömu ástæður, sem við heimaspurning-
arnar.
Síðan hefur mér skilizt, að ýmsum ga-ti
þótt þessi grein eitthvað athugaverð og
engin bamafæða.
Fyrir fáum ár.um átti ég tal við þjóð-
kunnan mann, sem nokkuð hefur ritað um
kennslumál og látið sig þau efni, og eink-
um bamafræðsluna, allmiklu skipta. Hann
fór undir rós, að átelja oss prestana fyrir
það, að vér kenndum ýmislegt,, sem spillti
Guðshugmynd barnssálarinnar. „Komið
með dæmi!“ sagði ég. Jú, átakanlegasta
dæmið faninst honum það, að börnin. skuli
enn á 20. öldinni vera látin lesa greinina
um hegninguna á börnunum.
Og sem vott þess, að fleiri muni á
þeirri skoðun, má benda á það, að ræki-
legum og góðum skýringum á fræðum
Lúthers, sem erkibiskup Svía, N. Söder-
blom, hefur samið, þar hefur erkibiskup-
inn fellt burtu úr fræðurn Lúthers eina
grein (sem hann prentar alls ekki með),
og það er einmitt greinin um, að Guð
vitji misgjörða feðranna á bömunum.
Vér sjáum þá, að kirkjan er dálitið tek-
in að kvika fyrir þessum skoðunum, þar
sem einn hinn lærðasti og æðsti kenni-
maður Norðurlanda fellir burtu úr fræð-
unum þessa grein, alveg þegjandi og
hljóðalaust, eins og annað kæmi ekki til
mála. Það er því næsta merkilegt, að einn
hinna beztu lækna þessa lands (Jónas
188
AKRANES