Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1903, Side 45
hœg áhðld til að mæla fituna hjá hverjum einum i hvert
skifti, og trygði með því samlagssmjörhúin, og með þeim
gátu allir smábændur náð markaðinum enska og notfært
sér vinnusparnaðinn við að hafa vélar og hafa nógu mik-
ið undir í einu, auk þess hvað mikið var í það varið fyr-
ir söluna að hafa smjörið af einni og sömu gerð. í ann-
an stað gat nú hver maður séð hvernig sú og sú kýrin
hans borgaði sig, og kynbæturnar fóru að stefna að því að
auka smjörframleiðsluna. Danir fá nú helmingi meira ef
ekki tveim hlutum meira af smjöri eftir kúna, en fyrir 50
árum. Þegar Tesdorpf byrjaði búskapinn um 1840 fekk
hann að meðaltali á ári 88 pund eftir kúna, en 48 árum
síðar 180 pund. Fjord lét svo ekki staðar numið við það
að auka og bæta smjörið, hann slepti ekki af því hend-
inni fyr en það var keypt ogborgað áEnglandi, gjörði hann
í þvískyni yfirgripsmikla rannsókn umgeymslu smjörsins og
flutning þess, og var það þá aðallega kælingin sem kom
til greina. Hann kom á, tiðum smjörsýningum og margt
fleira mætti greina. Fjord varð að leysa úr öllum vanda,
honum treystu allir, og hann hafði breytt bakið karlinn.
Ætti annars að segja söguna af Fjord til nokkurrar
hlítar, þyrfti að segja alla framfarasögu landbúnaðarins
danska um 30 ár. Þær voru til dæmis að taka ekki þýð-
ingarminni rannsóknir lians á fóðri húsdýranna, til að
finna gildi allskonar fóðurs í réttum hlutföllum til sem
mests sparnaðar og mestra nytja. Eyrismunurinn á kostn-
aði eða gagni gripsins yfir daginn gat riðið baggamuninn,
livort búið bæri sig eða ekki. Til slíkra rannsókna varð
hann út um alt land víðsvegar að fá að reyna á smáhöp-
um, sem alt var vegið og mælt í með fylstu nákvæmni;
lærðist margt við það sem beztu búmenn höfðu eigi hug-
mynd um og fjöldi hleypidóma kveðin niður. Fjord varð
alstaðar svo vel til, því að bændum skildist brátt, hve vel
hann vann þeim og voru alstaðar boðnir og búnir uð lána
honum skepnurnar til rannsóknanna og gjöra athuganir
et'tir fyrirmælum hans sem kostnaðarminst. Ef'tir því sem
þetta fór i vöxt gekk eðlilega stórfé til þess, og mun í'íkis-