Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1903, Síða 80

mundi líða miklu ver í húsinu en á erfðaeign sinni.
Það er hreint og beint komin bæjalífs sýki í fólkið.
* *
Við Faxaflóa hefir þilskipum fjölgað svo á fáum árum
að þau eru nú yfir 60. Það hefði því eytt of miklu plássi
væru þau öll talin í skýrslunni hjer að framan, er því að
eins taliun þar rúmur l/i þeirra; það er nægilegt til að
sýna afla upphæð og hlutföll á stórum fiski og smáum, og
livað hásetar draga að meðultali. Loks sýnir skýrlan að
ekki er alt komið undir fiskitalinu á skipunum, heldur
undir þýngdinni og hver fisktegundin er, því að 3 skpp.
af ísu eru mínna virði en 2 skpp. af þorski.
Mörg af aflahærri skipunum eru hér ótalin, en þó er
ef til vill heldur hærri afli að meðaltali á þau skip, sem
talin eru í skýrslunni en þau, sem ónefnd eru.
Sumir af skipstjórum og hásetum við Faxaflóa eru
framúrskarandi aflamenn, svo að sum héruð sem skipaút-
gerð hafa, mundu hafa hag af þvi, að fá nokkra góða.
skipstjóra og háseta þaðan; þó er eigi svo að skilja, að
alt sé eftirbreytnisvert þar, svo sem hirðing á skipum,
ráðningsmáti o. fl.
I Færeyjum er flestir hásetar ráðnir með þeim kjör-
um, að þeir fá ’/s af því sem aflast fi skip, en það verð-
Ur að álítast of lítið. Við Lófóten og i norðurhluta Noregs
fá hásetar 4/10 af afla skipsins en skipseigendur e/,f., mun
það vera nálægt hæfi, ef skipaeignin á uð geta borið
sig' og orðið varanleg eign. En við Faxaflóa og víðar hér
við land fá hásetar helming af öllum afla, sem í verzlan
er lagður, og að auki alt svo nefnt „Tros“ (þ. e. heilag-
fiski skata og steinbítur), eða mánaðarlaun 38 — 45 kr. og
3—4 aura af hverjum fiski, sem þeir draga. Þetta er
hærra kaup en skipseignin getur' borið, má því þegar fisk-
verðið fellur mikið, búast við falli þeirra skipseigenda, sem
afla undir meðallagi og eigi 'hafa stuðning af verzlun.
En nú er nokkurt útlit fyrir að lögun komist á þetta, og
er það jafnáriðandi fyrir skipaútveginn sem landhúnaðinn.