Almanak Hins íslenska þjóðvinafélags - 01.01.1955, Page 112

handritaeigu háskólasafnsins fyrir brunann eru svo
ófullkomnar að ekki er hægt að vita með vissu hver
íslenzk handrit voru þar til; um sumt er vitað úr
öðrum áttum, en örugg vitneskja um hvað þar hefur
glatazt að fullu og öllu fæst aldrei.
Hér að framan hafa verið nefnd fáein handrit í
Árnasafni, en af því verður harla litið ráðið um
safnið í heild sinni. Eins og áður er sagt var að
vissu leyti búið að fleyta rjómann af handritaeign
íslendinga þegar Árni Magnússon hóf söfnunarstarf
sitt — margar hinna merkustu og fegurstu skinnbóka
voru þegar komnar i hendur Dana og Svía. Mestallt
það sem enn var i höndum einstakra manna i Dan-
mörku komst Árni yfir fyrr eða siðar, og það sem
eftir var á íslandi skinnbókakyns mátti heita að
hann gjörtæmdi. Þess má t. d. geta að hann tíndi
saman meginið af þeim handritum sem Brynjólfur
biskup liafði átt og ekki látið frá sér fara i lifanda
lífi, en þau voru komin á tvistring meðal erfingja
hans. Á sama hátt náði hann að mestu i þær leifar
sem enn voru til af handritasöfnum biskupsstólanna.
Enda mun það sannast að óvíða hafa verið til hand-
rit á íslandi að nokkru ráði á dögum Árna sem hann
hafði ekki eitthvert veður af, og þess eru ekki mörg
dæmi svo að vitað sé að hann hafi ekki komizt yfir
handrit sem hann hafði spurt uppi.
Það liggur því í augum uppi að ekki er hægt að
lýsa því með fáum orðum hvað Árnasafn hefur að
geyma. Segja má í sem stvtztu máli að þar sé saman
kominn allur obbinn af þvi sem íslendingar færðu
í letur alt fram á 17. öld, að því leyti sem það er
varðveitt. Sumt er að vísu til í betri handritum ann-
ars staðar, en flest er til i einhvers konar uppskrift-
um eða gerðum i Árnasafni. Handritafjöldinn er að
vísu ekki gífurlegur, tæplega 2600 númer, og eru þá
ótalin hin yngri viðbótarsöfn og skjalasafnið. Af
þessum handritum eru um 500 númer sem koma
(110)