Freyr - 01.10.1987, Blaðsíða 57

Fylgst með umrœðum. Taldir frá vinstri: Hjörtur E. Þórarinsson, Jón Viðar
Jónmundsson, Egill Bjurnason, Leifur Kr. Jóhannesson og Jón M. Guðmundsson.
nánar um þá hér en vikið að
nokkrum atriðum sem þeim tengj-
ast.
5.1. Hlutverk Stéttarsam-
bandsins.
Þær raddir hafa heyrst sem draga í
efa að ákvæði búvörulaga um að
Stéttarsambandið geti samið fyrir
hönd allra bænda um afurðamagn
fái staðist. Einnig hefur því verið
haldið fram opinberlega að stjórn
Stéttarsambandsins hafi ekki um-
boð bændastéttarinnar til slíkrar
samningagerðar og að bændur
hafi aldrei haft tækifæri til þess að
fjalla um búvörusamningana.
Ákvæði búvörulaganna er að
finna í 4. grein þar sem segir að
Stéttarsambandið fari með fyrir-
svar framleiðenda búvara við
framkvæmda laganna. Ennfremur
segir í 3. mgr. sömu greinar að
samningar, sem Stéttarsamband
bænda gerir skv. a-lið 30. greinar
skuli vera bindandi fyrir fram-
leiðendur viðkomandi búvara
hvort sem þeir eru félagar í Stétt-
arsambandi bænda eða standa
utan þess.
Hliðstæð staða mun vera varð-
andi samtök eigenda höfundar-
réttar og hefur þegar reynt á þau
ákvæði fyrir dómi.
Varðandi stöðu stjórnar og
samninganefndar Stéttarsam-
bandsins til slíkrar samningagerð-
ar gagnvart félagsmönnum skal á
það bent að í 2. grein samþykkta
Stéttarsambandsins, þar sem fjall-
að er um hlutverk þess, segir í 4.
málsgr.:
„Það velur samninganefnd sem
fer með samningsumboð samkv.
3. málsgrein 4. greinar laga nr. 46/
1985 skv. a-lið 30. greinar sömu
laga.“
Fyrsti búvörusamningurinn sem
gerður var í ágúst 1985 var sam-
þykktur í einu hljóði á aðalfundi
þá um haustið.
Á aðalfundinum á Hvanneyri
var eftirfarandi ályktun samþykkt
samhljóða:
„Aðalfundur Stéttarsambands
bænda 1986 leggur mikla áherslu á
að gengið verði hið fyrsta frá bú-
vörusamningi milli bændasamtak-
anna og landbúnaðarráðherra
fyrir verðlagsárin 1987—1988,
1988—1989 og 1989—1990.
Vísar fundurinn til 10. greinar
núgildandi búvörusamnings um að
samningsgerð verði lokið fyrir 1.
september 1986.
Greirtargerð
Með setningu búvörulaganna í
júní 1985 var ákveðið að draga úr
útflutningsbótum og laga búvöru-
framleiðsluna sem mest að þörf-
um innlenda markaðarins. Til að
bændur geti skipulagt framleiðslu
sína og gert sér grein fyrir hvaða
framtíð þeir eigi við þann búrekst-
ur sem þeir stunda nú er brýnt að
semja í sumar um það magn bú-
vara sem þeim verður tryggt fullt
verð fyrir næstu ár.“
Samkvæmt 8. grein samþykkta
Stéttarsambandsins fer aðalfund-
urinn með æðsta vald í öllum mál-
um þess.
Stjórn Stéttarsambandsins telur
því að með samþykkt þessari hafi
henni verið falið fullt umboð til
þess að ganga frá samningum við
ríkið um magn afurða.
2. Skarfshólsmálið.
Miklar umræður hafa spunnist
vegna kröfu Jóns Jónssonar bónda
á Skarfhóli í Ytri-Torfustaða-
hreppi um að fá afhent úr afurða-
stöð kjöt sem féll utan fullvirðis-
réttar hans.
Sýslumaður Húnvetninga hefur
nú úrskurðað að Jóni skuli afhent
kjötið og byggist úrskurður hans á
því að tilkynning um fullvirðisrétt
hefði ekki borist Jóni fyrir lok
sláturtíðar.
Afstaða stjórnar Stéttarsam-
bandsins í þessu máli er sú að með
búvörusamningnum hafi Stéttar-
sambandið fyrir hönd allra
innleggjenda sauðfjárafurða ráð-
stafað allri innlagðri framleiðslu
haustið 1986 til sölumeðferðar og
upþgjörs.
I 6. grein búvörusamningsins er
ákvæði um að í lok verðlagsársins,
þ.e. eigi fyrr en eftir 31. ágúst, fari
fram uppgjör á þeim hluta fram-
leiðslunnar sem ekki hefur selst á
innlendum markaði og farið til
útflutnings eða er í birgðum.
Þá eru í 29. grein búvörulag-
anna ákvæði um hvernig fara skuli
með uppgjör fyrir sauðfjárafurðir
innan fullvirðisréttar sem lagðar
eru inn í haustsláturtíð, hafi verið
gerðir samningar á grundvelli a-
liðar 30. greinar laganna.
Er hér átt við ákvæðin um stað-
greiðslu afurðaverðs.
Freyr 785