Freyr - 01.03.1998, Blaðsíða 20

tegundarheiti og gæðaflokksmerki
kjötmatsins.
Við sölu kjöts í smásöluverslun-
um skal auðkenna og halda að-
greindum afurðum eftir kjöttegund,
kynferðis- og aldursflokkum.
Verðflokkar og
verdlagsgrundvöllur
Verðlagning á kindakjöti til bænda
er opinber. I verðlagsgrundvellinum
er kjötinu skipt í 9 verðflokka.
Gengið er út frá 7.625 kg fram-
leiðslu sem skiptist samkvæmt
reynslu í ákveðna gæðaflokka og um
leið verðflokka. Verð á verðflokkum
til bænda er málamiðlum margra
þátta. Sjónarmið markaðarins og
neytenda um hvaða skrokkar eru
betri söluvara en aðrir varða einnig
miklu. Ræktunarsjónarmið, hlutfall
vöðva, fitu og beina ráða einnig
nokkru. Þá er tekið tillit til nýtingar
og í afmörkuðum tilfellum tii dýra-
vemdunarsjónarmiða.
Núverandi grundvöllur
í 3. töflu er sýndur núverandi
verðlagsgrundvöllur fyrir kindakjöt.
Oft er talað um verðhlutföll á
milli gæðaflokka og verðflokka. Þá
er verð á algengsta flokknum haft til
viðmiðunar. Verðskerðing eða verð-
auking er þá á öðrum flokkum út frá
ákveðnum kostum og göllum. Verð-
hlutföll fyrir dilkaskrokka í janúar
1998 eru sýnd í 4. töflu.
Tillögur að nýjum
verðlagsgrundvelli
Óskir um nýjar reglur um gæðamat á
kindakjöti eru um leið óskir um nýj-
an verðlagsgrundvöll á meðan opin-
ber verðlagning heldur áfram. Þegar
verðlagning verður gefin frjáls em
nýjar reglur um gæðamat viðmiðun-
ar í samningum bænda, afurða-
stöðva og neytenda. Mjög ákveðnar
óskir komu fram hjá sauðfjárbænd-
um um að taka upp reglur um gæða-
mat á kindakjöti sem byggðu á regl-
um Evrópusambandsins. Rökin fyrir
þessum óskum voru:
1. Um 90% framleiðslunnar í einn
20 - Freyr 2/98
3. tafla. Verðlagsgrundvöllur fyrir kindakjöt í
janúar1998.
Verð- flokkur Gæðaflokkar kr/kg Verð- hlutfall Magn, kg % Alls, kr
l DI Úrval 248,68 103,0 165 2,16 41.032
2 DI A 241,35 100,0 5.516 72,30 1.331.286
3 DIB 215,68 89,4 594 7,79 128.114
4 D II 213,62 88,5 287 3,76 61.309
5 D III, V I 186,69 77,4 90 1,18 16.802
6 DIC 178,10 73,8 166 2,18 29.565
7 FI, VIII 111,87 46,4 518 6,79 57.947
8 FIIO, FIII, DIV 76,28 31,6 268 3,51 20.443
9 FIV, HI, HII 26,56 11,0 21 0,28 558
Alls 221,25 7.625 100 1.687.057
4. tafla. Verðhlutföll fyrir kindakjöt
í janúar1998
III II A B C
Úrval 103
I 100 89,4 73,8
II 88,5
III 77,4
holdfyllingarflokk og 80% í einn
fituflokk, sem er allt of gróf
flokkun miðað við þann breyti-
leika sem fyrir hendi er og ef tek-
ið er mið af mismunandi þörfum
og óskum kaupenda.
2. Markaður fyrir lambakjöt er að
breytast. Meiri áhersla er á ófros-
ið kjöt og beinlausar vörur tilbún-
ar á borð neytenda. Þess vegna er
þörf á að flokka sláturskrokkana
nákvæmar, bæði eftir holdfyll-
ingu, fitustigi og þá um leið eftir
fallþunga.
3. Gildandi mat nýtist mjög illa við
ræktunarstarf. Ströng og afmörk-
uð fitumörk hafa verið gagnrýnd.
Þau hafa oft leitt til þess að kjöt af
vel vöxnu fé hefur verið verð-
skert. Nýtt gæðamat gæti aukið
bjartsýni í sauðfjárrækt með nýj-
um viðhorfum í ræktunarmálum,
vöruþróun og markaðsmálum.
4. Útflutningur á kindakjöti er talin
forsenda fyrir að efla sauðfjár-
rækt í landinu. Gildandi kjöt-
matskerfi er séríslenskt og það
getur valdið erfiðleikum í mark-
aðssetningu erlendis. Besti mark-
aðurinn fyrir íslenskt kindakjöt er
5. tafla. Hlutföll gæðaflokka lambakjöts
í nýju kerfi
1 2 3 3+ 4 Samtals
U 0,2 0,2 0,4 0,1 0,9
R 8,7 26,4 7,9 2,6 45,6
O 1,3 24,4 21,3 1,9 0,3 49,1
P 3,2 1,2 4,4
Samtals 4,5 34,4 47,9 10,3 3,0 100,0
i