Prentarinn - 01.01.1968, Blaðsíða 14

um séra Jóhann P. Sólmundsson, „vitmaöur
mikill og mikill Ný-Islendingur.“
Þegar Baldur hættir að koma út, stofnar
Gísli P. Magnússon prentari nýtt vikublað,
Gimlung, og var hann lengstum ritstjóri þess.
Gimlungur kom út í hálft annað ár, flutti frétt-
ir og sveitarmál. — Þar með lýkur útgáfu ís-
lenzkra blaða og tímarita í Nýja-Islandi; þau
urðu ekki færri en átta á árabilinu 1877—
1910.
Víkur nú sögunni til Winnipeg og stað-
næmzt við árið 1883. Borgin er þá í örum
vexti vegna undangenginna „góðæra“, sem
járnbrautarlagningin mikla, frá hafi til hafs,
olli. Lóðir og lendur ganga kaupum og sölum
og jafnvel nokkrir Islendinganna í hinni ört
vaxandi borg verða „loðnir um lófana“ í „gull-
æðinu“, sem greip menn um þessar mundir.
Metnaðarfullum Islendingum varð eðlilega
tíðrætt um blaðaútgáfu, og „sveið“ endalok
Framfara í Nýja-Islandi, eins og fyrr segir.
Framkvæmdir strönduðu þó jafnan af fjár-
hagsástæðum. Einn var þó sá, sem græðzt
hafði allmikið fé, og trúði á mátt sinn og meg-
in í útgáfumálunum. Hann hóf því blaðaút-
gáfu á eigin spýtur, lagði í það alla sína fjár-
muni, sem síðan gengu til þurrðar á rúmum
þremur árum, „og var búinn að sökkva öllu,
sem hann átti, í fyrirtækið," segir Þ. Þ. Þ. í
Vestmönnum. Fyrsta blaðið kom út 5. maí
1883, en hið síðasta 4. júní 1886. Blað þetta
hlaut nafnið Leifur. Ritstjóri og útgefandi var
Helgi Jónsson; talinn smiður góður, en ekki
að sama skapi pennafær; skrifaði þó allar rit-
stjórnargreinar sjálfur. Útgáfa blaðsins virð-
ist hafa verið rekin meira af kappi en forsjá.
„En þegar allar ástæður eru skoðaðar ofan í
kjölinn, þörf Islendinga að eignast málgagn
er tekin til greina, og fórnfýsi þess manns er
virt að maklegheitum, þá gleymast aðfinnsl-
urnar.“
„Prentari Leifs var Jón Vigfússon Dalmann,
frá Kleif í Fljótsdal. Hafði hann aldrei snert
á því verki fyrr, og geta kunnugir getið þess
nærri, hvaða áhlaupaverk það hefur verið fyr-
ir hann að setja blaðið.“ TJtlit blaðsins varð
því eins og efni stóðu til, enda reið prentvillu-
Ejri myndin er tekin í skrifstofu Lögbergs-Heims-
kringtu í janúar síðastliSnum. Til vinstri er Jakob F.
Kristjánsson, um langt skeið forseti þjóðrœknisdeild-
arinnar Frón. Hann hefur í áratugi verið ókrýndur
sendiherra Islendinga í Winnipeg; stuðlað að hóp-
ferðum Vestmanna heim til „gamla Iandsins“ og verið
hollur ráðgjaji löndum sínum, er leitað hafa í Vestur-
veg. Við skrifborðið situr Ingibjörg Jónsson, ritstjóri.
Myndin í rammanum, fyrir ojan skrifborðið, er af
Einari P. Jónssyni, ritstjóra, manni Ingibjargar, sem
látinn er fyrir nokkrum árum. — Neðri myndin:
„Síðasti víkingurinn“, — Jón V. Samson — við setn-
ingarvélina í prentsmiðju sinni, Viking Press Ltd.
Jón var aðalsetjarinn við Heimskringlu, áður en blöð-
in sameinuðust. Enn starfar Jón að setningu fyrir
Islendinga, nú nœr eingöngu á ensku; prentar m. a.
tímaritið The lcelandic Canadian, sem komið hejur
út síðan 1942.
12
PRENTARINN