Landneminn - 01.05.1949, Blaðsíða 11

HAMRABÚI:
Messau á Leirfelli
— SMÁSAGA —
Kirkjan á Leirfelli hafði séð sitt af hverju um dag-
ana, og ekki blöskraði henni, þó að hringt væri til
messu einu sinni enn. Söfnuðurinn var heldur ekki
við neinum tíðindum búinn.
Presturinn kom. Hann var líkastur hrekklausum
sveitapilti í kaupsetaðarferð.
Prófasturinn kom. Hann var eins og röskur mjólk-
urbílstjóri.
Ráðsmaðurinn á Leirfelli kom. Hann var eins og
ofsatrúarmaður í framan.
Og þó bjóst enginn við tíðindum.
Presturinn kom til að messa, prófasturinn til að
„vísitera“, og ráðsmaður kúabúsins á Leirfelli kom
til að hlýða á guðsþjónustu, sem eðlilegt er.
Enda bjóst enginn við tíðindum,
Presturinn smeygði sér varlega í hempuna, eins og
þegar sveitadrengur fer í sparitreyjuna. Prófasturinn
tók sér sæti, kvikur í hreyfingum, eins og bílstjóri,
sem snarar sér í ekilsætið. Ráðsmaðurinn á Leirfelli
tyllti sér í kórinn með erkibiskupsásjónu.
Og þó bjóst enginn við tíðindum.
Þá er að segja af söfnuðinum, að því leyti, sem söfn-
urinn kemur við söguna, því að ekki kemur til mála
að ganga alveg fram hjá söfnuðinum. Safnaðarins
vegna var þó athöfnin.
Söfnuðurinn var sparibúinn.
Presturinn hóf ræðu sína. Og liann lauk henni, án
þess að menn væntu neinna atlnirða, fremur en eftir
aðrar guðsþjónustur.
Prófasturin var að „vísitera11, en meinti svo sem ekk-
ert með því. Þetta var bara gamall siður. Og prófast-
urinn spurði söfnuðinn, eins og venja er, hvorl hann
hefði nokkrar sakir á hendur prestinum.
Ráðsmaðurinn á Leirfelli reis á fætur og sagði:
Já.
Prófasti brá. Hann vissi ekki, hvert hann átti að
horfa, og ósjálfrátt renndi hann augunum upp á við.
Því var hann óvanur. Enda fór það honum ekki vel.
Hvað hefði það dugað, þó að prófasturinn hefði
haft prófastsásjónu, presturinn verið kennimannlegur
og söfnuðurinn verið við því versta búinn? Undrun-
in hefði engu síður lostið menn óviðbúna.
Ráðsmaðurinn á Leirfelli stakk annarri hendi í
vestisvasann, en sveiflaði hinni ógnandi eins og stjórn-
arandstæðingur á landsmálafundi. Hann tók til máls:
„Mér fyrir mína parta þykir presturinn ekki nógu
frjálslyndur. Kennimenn eiga að vera frjálslyndir í
trúmálum en ekki þröngsýnir. Frjálslynd þjóðkirkja
á að vera lyftistöng íslenzkrar bændamenningar og
vega á móti þeim ósóma, sem prentaður er í blöðum
og bókum niðurrifsmanna, landi og lýð til minnkun-
ar út á við.“
Ráðsmaðurinn á Leirfelli settist og starði heiftar-
augum á saklausan kirkjubitann.
Þögn — þögn — þögn----------.
Og aftur þögn.
Mjólkurbílstjórinn í jtrófastsstöðunni var farinn að
liorfa ögn lægra og orðinn greindarlegur aftur. Við-
bragðsfljótur var hann að eðlisfari og nú reis hann
á fætur og sagði rólega:
„Ég skil þetta ekki sem jærsónulega ádeilu í garð
jrrestsins ykkar, sem er okkur að öllu góðu kunnur.
Orð Steindórs Sigurkarlssonar, fóðurmeistara, ber auð-
vitað að skilja sem hugleiðingar um kirkjuna almennt.
Og vissulega getum við öll tekið undir það með ræðu-
manni, að íslenzka þjóðkirkjan eigi að vera hógvær
og ofstækislaus eins og hún hefur löngum verið.“
Hvílík unun og hugarhvíld að horfa yfir lygnan
sjó eftir ofviðri. En ráðsmaðurinn á Leirfelli spratt
upj) úr sæti sínu og ný hol.skefla undrunar og geigs
hvolfdi sér yfir söfnuðinn.
„Undarlegt þykir mér, að orð mín skuli vera mis-
skilin. Ég liélt mig hafa talað fullkomlega ljóst.
Presturinn er ekki frjálslyndur. Hann tekur orð biblí-
unnar mjög bókstaflega, virðist mér, og enginn veit
með vissu, hvort hugsjónir lýðræðisins hafa fest rætur
í brjósti hans.“
„Ekki finnst mér það ámælisvert, þó að presturinn
LANDNEMINN 11