Neytendablaðið - 01.10.1969, Page 29

voru þeirra eínu sinni, veldur vanafesta því aÖ neytandinn lieldur yfír-
leitt áfram að nota hana, um einhvern tíma að minnsta kosti. Þessi
eig.'nleiki kemur mjög skýrt fram í sígarettukaupum.
Akveðið vörumerki er því lykill að markaðnum. Tilgangur auglýs-
inga er að skapa tryggð við vörumerkið. Það er vörumerkið, sem er
selt, fremur en varan sjálf. f viðskiptum er orðið algengt, að margir
seljendur bjóði í sömu framleiðsluvöruna og selji hana síðan undir
eigin vörumerki. Fáfróður neytandinn heldur síðan, að hann hafi um
mismunandi vörutegundir að velja, þótt hann hafi raunar aðeins um
mismunandi vörumerki að velja. Þessir viðskiptahættir eru ríkjandi í
matvælaverzlun víða um lönd. Þar eru framleiðendur og seljendur
yfirleitt tveir ólíkir aðilar, og stór heildsölufyrirtæki erlendis gegna þá
fyrst og fremst hlutverki sem auglýsendur eigin vörumerkis. f þessu
sambandi má nefna niðursoðna ávexti, en einnig ber mikið á þessu
við sölu á sykri, hveiti, haframjöli og mörgum fleiri vörutegundum.
Mætti t. d. spyrja að hvaða gagni íslenzkum húsmæðrum koma allar
sjónvarpsauglýsingar um PiUsbury hveiti? Þegar allt kemur til alls eru
það neytendur, sem að endingu greiða auglýsingarnar í vöruverðinu.
Auglýsingar vörumerkja eru þess vegna að mjög miklu lcyti sóun
á verðmætum. „Onnur einokunaráhrif auglýsinga eru þau, að þær
skírskota til tilfinninga neytenda í þeim tilgangi að gefa einhverju
vörumerki geislabaug óviðjafnanlegrar gæði. Þannig á kaupandinn
ekki að velja tannkremstegund samkvæmt auglýsingum heldur að
velja ást eða ótta, hann á ekki að velja sígarettutegund heldur velja
milli níkótíns og krabbameins annars vegar og góðs smekks hins vegar.
Þetta á svo að leiða til tryggðar við ákveðið vörumerki, sem svo mikið
er sótzt eftir.“8)
Sjónvarpsauglýsingar erlendis.
í Bandaríkjunum eru sjónvarpsstöðvar reknar eingöngu fyrir fé frá
auglýsendum. f Evrópu eru sjónvarpsstöðvar yfirleitt reknar fyrir al-
mannafé. Sums staðar, t. d. á Norðurlöndum eru sjónvarpsauglýsingar
ekki leyfðar.
Bretland er í þeirri sérstöðu, að þar eru tvær sjónvarpsstöðvar, sem
reknar eru á ólíkum grundvelli, — önnur fyrir almannafé og án aug-
lýsinga, stöð B. B. C., hin fyrir fé frá sjónvarpsauglýsendum, I. T. V.
stöðin. Áhrifin á gæði sjónvarpsefnis B. B. C. hafa verið þau, að þar
hafa fræðsluþættir meira eða minna vikið fyrir skemmtiþáttum vegna
samkeppninnar við I. T. V. Allar tilraunir til að koma á neytenda-
fræðslu í brezka sjónvarpinu hafa því mistekizt, en hins vegar hafa
NEYTEHDABLADID
29