blaðið - 13.12.2006, Side 28
MIÐVIKUDAGUR 13. DESEMBER 2006
# • • * •• . • • * "
' • • • • • v • • • • • •• • %
• • • .• • •• • • • •'
blaöiö
/ Glerárkirkju stenduryfir sýning á gömlum og nýjum jólakortum
Jólakort frá
Djákninn og kortin Pétur
Björgvin Þorsteinsson, djákni
í Glerárkirkju, hefur frætt skóla-
hópa og aöra um jólakortin
i sem eru til sýnis í Glerárkirkju.
ýmsum tímum
Nýjar vörur frá Weber
■TAitiiA#»i wm
/llllllUVII
Jám og gler ehf - skútuvogur 1H
Barkarvogsm. - WWW.weber.is
GARÐHEIMAR
KERTASTJAKÁR
Itölsk gœðavam.
Mikið úrvali
nfíft
anoftioa ttítÍtílt
KLAPPARSTÍG 40, SÍMI 552 7977
Um þessar mundir stendur yfir
sýning á gömlum og nýjum jóla-
kortum í Glerárkirkju á Akureyri.
Um 1500 kort eru á sýningunni
og eru þau flest fengin að láni frá
konum í kvenfélaginu Baldursbrá
og einkaaðilum. Pétur Björgvin Þor-
steinsson, djákni við Glerárkirkju,
segir að mikið af kortunum sé í
möppum og því geti fólk gefið sér
góðan tíma til að skoða þau.
„Það er einmitt það sem við viljum
hvetja fólk til í jólaösinni að taka
sér stundum góðan tíma í eitthvað
og setjast niður og slappa af og þá
er þetta alveg tilvalið. Það var til
dæmis kona hér um daginn sem
var fimm tíma að blaða 1 gegnum
jólakortin og skrifaði niður sniðuga
texta sem hún sá og skemmti sér
afskaplega vel og talaði um það að
þetta hefði nú aldeilis komið henni
í jólagírinn,“ segir Pétur.
Elsta kortið frá upp-
hafi síðustu aldar
Boðið er upp á fræðsludagskrá
í tengslum við sýninguna fyrir
skólahópa og aðra sem áhuga hafa.
„Við segjum meðal annars frá elsta
jólakortinu frá 1843 og rekjum að-
eins söguna á bak við það hvernig
kaupsýslumaður í Englandi fékk
þá hugmynd í kollinn til að redda
jólapóstinum það árið að fá vin sinn
til að búa til jólakort. Segjum svo
frá því að frá 1870 er farið að selja
innflutt þýsk kort í Danmörku og
svona berst siðurinn smátt og smátt
áfram,“ segir Pétur.
Elsta kortið á sýningunni er talið
vera frá árinu 1901 og er mjög einfalt,
engin mynd er á því en jólakveðja
prentuð með svörtum texta.
Islensk kort gerast ekki eldri
en á Þjóðminjasafni er að finna er-
lend kort sem borist hafa hingað til
lands, það elsta frá árinu 1891. í upp-
hafi voru kort sem send voru sem
jólakort ekki endilega jólaleg, þó
tilefnið væri jólin.
Bangsi á fylliríi
Pétur segir að einnig sé gaman að
rýna í myndefni kortanna í gegnum
tíðina. „Fyrsta jólakortið frá 1843 er
til dæmis af fólki í partíi og i sjálfu
sér ekkert jólalegt við það. Á einu
kortinu er jafnvel bangsi á fylliríi
með jólabjór. Það eru alls konar
Shirley Temple Myndefni
jólakortanna tengist ekki
alltaf jólunum með beinum
hætti eins og sjá má á
þessu korti.
Jólakort frá stríðsár-
unum Erfitt varað fá
pappír á stríðsárunum
og þvíeru kort frá
þeim tíma oft einföld
að gerð.
myndefni sem ganga
þvert á það sem við í
kirkjunni segjum, til
dæmis um að áfengi
og jól fari ekki saman,“
segir Pétur.
A einu kortinu er
letrað Seasons Greet-
ings og segir Pétur að
það sé enn svolítið
framandi fyrir fólkhér
á landi að senda kort
með kærleikskveðju
á þessum árstíma án
þess að minnast á
jólin þar sem viðtak-
andinn sé ekki kristinnar trúar.
„Þetta tíðkast í meira mæli erlendis
og víða búið að vera í þó nokkur ár. Ég
var einmitt að spjalla við gyðinga sem
búa hér á Akureyri og þeim fannst
skrýtið að þeir höfðu hvergi fundið í
bókabúð enn þá kort með íslenskum
texta þar sem hægt væri að senda ein-
hverjar árstíðarkveðjur," segir hann.
Fábreytt kort á stríðstímum
Upp úr 1920 var mikið blómaskeið
í íslenskri kortagerð sem stóð fram
að heimsstyrjöldinni síðari en þá
varð úrvalið afskaplega fábreytilegt.
„Krökkunum finnst það mjög
skrýtið að fyrir sum jól, til dæmis á
stríðsárunum, hafi ekki alltaf verið
auðvelt fyrir fólk að kaupa pappír,
hvað þá að kaupa einhver flott jóla-
kort. Jólakortin frá stríðsárunum
voru mjög einföld og
hafa þess vegna heldur
ekki varðveist vegna
þess að þau þóttu ekk-
ert merkileg. Ég heyrði
sögu af manni sem
klippti til dæmis út úr
gömlum dagblöðum
myndir til að reyna að
skreyta jólakortin sín
eitthvað,“ segir Pétur
og bætir við að þau
kort sem tengist veru
hersetuliðsins á Islandi
finnist söfnurum aftur
á móti mjög spennandi.
1 gegnum tíðina hafa
ýmis konar góðgerða-
samtök oft selt jólakort
í fjáröflunarskyni en
að sögn Péturs er orðið
erfiðara að selja slík
kort en áður. „Verð á jólakortum
hefur lækkað og svo er orðið svo
algengt að fólk föndri kortin sin og
býr jafnvel til hreinustu listaverk.
Við erum með eitt kort sem vinir
okkar sendu okkur en þeir hafa það
prinsipp að kaupa ekki pappír i jóla-
kort. Þeim finnst það ekki samrým-
ast jólakveðjunni að framleiða eitt-
hvað sem er á móti boðskap jólanna
um að ganga vel um sköpunina. Þess
vegna endurvinna þau pappír úr dag-
blöðum til þess að búa til jólakortin
sín. Það er náttúrlega allt öðruvísi að
fá svoleiðis kort sent þegar þú veist
hvað fólk er búið að leggja mikla
vinnu í kortið," segir Pétur.
Sýningin stendur til 8. janúar og
er opin alla virka daga klukkan 11
til 16 og í tengslum við athafnir í
kirkjunni.
Kíktu á www.ljos
Gerum kort með þínum myndum,
eða kort sem þú hannar frá grunni.
Verð frá kr. 99, fyrir mynd, kort og umslag.
Hægt að panta á netinu og sækja
eða fá sent heim en þá bætist póstkostnaður við.
FUJSFILIVI
Skipholti 31, sími 568-0450 Ijosmyndavorur.is
tisEYrtÍ
mrnmm,