Bændablaðið - 27.03.2007, Blaðsíða 6

Bændablaðið | Þriðjudagur 27. mars 20076
Fimmtugsaf-
mæli í Berlín
Um helgina var haldið upp á
fimmtugsafmæli Evrópusam-
bandsins. Að sjálfsögðu var
mikið um dýrðir og flugeldarnir
hvergi sparaðir í Berlín sem
hefur verið að endurheimta sess
sinn sem höfuðborg álfunnar.
Íslendingar hafa kosið að
standa utan við þennan selskap
svo okkur var ekkert boðið í
afmælið. Við því er svo sem
ekkert að segja þótt eflaust hefðu
einhverjir viljað mæta. Það eru
skiptar skoðanir um samskipti
þjóðarinnar við þennan evrópska
risa og litlar horfur á því í augna-
blikinu að þau verði aukin sem
neinu nemur.
Því verður hins vegar ekki móti
mælt að stofnun og þróun Evr-
ópusambandsins hefur á margan
hátt gerbreytt ásýnd álfunnar
og samskiptum þeirra sem hana
byggja. Það var yfirlýstur tilgangur
stofnendanna að skapa þær aðstæð-
ur að þjóðir Evrópu hefðu ekki
framar hag af því að fara í stríð og
hann hefur gengið eftir.
Stundum er sagt að tilgangur
ferðalaga sé ekki að komast á
tiltekinn áfangastað heldur bara
það að ferðast. Það má heimfæra
upp á Evrópusambandið sem oft
er frekar lýst sem ferli en stofn-
un. Þar á bæ hafa menn iðkað list
málamiðlunarinnar af miklum
móð, oft með þeim árangri að
nokkurn veginn allir hafa verið
óánægðir, í það minnsta til að
byrja með. Útkoman hefur hins
vegar verið sú að einmitt á þeim
sviðum sem mest hefur reynt á er
staða ESB afar sterk. Þar má ekki
síst nefna efnahagslífið og skipu-
lag þess. Í utanríkismálum er
ESB risi á brauðfótum enda hafa
aðildarríkin viljað halda þeim
fyrir sig frekar en að fela þeim í
Brussel að véla um þau.
Fyrir bændur hlýtur það að
teljast athyglisvert að þeim mikla
árangri sem ESB hefur náð við
að sætta ólík viðhorf má að
stórum hluta þakka landbúnaðin-
um. Málefni hans hafa verið á
dagskrá frá fyrstu tíð og þau eru
svo flókin og margþætt að samn-
ingamenn hafa þurft að leggja
sig verulega fram um að leysa
þau. Við það öðluðust þeir mikla
reynslu í samningagerð sem
síðan hefur nýst á öðrum sviðum.
Landbúnaðarmálin eru því ótví-
ræður hornsteinn ESB. –ÞH
Málgagn bænda og landsbyggðar
Aðalfundur Mjólkursamsölunnar var
nýlega haldinn á Flúðum. Á milli 80 og
90 bændur á starfssvæði fyrirtækisins
víða um land sóttu fundinn. Um tímamóta-
fund var að ræða því tvær konur komu
inn í stjórnina í fyrsta sinn. Þá lét Magn-
ús Sigurðsson frá Birtingaholti af embætti
stjórnarformanns og tók Egill Sigurðsson
frá Berustöðum við því embætti á fundin-
um.
Ný stjórn MS er þannig skipuð: Egill Sig-
urðsson, Berustöðum, Birna Þorsteinsdóttir,
Reykjum, Erlingur Teitsson, Brún, Haraldur
Þórarinsson, Laugardælum, Stefán Magn-
ússon, Fagraskógi, Guðrún Sigurjónsdóttir,
Glitstöðum, og Hörður Grímsson, Tindum.
Varamenn voru kosnir Arnar Bjarni Eiríksson,
Gunnbjarnarholti, Jóhannes Torfason, Torfa-
læk II, og Pétur Diðriksson, Helgavatni.
MHH
Magnús H. Sigurðsson lét af embætti stjórnar-
formanns MS á aðalfundinum á Flúðum. Hér
er hann í pontu á fundinum. Hann gegnir þó
áfram trúnaðarstörfum fyrir mjólkuriðnaðinn.
Þannig var hann nýlega kjörinn stjórnarfor-
maður Samtaka afurðastöðva í mjólkuriðnaði
(SAM) og stjórnarformaður Mjólkursamsöl-
unnar ehf. sem er rekstrarfélag mjólkuriðnað-
arins. Ljósm. MHH
LEIÐARINN
LOKAORÐIN
Bændablaðið kemur út hálfsmánaðarlega. Því er dreift til allra bænda landsins og fjölmargra annarra er tengjast landbúnaði. Bændablaðinu er
dreift ókeypis til þeirra er stunda búskap en þéttbýlisbúar geta gerst áskrifendur að blaðinu
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands.
Árgangurinn kostar kr. 5.100 en sjötugir og eldri greiða kr. 2.300.
Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík.
Sími: 563 0300 – Fax: 562 3058 – Kt: 631294-2279 Ritstjóri: Þröstur Haraldsson, ábm. th@bondi.is
Blaðamenn: Erla Hjördís Gunnarsdóttir ehg@bondi.is – Margrét Þóra Þórsdóttir mth@bondi.is – Sigurdór Sigurdórsson ss@bondi.is
Auglýsingastjóri: Eiríkur Helgason eh@bondi.is
Netfang blaðsins (fréttir og annað efni) er bbl@bondi.is Netfang auglýsinga er augl@bondi.is
Prentun: Prentsmiðja Morgunblaðsins Upplag: sjá forsíðu – Íslandspóstur annast dreifingu blaðsins að mestu leyti. ISSN 1025-5621
Sveit og borg saman í starfi – þannig hljóð-
uðu einkunnarorð setningarhátíðar Búnaðar-
þings á dögunum. Með þeim vildu Bænda-
samtökin undirstrika að sveitin getur ekki án
borgarinnar verið – og öfugt. Án sveitarinnar
og þess mannlífs sem þar er lifað fær borgin
ekki þrifist. Þetta vill vefjast fyrir mörgum
í daglegu amstri, einkum ef það á sér stað í
miðborg Reykjavíkur. Hvað höfum við með
þessa sveit að gera, spyrja sumir.
En einmitt í miðborginni eru menn stund-
um minntir á návist sveitarinnar. Nú stend-
ur yfir sýning í Listasafni Íslands á verkum
tveggja stórmálara tuttugustu aldarinnar á
Íslandi, þeirra Jóns Engilberts og Jóhanns
Briem. Báðir fóru þeir utan til náms en sett-
ust að í Reykjavík, máluðu og kenndu. Þeg-
ar myndir þeirra eru skoðaðar sést glöggt að
þótt þeir hafi farið víða og séð margar falleg-
ar borgir er það íslenska sveitin sem stöðugt
leitar á þá. Margar stærstu og glæsilegustu
myndirnar á sýningunni bera titla á borð við
Sunnudagur í sveit, Heyannir og þess háttar.
Jóhann varð þekktur fyrir myndir af lands-
lagi þar sem hestar leika stórt hlutverk.
Þetta finnst eflaust flestum Reykvíkingum
sem komnir eru til vits og ára engin tíðindi.
Þeir hafa alist upp við lifandi tengsl við sveit-
ina, geta rakið ættir sínar þangað og hafa
jafnvel dvalist þar sumarlangt á sínum yngri
árum. En eftir því sem kynslóðunum fjölgar
sem eingöngu hafa alist upp í borginni og
hafa lítið sem ekkert samband við sveitina
hættir það að þykja sjálfsagt að nota sveitina
sem uppsprettu listrænnar sköpunar.
Á undanförnum áratugum hafa menn haft
áhyggjur af þessari þróun. Gangi hún út í
öfgar leiðir hún til þess að sambandið milli
sveitar og borgar rofnar. Þá verða þjóðirnar
í landinu endanlega tvær. Það eru hins vegar
mörg teikn á lofti um að nú séu vindar tekn-
ir að blása úr öðrum áttum. Á undanförnum
árum hafa mörg fyrirbæri sem tengjast sveit-
inni og höfðu verið á hraðri útleið hjá yngra
fólkinu öðlast nýtt líf. Lopapeysan hefur
skyndilega komist í tísku og er nú ekki ein-
ungis keypt af útlendum ferðamönnum sem
undruðu sig á því ástfóstri sem Íslendingar
tóku við endurunnið plast sem nefnist flís.
En það er fleira en lopapeysan sem hefur
gengið í endurnýjun lífdaga. Fyrir nokkrum
árum þýddi ekkert að bjóða ungum borgarbú-
um upp á þorramat, nú þykir hann fullboðleg-
ur í veislur upp úr áramótunum. Skyrið hafði
líka gengið í gegnum ákveðið hnignunar-
skeið þar til snjöllum markaðsmönnum tókst
að vekja athygli ungs fólks sem stundaði lík-
amsrækt á því að rétt fyrir framan nefið á því
var til hollur, fitusnauður skyndibiti, uppfull-
ur af próteinum.
Ef til vill er þó sterkasti vitnisburðurinn
um þessa viðhorfsbreytingu sú gífurlega eft-
irspurn eftir því að eignast jarðir og helst
hús í sveit sem sprottið hefur upp á síðustu
árum. Nú er enginn maður með mönnum
nema hann eigi innhlaup einhvers staðar
úti í sveit. Þetta er ekki bundið við stórhöf-
uðborgarsvæðið frá Snæfellsnesi austur í
Vík. Það er bókstaflega slegist um eyðijarð-
ir í afskekktum sveitum langt frá borginni, á
Vestfjörðum, Ströndum og Norðausturlandi,
svo dæmi séu tekin.
Þessi þróun á sér rætur í því að þegar fólk
lítur upp úr amstrinu og sér að það hefur efni
á að gera eitthvað fyrir sig sjálft leitar hugur-
inn fyrst og síðast út í sveit. Þar er að finna
þau lífsgæði sem við sækjumst mest eftir,
kyrrð, fegurð og tengsl við náttúruna.
En … þá kemur að því að til þess að
höfuðborgarbúinn geti notið þess að vera
á nýkeypta skikanum sínum þarf hann á
margs konar þjónustu að halda. Hann þarf
að hafa aðgang að ýmsum hlutum sem ekki
eru til staðar þar sem enginn býr. Þess vegna
kjósa menn að koma sér fyrir í sveitum en
ekki uppi á hálendinu. Leggist landbúnaður
leggst af og bændur bregði búi getur reynst
erfitt að halda uppi þeirri þjónustu sem borg-
arbúinn telur sig þurfa. Það þurfa menn að
hafa í huga nú fyrir kosningarnar þegar sett-
ar verða saman stefnuskrár í málefnum land-
búnaðar og landsbyggðar.
Eins og nýleg skoðanakönnum sýndi vilja
Íslendingar hafa landbúnað í sveitum lands-
ins. Sveitin er borgarbúanum nefnilega jafn-
nauðsynleg og borgin sveitafólkinu.
–ÞH
Sveitin í
borginni,
borgin í
sveitinni
Tvær konur í stjórn MS í fyrsta skipti Stjórn BÍ
Sveinn 1.
varaformaður
Ný stjórn Bændasamtaka
Íslands sem kjörin var á
Búnaðarþingi í byrjun mars
kom saman til fyrsta fundar
síns 21. mars, jafndægri á
vori. Þar voru kjörnir tveir
varaformenn eins og lög gera
ráð fyrir og urðu þeir fyrir
valinu Sveinn Ingvarsson,
Reykjum á Skeiðum, sem
er 1. varaformaður, og Karl
Kristjánsson á Kambi í Reyk-
hólasveit, 2. varaformaður.
Að öðru leyti var þessi
fyrsti fundur tíðindalítill. Þó
má nefna að samþykkt var að
styrkja útgáfu á ljóðabókum
Guðmundar Inga Kristjáns-
sonar frá Kirkjubóli í Bjarn-
ardal en hann gegndi ýmsum
trúnaðarstörfum fyrir samtök
bænda á Vestfjörðum og lands-
vísu. Styrkupphæðin nemur
200.000 krónum.