Fréttablaðið - 18.01.2012, Blaðsíða 2

18. janúar 2012 MIÐVIKUDAGUR2
ÍTALÍA, AP Fimm lík fundust til
viðbótar í gær í skemmtiferða-
skipinu Costa Concordia, sem
strandaði við Ítalíu um helgina.
Þar með hafa 11 lík fundist, en
alls er 29 manna saknað.
Þá var í gær birt hljóðupptaka,
þar sem Francesco Schettino
skipstjóri heyrist neita tilmæl-
um landhelgisgæslunnar um að
snúa aftur um borð í skipið til að
hjálpa til við björgunarstörfin.
Schettino, sem áður sagðist
hafa farið síðastur manna frá
borði, hefur verið ákærður fyrir
manndráp. - gb
Fimm lík fundust til viðbótar:
Skipstjóri fór of
fljótt frá borði
ALÞINGI Erfitt yrði að ganga fram
hjá samkynhneigðum karlmönn-
um ef staðgöngumæðrun í vel-
gjörðarskyni yrði heimiluð. Það er
mat Ragnheiðar Elínar Árnadótt-
ur, fyrsta flutningsmanns þings-
ályktunartillögu um að vinna eigi
frumvarp sem heimili staðgöngu-
mæðrun.
Tillagan var rædd öðru sinni
í þinginu í gær og verða greidd
atkvæði um hana í dag. Skiptar
skoðanir eru um málið þvert á
flokka. Í tillögunni er hins vegar
ekki gert ráð fyrir því að sam-
kynhneigðir karlar fái rétt til að
nýta sér stað-
göngumæðrun.
Í meirihluta-
álitinu stendur
að áhersla verði
lögð á að það
skilyrði verði
sett að eingöngu
sé hægt að nýta
sér staðgöngu-
mæðrun „ef
konan getur
ekki eignast barn af læknisfræði-
legum ástæðum“.
Meirihluti velferðarnefndar
lagði til að þingsályktunartil-
lagan yrði samþykkt óbreytt en
tvö minnihlutaálit bárust, annað
frá Valgerði Bjarnadóttur, þing-
manni Samfylkingarinnar, og
hitt frá Eygló Harðardóttur, þing-
manni Framsóknarflokksins. Auk
þeirra tveggja stóðu svo Árni Þór
Sigurðsson, þingmaður VG, og
Birgitta Jónsdóttir, þingmaður
Hreyfingarinnar, að breytingatil-
lögu. Sú tillaga gerir ráð fyrir því
að starfshóp verði falið að skoða
álitamál um staðgöngumæðrun, í
stað þess að slíkur hópur undirbúi
frumvarp sem heimili staðgöngu-
mæðrun. - þeb
Erfitt væri að banna samkynhneigðum körlum að notfæra sér úrræðið:
Skiptar skoðanir um staðgöngu
RAGNHEIÐUR ELÍN
ÁRNADÓTTIR
DANMÖRK Leyniþjónusta dönsku
lögreglunnar, PET, hefur skipað
sérstakan hóp sem á að fylgjast
með umræðu öfgasinna á netinu.
Yfirmaður PET, Jakob Scharf,
segir í viðtali við danska fjöl-
miðla að ekki sé ástæða til þess
að lögreglumenn margra landa
fylgist með sömu ofstækisfullu
umræðunum ef þeir geta skipt
verkinu á milli sín og upplýsing-
unum sem mögulega fást.
Lýsir Scharf þess vegna eftir
alþjóðlegri samvinnu í leitinni á
netsíðunum. - ibs
Danska leyniþjónustan:
Fylgjast með
netumræðu
VIÐSKIPTI Til greina kom að stöðva
alla sölu á reyklausu tóbaki á
meðan skorið yrði úr um hvernig
aðgreina megi fyllilega munn- og
neftóbak. „Það voru allir mögu-
leikar skoðaðir,“ segir Sigrún Ósk
Sigurðardóttir, aðstoðarforstjóri
Áfengis- og tóbaksverslunar ríkis-
ins (ÁTVR).
Niðurstaða ÁTVR varð hins
vegar að halda áfram sölu á
íslensku neftóbaki en tilkynna
Rolf Johansen & Co. (RJC) að
hætt verði innkaupum á reyk-
lausa tóbakinu Lunda. Þá verða
ekki teknar í sölu nýjar tegundir
á meðan úr því verði skorið hvort
þessar vörur séu í raun munntóbak
frekar en neftóbak.
Íslenska neftóbakið var þar til í
fyrrahaust eina
reyklausa tóbak-
ið á markaði hér
í um 70 ár, en þá
var hafin sala á
Lunda sem RJC
flytur inn frá
Danmörku.
„Margar vís-
bendingar eru
um að reyklaust
tóbak sé frekar
notað í munn en
nef, ólíkt því sem var á árum áður.
Þetta á líka við um íslenska nef-
tóbakið en líkur eru á að það sé í
auknum mæli notað til töku í munn
frekar en nef,“ segir í umfjöllun á
vef ÁTVR. Samkvæmt tóbaksvarn-
arlögum má selja grófkorna neftób-
ak, en bannað að selja fínkornótt
neftóbak og allt munntóbak.
ÁTVR hefur óskað eftir afstöðu
velferðarráðuneytisins til máls-
ins. Bent er á að skilgreiningar
varðandi nef- og munntóbak séu
óljósar og nái í gildandi lögum nær
eingöngu til kornastærðar en ekki
til rakastigs. „Rakastig getur hins
vegar skorið úr um það hvort yfir-
höfuð sé hægt að taka tóbakið í
nef.“
Sigrún segir íslenska neftóbakið
ekki bera skarðan hlut frá borði í
samkeppni við Lunda og það ráði
ekki ákvörðunum ÁTVR. Hins
vegar hafi orðið mikil aukning í
sölu neftóbaks undanfarin ár. „Við
seldum árið 2010 25,5 tonn af nef-
tóbaki og yfir 30 tonn 2011,“ bend-
ir hún á.
Íslenska neftóbakið segir Sig-
rún hins vegar ekki geta notið ein-
hverrar sérstöðu verði niðurstaða
könnunarinnar sú að slík breyting
hafi orðið á neysluháttum að það
sé frekar notað í munn. Þá verði
annað hvort að heimila notkun
munntóbaks eða banna nef tóbakið
alveg.
Sigrún segir að enn séu til í
verslunum um mánaðarbirgðir af
Lunda, en búist sé við að endanleg
niðurstaða fáist í skoðun á lagaum-
hverfi reyklauss tóbaks eftir þrjá
til fimm mánuði. olikr@frettabladid.is
SPURNING DAGSINS
www.mulakaffi.is I mulakaffi@mulakaffi.is
OKKAR LANDSFRÆGU HJÓNABAKKAR
OG ÞORRATROG HENTA VEL FYRIR
STÓRA OG SMÁA HÓPA
MUNIÐ AÐ PANTA TÍMANLEGA!
SÍMI 553 7737
BESSASTAÐIR Ólafur Ragnar
Grímsson, forseti Íslands,
fundaði með Ban Ki-moon, fram-
kvæmdastjóra Sameinuðu þjóð-
anna, á Heimsþingi hreinnar
orku í Abu Dhabi á mánudag.
Í tilkynningu frá embætti for-
seta kemur fram að Ban hafi sýnt
mikinn áhuga á að þiggja boð for-
seta og íslenskra stjórnvalda um
að heimsækja landið til að kynna
sér nýtingu hreinnar orku, jökla-
rannsóknir, samvinnu á norður-
slóðum og fleira.
Ólafur og Ban ræddu meðal
annars nýtingu hreinnar orku og
leiðir til að hamla gegn loftslags-
breytingum. - bj
Forsetinn hitti Ban Ki-moon:
Áhugasamur
um heimboð
JARÐVARMI Ólafur Ragnar hvatti
framkvæmdastjóra SÞ til að efla til
samstarfs um nýtingu jarðvarma til að
þurrka matvæli. MYND/EMBÆTTI FORSETA
Elvar, varð starfshópur
ráðherra sér til minnkunar?
„Ef til vill, því lítið var gert með áhrif
minka á minnkandi stofna svartfugla.“
Elvar Árni Lund. formaður SKOTVÍS er
annar tveggja höfunda greinar þar sem
starfshópur umhverfisráðherra er meðal
annars gagnrýndur fyrir að meta ekki
áhrif minks áður en lagt var til að veiðar
á svartfugli yrðu bannaðar.
Í HILLU TÓBAKSVERSLUNAR Hér getur að
líta hefðbundið íslenskt neftóbak sem
framleitt hefur verið frá 1940 við hlið
nýja danska neftóbaksins Lunda sem
verið hefur í sölu frá því í september í
fyrra. FRÉTTABLAÐIÐ/ANTON
SIGRÚN ÓSK
SIGURÐARDÓTTIR
Neftóbak kann að
heyra sögunni til
ÁTVR hættir innkaupum á dönsku neftóbaki meðan beðið er niðurstöðu um
hvernig beri að aðgreina munn- og neftóbak. Fjöldi fólks tekur neftóbak í
vörina. Mögulega þarf að heimila munntóbak eða banna neftóbak með öllu.
Ásgeir Johansen, framkvæmdastjóri Rolf Johansen & Co., segist fagna
skoðun ÁTVR og stjórnvalda á því hvernig greina megi í sundur nef- og
munntóbak. „Það stóð aldrei annað til hjá okkur en selja neftóbak og
lögðum við á okkur töluverða vinnu með ÁTVR við greiningu á kornastærð
áður en kom til þess að Lundi færi í sölu,“ segir hann. Hann segir nú hafa
bæst við umsóknir um leyfi til sölu á alls kyns tóbaki sem sé meira í ætt við
hið „sænska snus“ og henti ekki til töku í nef þrátt fyrir að vera grófkorna.
„Þetta er spurning um rakastig í tóbakinu,“ segir hann og áréttar að öll laga-
skilyrði um neftóbak hafi verið uppfyllt áður en Lundi fór í sölu.
Ásgeir segir hins vegar álitamál hversu langt löggjafinn eigi að seilast í
setningu laga og reglna ef niðurstaðan sé sú að neytendur breyti vörunni
sjálfir til að nota á annan hátt en upphaflega var til ætlast. Þekkt er að þeir
sem kaupa grófkorna neftóbak væti í því með vatni eða öðrum vökva svo
það henti betur til nota sem munntóbak. - óká
RJC fagnar framtaki ÁTVR
DÓMSMÁL Hæstiréttur hefur
staðfest gæsluvarðhaldsúrskurð
héraðsdóms yfir Einari I. Mar-
teinssyni, forsprakka Vítisengla,
að því er RÚV
greindi frá í
gærkvöldi.
Einar var
handtekinn
á föstudag,
grunaður um
að hafa fyrir-
skipað hrotta-
fengna árás á
konu í Hafnar-
firði.
Fjórir aðrir,
þrír karlar og ein kona, sitja í
gæsluvarðhaldi í tengslum við
málið.
Ráðist var á konuna í tví-
gang, og var fyrri árásin sérlega
hrottaleg. Var reynt að klippa
af henni fingur, sparkað var í
hana og hún barin auk þess sem
ummerki ofbeldis voru á kyn-
færum hennar. - shá
Forsprakki Vítisengla:
Varðhald stað-
fest í Hæstarétti
EINAR
MARTEINSSON
SJÁVARÚTVEGUR Skip HB Granda,
Ingunn AK, er nú á leið til Akra-
ness með fullfermi af loðnu
eða um tvö þúsund tonn. Þetta
verður fyrsta loðnan sem Skaga-
menn fá frá því á vertíðinni í
fyrra en síðast var tekið á móti
loðnu hjá verksmiðjunni á Akra-
nesi í marsmánuði í fyrra.
Að sögn Guðmundar Hannes-
sonar, verksmiðjustjóra HB
Granda á Akranesi, var alls
tekið á móti um 30 þúsund tonn-
um af uppsjávarfiski til bræðslu
hjá verksmiðjunni á árinu 2011.
Loðnuskipin eru að veiðum
norðaustur af Langanesi en
þar hefur verið ágæt veiði eftir
að loksins gaf til veiða, og er
loðnan farin að veiðast í nót. - shá
HB Grandi á Akranesi:
Loðnuvertíðin
komin af stað
KÓPAVOGUR „Þetta kom okkur mjög á óvart,“ segir
Guðríður Arnardóttir, oddviti bæjarstjórnar-
flokks Samfylkingarinnar í Kópavogi, aðspurð
um ákvörðun Hjálmars Hjálmarssonar, fulltrúa
Næstbesta flokksins, að slíta meirihlutasamstarfi í
bæjar stjórn í gær.
Ágreiningur var um hvernig staðið var að fyrir-
hugaðri uppsögn Guðrúnar Pálsdóttur bæjarstjóra
og það varð til þess að upp úr slitnaði.
„Við í meirihlutanum áttum góðan fund um
okkar samstarf á mánudag, en svo varð þetta
niðurstaðan.“
Hjálmar segir leiðinlegt hvernig komið sé, þó
hann taki á sig hluta ábyrgðarinnar.
„Við vorum fyrst og fremst ósátt við vinnu-
brögðin í þessu máli þó ekki hafi verið um
málefna ágreining að ræða. Það var vegið að
starfsheiðri Guðrúnar Pálsdóttur í þessu og við
vildum ekki taka ábyrgð á þeirri framkvæmd.“
Guðríður sagði samstarfið hafa gengið ágætlega
fram að þessu. Varðandi myndun nýs meirihluta
segir Guðríður engar formlegar viðræður hafnar.
„Yfirleitt gerist þetta hratt og mér finnst lík-
legt að áður en dagurinn er úti [í dag] verði ein-
hverjir farnir að tala saman, en hvort Samfylking-
in verði þáttakandi í því, það hef ég ekki hugmynd
um.“ - þj
Bæjarstjórnarmeirihlutinn í Kópavogi fallinn vegna bæjarstjóramáls:
Ósætti um vinnubrögð ollu falli
GUÐRÍÐUR ARNARDÓTTIR HJÁLMAR HJÁLMARSSON