Fréttablaðið - 18.01.2012, Blaðsíða 8

18. janúar 2012 MIÐVIKUDAGUR8
Minna hugsað
um hagsmuni
neytendanna
Stjórnsýslufræðingur segir mistök við opinbert
eftirlit sýna fram á alvöruleysi í vinnubrögðum
og virðingarleysi gagnvart neytendum.
STJÓRNSÝSLA Misbrestur á eftir-
liti víða innan stjórnsýslunnar
hér á landi er þess valdandi að oft
er lítið tillit tekið til hagsmuna
almennings. Þetta er álit stjórn-
sýslufræðings sem spurður er
út í hin mörgu tilvik sem komið
hafa fram síð-
ustu misseri þar
sem eftirlits-
stofnanir hafa
verið sakaðar
um sinnuleysi í
umhverfis- og
lýðheilsumál-
um.
„Ef stjórn-
tæki opinberra
aðila eiga að
vera meira en hugmyndir þarf
sterkt eftirlit til að virkja þau
tæki,“ segir Sigurbjörg Sigur-
geirsdóttir, lektor í opinberri
stefnumótun við stjórnmálafræði-
deild Háskóla Íslands, í samtali við
Fréttablaðið. „Hér á landi virðist
vera takmarkaður skilningur á því
hvernig umgjörð eftirlits á að vera
og hvernig á að búa að því svo að
það virki sem skyldi.“
Sigurbjörg segir að eðli málsins
vegna sé eftirlit almennt vanda-
samt verkefni og mögulega lítt
eftirsóknarvert. „Það felur í sér
ákveðið opinbert inngrip í starf-
semi aðila á markaði og þykir ekki
vinsælt, enda getur það verið álitið
íþyngjandi fyrir markaðinn.“
Hún bætir því við að eftirlit sé
vandasamt ferli í sjálfu sér, enda
feli það í sér endurtekningar og
sjálfvirkni í framkvæmd sem geti
leitt af sér yfirsjónir.
„Það er jafnan viðurkennt að
líftími eftirlits sé stuttur. Það
veikist þar sem tengsl og jafnvel
kunningsskapur myndast milli
eftirlitsaðila. Þess vegna verður
að vera stöðug endurnýjun á verk-
ferlum og vinnulagi til að tryggja
gæði og öryggi eftirlitsins.“
Sigurbjörg segir að smæð sam-
félagsins hér á landi auki enn á
þessa tilhneigingu. „Hér er nánd-
in enn þá meiri. Fólk fer að þekkj-
ast of náið og eftirlitsaðilar treysta
því þá að menn séu að vinna eins
og ráð er fyrir gert. Svo er nánd-
in við stjórnmál mikil hér á landi
og því aukin hætta á að aðilar á
markaði kvarti undan eftirliti við
stjórnmálamenn og reyni þannig
að kippa í spotta.“
Loks segir Sigurbjörg að of
lítið aðhald sé við eftirlitsstofn-
anir, bæði frá markaðsaðilum og
almenningi, sem skrifist að miklu
leyti á fámennið hér á landi.
„Svo virðist ríkja víða einhvers
konar landlægt alvöruleysi í eftir-
liti. Matvælastofnun sem heimil-
ar það að klárað sé að selja birgð-
ir af salti sem stenst ekki ákveðna
staðla sýnir fram á alvöruleysi og
virðingarleysi gagnvart neytend-
um.“ thorgils@frettabladid.is
1. Hvað heitir bæjarstjórinn í
Kópavogi, sem hefur verið tilkynnt
að verði sagt upp starfi?
2. Hver var markahæstur íslenska
landsliðsins í leiknum gegn Króötum
á EM í handbolta á mánudag?
3. Hver var valinn besti leikarinn í
dramamynd á nýafstaðinni Golden
Globe-verðlaunahátíð?
SVÖR
1. Guðrún Pálsdóttir 2. Guðjón Valur
Sigurðsson 3. George Clooney
Danmörk
Samstarfsla
nd Ambient
e 2012
Stærstu tilboðin, mikilvægustu straumar og stefnur, bestu
hugmyndirnar fyrir vöruúrvalið. Leiðandi vörusýning heims
neysluvara fær markaðinn til að blómstra og verður til þess
að fyrirtæki ná árangri. Þar má hitta fl eiri en 4.500 alþjóðlega
sýnendur sem sýna einstakt úrval af vörum – Þetta tryggir
góð viðskipti og er undirstaða árangurs.
Nálgast má upplýsingar og pöntun aðgöngumiða í forsölu á
10. – 14. 2. 2012
AÐALFUNDUR VIÐSKIPTARÁÐS 2012
Miðvikudaginn 15. febrúar kl. 11:00 á Hilton Reykjavík Nordica (Salur I)
Fulltrúum allra aðildarfélaga Viðskiptaráðs Íslands er heimilt að sækja fundinn. Síðasti
frestur til að koma að lagabreytingatillögum er þremur vikum fyrir auglýstan fund og
skulu berast stjórn ráðsins. Dagskrá aðalfundar er samkvæmt 9. grein laga ráðsins:
1. Skýrsla stjórnar.
2. Reikningar bornir upp til samþykktar.
3. Úrslit formanns- og stjórnarkjörs tilkynnt.
4. Lagabreytingar.
5. Kosning kjörnefndar.
6. Tekju- og gjaldaáætlun kynnt og árgjöld ákvörðuð.
7. Önnur mál.
Nánari upplýsingar um fundinn, stjórnarkjör og atkvæðagreiðslu
má finna á vef Viðskiptaráðs: www.vi.is VIÐSKIPTARÁÐ ÍSLANDS
ICELAND CHAMBER OF COMMERCE
Sameiginlegur vettvangur íslensks viðskiptalífs í 95 ár
1917-2012
TÆKNI Netglæpamenn beina nú
sjónum sínum að vefsíðum sem
bjóða upp á netleiki fyrir börn.
Vírusvarnafyrirtæki verða í
auknum mæli vör við vírusa sem
tengjast slíkum síðum, sam-
kvæmt frétt á vef BBC.
Börn eru oft síður vör um sig
á netinu og ólíkt þeim sem eldri
eru átta þau sig ekki á því að
með því að fara inn á ákveðnar
síður, eða hlaða niður skrám, eru
þau að opna aðgang netglæpa-
manna að tölvunni sem þau sitja
við. - bj
Nýjar leiðir netglæpamanna:
Dreifa óværu í
gegnum leiki
SIGURBJÖRG
SIGURGEIRSDÓTTIR
UNGVERJALAND, AP Framkvæmda-
stjórn Evrópusambandsins segir
að nokkur ákvæði nýrrar stjórnar-
skrár, sem tók gildi í Ungverja-
landi um áramótin, standist ekki
reglur Evrópusambandsins.
Stjórnarskránni þurfi því að
breyta aftur, að öðrum kosti mega
Ungverjar búast við refsiaðgerð-
um af hálfu ESB.
„Ungverjaland er lykilþátttak-
andi í Evrópufjölskyldunni og við
viljum ekki að minnsti vafi leiki á
því hvort þar sé borin virðing fyrir
lýðræðisreglum og -gildum,“ sagði
José Manuel
Barroso, forseti
framkvæmda-
stjórnar ESB.
Evrópusam-
bandið krefst
svara frá ung-
verskum stjórn-
völdum innan
má naða r og
gefur sér síðan
tvo mánuði til
að fara yfir þau svör.
Um er að ræða ákvæði sem
brjóta gegn reglum ESB um sjálf-
stæði seðlabanka og persónu-
vernd, ásamt ákvæðum um lækk-
un eftirlaunaaldurs dómstóla. Þá
vill framkvæmdastjórnin fá frek-
ari upplýsingar frá ungverskum
stjórnvöldum um almennt sjálf-
stæði dómstóla í landinu.
Evrópusambandið hefur hótað
því að hefja ekki viðræður um
fjárhagsaðstoð, sem Ungverj-
ar hafa beðið um, fyrr en sjálf-
stæði seðlabanka Ungverjalands
hefur verið tryggt. Framkvæmda-
stjórnin getur einnig farið með
málið fyrir Evrópudómstólinn. - gb
Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins fer í hart gegn Ungverjalandi:
Stjórnarskránni þarf að breyta
JOSÉ MANUEL
BARROSO
Þór Saari, þingmaður Hreyfingarinnar, spurði Steingrím J. Sigfússon,
sjávarútvegs- og landbúnaðarráðherra, á þingi í gær hvað hann hygðist gera
í málefnum Matvælastofnunar, sem heimilaði Ölgerðinni að selja afgangs-
birgðir af iðnaðarsalti til matvælaframleiðslu.
„Trúverðugleiki Matvælastofnunar er algjörlega horfinn og það mun
enginn treysta Matvælastofnun framar meðan sömu stjórnendur eru þar
við völd. Krafan frá almenningi er skýr um að forstjóri, stjórnendur og þeir
starfsmenn sem bera ábyrgð á málinu verði látnir fara.“
Steingrímur svaraði því til að málið væri alvarlegt og hann hefði talið
óráðlegt að heimila fyrrnefnda sölu.
„Auðvitað er ævintýri líkast að þessi notkun skuli hafa átt sér stað framan
við allra augu í á annan áratug.“
Hann minnti á að frumábyrgð lægi hjá heildsölum og eftir það hjá
kaupendum sem nota saltið í matvæli.
„Það léttir þó vitanlega ekki þeim skyldum og ábyrgðum af eftirlits-
stofnununum að standa líka sína plikt.“
Trúverðugleikinn „algjörlega horfinn“
EFTIRLIT Stjórnsýslufræðingur segir eftir-
liti ábótavant. Myndin tengist fréttinni
ekki beint. NORDICPHOTOS/GETTY
VEISTU SVARIÐ?