Fréttablaðið - 28.09.2012, Blaðsíða 26

KYNNING − AUGLÝSINGÞvottavélar og þvottaefni FÖSTUDAGUR 28. SEPTEMBER 20122
Útgefandi: 365 miðlar ehf., Skaftahlíð 24, s. 512 5000 Umsjónarmenn auglýsinga: Benedikt Freyr Jónsson benediktj@365.is sími 512 5411 Ábyrgðarmaður: Jón Laufdal.
Verslu nin Eir v í k hef u r selt Miele-þvot tavéla r til margra ára. Miele er
þýskt gæðamerki og þekkt um
allan heim fyrir vandaðar vörur.
Þvottavélarnar eru framleiddar í
Þýskalandi en Miele hefur fram-
leitt þvottavélar þar í landi í rúm-
lega 100 ár. Þórdís Sigurgeirsdótt-
ir, annar eigenda Eirvíkur, segir
þvottavélarnar vera mikla gæða-
gripi. „Þvottavélarnar frá Miele
hafa verið seldar á Íslandi frá
árinu 1930. Þær eru því Íslend-
ingum að góðu kunnar eins og
aðrar vörur frá Miele.“ Þvotta-
vélarnar eru frábrugðnar öðrum
vélum hérlendis að sögn Þór-
dísar að því leyti að tromlan er
ryðfrí með vaxkökumynstri sem
fyrirtækið hefur einkarétt á. „Ytri
belgurinn er úr ryðfríu stáli og
inniheldur ekkert plast. Vélarn-
ar eru þungar og traustar og um
leið stöðugar.“ Að sögn Þórdísar
eru Miele-þvottavélarnar smíð-
aðar með það í huga að endast í
10.000 vinnustundir sem er allt
að helmingi lengri ending en hjá
öðrum þvottavélum. „Það gerir
endingu upp á 18-24 ár, allt eftir
því hversu margir eru á heimili og
hversu oft er þvegið. Miele-vél-
arnar okkar hafa einnig íslenskt
stjórnborð og hafa haft það í mjög
mörg ár. Allar leiðbeiningar eru
líka á íslensku. Vélarnar hafa
mörg skemmtileg þvottakerfi.
Auðvitað hafa þær þessi helstu
þvottakerfi, til dæmis fyrir bóm-
ull og gerviefni, en líka gott ullar-
og silkikerfi og svo handþvotta-
kerfi fyrir þá sem til dæmis vilja
þvo lopapeysur í vélinni. Einnig
hafa vélarnar kerfi fyrir skyrtur,
gallaefni og svo hraðþvottakerfi
sem er mjög vinsælt.“
Iðnaðarvélar fyrir stórnotendur
Eirvík selur líka iðnaðarvélar sem
eru öflugar og endingarmiklar
vélar. „Þær henta vel í fjölbýlis-
hús, sambýli og fyrirtæki og svo
hafa þær verið mjög vinsælar fyrir
skipaflotann okkar, bæði fiski- og
fraktskip. Þær eru að mestu leyti
eins og hinar vélarnar nema þær
eru gerðar fyrir 30.000 vinnu-
stundir en þessar vélar eru gerðar
fyrir stöðuga notkun.“ Hún segir
iðnaðarvélar líka bjóða upp á að
hægt sé að tengja þær við þriggja
fasa rafmagn. „Þannig er hægt
að setja inn á þær heitt vatn sem
þýðir að þær eru mun fljótari með
til dæmis suðuþvott. Svona hlutir
skipta auðvitað máli þegar tíminn
er knappur og margir eru að nota
hverja vél, eins og til dæmis í fjöl-
býlishúsum.“
Úrvals þvottaefni
Miele framleiðir líka þvottaefni
sem er til sölu hjá Eirvík. Um er
að ræða mjög góð efni sem henta
fyrir allar þvottavélar. „Þetta eru
rosalega góð þvottaefni sem eru
framleidd bæði fyrir hvítan þvott
og litaðan þvott. Einnig er til sér-
stakt þvottaefni fyrir ull, silki og
dún og einnig íþróttaföt. Efnið
fyrir íþróttafötin hefur verið sér-
staklega vinsælt hjá okkur. Allir
sem prófa það koma aftur og aftur
og vilja kaupa meira. Við önnum
varla eftirspurn svo vinælt er það.
Það svínvirkar á íþróttafötin.“
Þýskar gæðavélar í yfir hundrað ár
Þvottavélar frá Miele eru þekktar fyrir góð gæði og fallegt útlit. Vélarnar eru hannaðar með langan endingartíma í huga.
Iðnaðarvélar frá Miele duga þrefalt lengur en aðrar vélar.
Þvottavélar, vatnsveita, raf-magn og nútímatæknivæð-ing gera það að verkum að
við þvoum allan þvott heima hjá
okkur, hengjum á snúrur innandyra
eða fleygjum öllum herlegheitun-
um í þurrkara. Ekki er þó svo langt
síðan öldin var önnur og þvottaað-
staðan var víðs fjarri heimilinu. Frá
því þéttbýli myndaðist í Reykjavík
og fram til ársins 1930 voru þvotta-
laugar heimilanna í Laugardal. Þær
voru mikið notaðar til þvotta af hús-
mæðrum og vinnukonum þeirra.
Burðast langar leiðir
Erfitt er fyrir ungt fólk í dag að
ímynda sér þá þrekraun sem þvotta-
ferðir voru á þessum tímum. Kon-
urnar gengu f lestar frá miðbæ
Reykjavíkur inn í Laugardal sem
er um þriggja kílómetra leið. Þessa
leið þurftu konurnar að ganga með
bala, fötu, klöppu, þvottabretti,
sápu, sóda, kaffikönnu, bolla, brúsa,
nesti og allan þvottinn. Öllu var hag-
anlega komið fyrir í stórum trébala
sem þær roguðust með bognar í
baki yfir hóla og hæðir, oft í gegn-
um blautt gras og torfarna stíga.
Þvottur dagsins gat tekið 10-15
klukkustundir og þá tók við ganga
heim með þungan og blautan þvott.
Þessa vinna fór fram allt árið í mis-
jöfnum veðrum. Á veturna bættust
svo yfirhafnir og ljósfæri við burð-
inn. Á þessum tíma áttu fáir stíg-
vél og því voru þvottakonur víst oft
gegnvotar til fótanna ef bleyta var í
jörð.
Undið í höndum
Þurrkun þvotts fór fram utandyra
eftir fremsta megni. Snúrur voru
við þvotthús þvottalauganna sem
voru fullnýttar á góðviðrisdögum.
Þá var brugðið á það ráð að fleygja
þvottinum yfir girðingar og á gras.
Örfáir voru með þurrkloft, þvotta-
hús eða kjallara heimafyrir þar sem
hægt var að þerra. Miklu skipti að
vinda þvottinn vel til að flýta fyrir
þurrki. Til loka 19. aldar var allur
þvottur undinn í höndum, en upp úr
aldamótum komu handhægar tau-
rullur til að vinda sem sumar konur
höfðu meðferðis. Það bætti að vísu
á byrðina en til móts kom að miklu
gat munað í kílóum á heimleiðinni
ef þurrkunin tókst vel.
Eldað í Laugunum
Langir dagar við laugarnar kröfð-
ust næringar. Oft var fiskur, kart-
öflur eða kjöt soðið í heitu vatn-
inu. Maturinn var vafinn í tuskur
og settur ofan í laugarnar eða í litlar
fötur. Kaffi var lagað úr heitu vatn-
inu en það var ómissandi þáttur í lífi
þvottakvenna og barna sem oft voru
með í þvottaferðum. Reykvísk börn
voru vanin á að drekka kaffi á þess-
um tímum og mjólk var munaður
sem alþýðufólk naut sjaldan.
Dauði í laugunum
Á árunum 1884-1901 létust þrjár
konur eftir að þær höfðu hrasað við
hverina í laugunum og brennst illa.
Í Fjallkonuna var skrifuð grein þar
sem hvatt var til að settar yrðu upp
grindur yfir laugarnar til að hindra
að þvottakonur og börn þeirra féllu
þar ofan í. Þar var ritað: „Verið getur
að mönnum sýnist þetta óþarfi og
að ekkert þyki á móti því að sjóða
nokkra kvenmenn í hvernum enn
þá.“ Eftir það var í fyrstu farið að
huga að auknu öryggi og árið 1902
voru hlaðnir veggir í kringum laug-
arnar og grindur settar yfir.
Breyttir tímar
Byrjað var að leggja veg árið 1885 að
laugunum sem tilbúinn var fimm
árum síðar. Hið íslenska kvenfé-
lag stóð fyrir vagnferðum að laug-
unum til að létta hinu þunga oki af
þvottakonunum. Deilt hafði verið á
að konur væru notaðar sem burðar-
klárar og var þetta þáttur í baráttu
kvenna gegn því. Ferðirnar stóðu
þó skammt og 600 ferðum og ári
seinna voru þær lagðar af. Ástæðan
var hár kostnaður sem heimilin gátu
ekki staðið undir. Um tauma hest-
vagnsins héldu karlar sem þáðu allt
að helmingi hærri laun en þvotta-
konurnar sem strituðu daglangt við
laugarnar. Konur héldu því enn um
sinn áfram að þjóna hlutverki burð-
arklára allt til ársins 1917. Þá ákvað
bæjarstjórn Reykjavíkur að bjóða
upp á laugarferðir þar sem þvottur
var sóttur á fimm staði í Reykjavík.
Konurnar þurftu þó enn að ganga
því aðeins var fluttur þvottur og
þvottabalar á vagninum.
Konur notaðar sem burðarklárar
Á nítjándu öldinni og fram á þá tuttugustu báru konur þvottabala fulla af þvotti á bakinu marga kílómetra í þvottalaugarnar í
Laugardal. Vinnudagurinn var tíu til fimmtán klukkutímar. Nú bera konur og karlar þvottinn í þvottavélina heima hjá sér.
Langir dagar við laugarnar kröfðust næringar. Oft var fiskur, kartöflur eða kjöt soðið í heitu vatninu. Maturinn var vafinn í tuskur og
settur ofan í laugarnar eða í litlar fötur og kaffi var lagað úr heitu vatninu. MYND/LJÓSMYNDASAFN REYKJAVÍKUR