Fréttablaðið - 28.09.2012, Blaðsíða 42

KYNNING − AUGLÝSINGPrentsmiðjur FÖSTUDAGUR 28. SEPTEMBER 20124
MERK JÓLABÓK
Bækur hafa alla tíð þótt vönduð
og góð jólagjöf. Fjölmiðlar greina
ítarlega frá mörgum bókum sem
kallaðar eru jólabækur og birta
kafla úr þeim. Fyrir fimmtíu árum
var jólabókaflóð ekkert síður en
í dag þótt færri bækur hafi verið
gefnar út. Gaman er að rifja upp
jólabækur þessa tíma, eða ársins
1962. Bókin Haugaeldar eftir Gísla
Jónsson, ritstjóra í Winnipeg, vakti
mikla athygli um þessi jól. Gísli
var ættaður frá Háreksstöðum í
Jökuldalsheiði og skrifar hann í
bókinni um æskuheimili sitt og
samtíðarmenn, jafnt á Íslandi sem
í Kanada.
Bókin er talin góð heimild um líf
liðinna kynslóða sem ólust upp í
afskekktri sveit á Íslandi og jafn-
framt lífið á slóðum vesturfara í
Kanada.
Bókin er 416 blaðsíður og kostaði
þegar hún kom út 273 krónur.
Hún var auglýst sem jólabók
hinna vandlátu.
ALVEG BLEKAÐ
Blek er blanda margvíslegra efna
sem öll hafa mismunandi tilgang
eftir tegundum bleks og fram-
leiðendum. Þau innihalda oftast
leysiefni, litarefni, trjákvoðu,
smurolíu, yfirborðsvirk efni og
fleira. Mismunandi litarefni er svo
notað í blekið til að lita yfirborðið.
Elstu minjar um blek sem fundist
hafa eru frá átjándu öld fyrir Krist
og fundust í Kína. Blekið var búið
til úr náttúrulegum litarefnum
plantna, dýrum eða úr stein-
tegundum líkt og muldu grafíti
sem blandað var við vatn. Fyrstu
minjarnar sem byggðar eru á
svipaðri efnasamsetningu og
nútímablek eru frá 256 fyrir Krist,
og fundust einnig í Kína.
Hérlendis virðist jurtablek nær
eingöngu hafa verið notað. Al-
gengast var að nota sortulyng allt
fram á 20. öld. Blöðin á lynginu
voru soðin í vatni og þannig var
blekinu náð úr lynginu. Hve lengi
lyngið var soðið réði þykktinni á
blekinu. Blekið var sterkt og þoldi
slit og handfjötlun vel, en ekki
mikinn raka.
Guðbrandsbiblía er fyrsta heildarútgáfa
Biblíunnar á íslensku. Hún var prentuð á
Hólum í Hjaltadal og kennd við Guðbrand
Þorláksson biskup þar. Prentuð voru 500
eintök og tók það tvö ár. Útgáfuár samkvæmt
titilblaði er 1584. Biblían var öll prentuð
í svörtum lit, nema hluti titilsíðu í rauðu.
Brotið var stórt og blaðsíður 1242. Bókin var
skreytt um þrjátíu myndum sem var nýjung í
íslenskri bókagerð.
Biblían var dýr, hvert eintak kostaði 8-12
ríkisdali eftir því hve mikið var lagt í bandið.
Þetta voru tvö til þrjú kýrverð, eða rausnarleg
mánaðarlaun á nútímamælikvarða.
Bókin var endurprentuð á sama prentverki
árin 1644 og 1728. Guðbrandsbiblía hefur
tvisvar verið ljósprentuð sem næst í upp-
runalegri mynd. Lithoprent sá um fyrri út-
gáfuna árið 1956, og var upplagið 500 eintök.
Bókaútgáfan Lögberg gaf bókina út aftur árið
1984, þegar minnst var 400 ára afmælis Guð-
brandsbiblíu, og var upplagið 400 eintök.
Upprunalegt eintak af Guðbrandsbiblíu er
til sýnis á Þjóðminjasafni Íslands.
KOSTAÐI Á VIÐ ÞRJÁR KÝR
Allt sem þú þarft...
Yfirburðir
Fréttablaðsins
staðfestir!
Auglýsing í
Fréttablaðinu
nær til yfir
92%
lesenda
blaðanna
Lesa bæði
Fréttablaðið og
Morgunblaðið
Lesa bara
Morgunblaðið
Lesa bara
Fréttablaðið
64% 8%
28%
Fréttablaðið er sem fyrr mest lesna dagblað
landsins með glæsilegt forskot á samkeppnisaðila
sinn eins og síðasta könnun Capacent Gallup
sýnir ótvírætt.
Prentmiðlakönnun Capacent Gallup.
18-49 ára á höfuðborgarsvæðinu. Meðallestur á tölublað, jan.-júní 2012.