Fréttablaðið - 29.09.2012, Blaðsíða 34

29. september 2012 LAUGARDAGUR34
BREYTINGAR Á
SEPTEMBER 2006
● Boðið upp á stöðufærslur í
fyrsta sinn. Á sama tíma var frétta-
veita á forsíðu kynnt til leiks ásamt
upplýsingaveitu á notendasíðum.
● Facebook opnað öllum, hafði
áður bara verið opið fólki með
ákveðin háskólanetföng.
OKTÓBER 2006
● Notendum gert kleift að deila
myndum, greinum, tenglum
og myndböndum sem eru
vistuð annars staðar á netinu.
APRÍL 2007
● Fyrsta stóra endurhönnun Facebook, sú
hönnun sem var á síðunni þegar Íslendingar
tóku að flykkjast þangað. Innhólfið var kynnt
til sögunnar þar sem í fyrsta sinn var hægt að
skoða einkasamræður við aðra notendur í heild
sinni í stað stakra skilaboða.
JÚLÍ 2008
● Facebook endurhannað. Upplýsingaveita og
veggur sameinuð í vegg. Eftir þessa breytingu gátu
notendur fyrst skrifað á veggi annarra. Jafnframt
var svokallaður færsludálkur kynntur til leiks sem
gerði notendum kleift að uppfæra stöðu, setja inn
myndir, tengla og myndbönd á sama stað.
MARS 2009
● Ný forsíðuhönnun. Notendur
þurftu ekki lengur að endurhlaða
forsíðuna til að sjá nýjar færslur.
MAÍ 2009
● Facebook býður upp á að
skrá fjölskyldutengsl.
SEPTEMBER 2009
● Notendum gert kleift að merkja
aðra notendur í færslum.
JÚNÍ 2010
● Like-takka bætt
við athugasemdir.
DESEMBER 2010
● Ný hönnun á síðum notenda. Flipar með
upplýsingum, myndum og vinalista færast og eru
nú undir forsíðumynd. Fimm myndir birtast nú í
renningi fyrir ofan færsludálkinn.
● Notendur geta fyllt út lista yfir nám og störf.
JÚLÍ 2011
● Boðið upp á mynd-
bandsspjall, í samstarfi
við Skype, sem viðbót við
rauntímaspjallið.
SEPTEMBER 2011
● Ný efnisveita bætist við hægra
megin á síðunni sem sýnir á
mun ítarlegri hátt en áður hvað
aðrir notendur aðhafast.
FEBRÚAR 2009
● Like-takkinn
kynntur til leiks.
JÚNÍ 2007
● Notendum gert kleift að hýsa
myndbönd hjá Facebook.
JÚNÍ 2008
● Opnað fyrir athuga-
semdir við stöðufærslur.
„
NÓVEMBER 2007
● Facebook býður upp á sér-
stakar síður fyrir fyrirtæki.
JANÚAR 2009
● Facebook fer að minna
á afmæli vina.
FEBRÚAR 2010
● Ný valmynd. Rauðu tilkynn-
ingarnar um það sem hefur gerst
frá síðustu heimsókn birtast.
NÓVEMBER 2007
● Facebook birtir áhugatengdar
auglýsingar sniðnar að á huga-
málum þínum og vina þinna.
APRÍL 2008
● Facebook chat
kynnt, rauntíma-
spjallforrit sem er
nú ein vinsælasta
þjónusta síðunnar.
SEPTEMBER 2011
● Núverandi hönnun
Facebook, sem kallast
„Timeline“, kynnt.
2006
2007
2008
2010
EKKI MIKLAR BYLTINGAR Útlit vefjarins hefur í sjálfu
sér ekki tekið miklum stakkaskiptum í tímans rás.
Meiri áhersla hefur verið lögð á að breyta virkninni.
status lifir – fortíðin á facebook
Gamlir Facebook-draugar ollu samfélagslegu móðursýkiskasti í vikunni sem leið. Vefurinn er svo samofinn daglegu lífi okkar
flestra að við eigum erfitt með að setja okkur í þriggja ára gömul spor. Brynjar Guðnason og Stígur Helgason litu yfir farinn veg.
f
yrst var minnst á fyrirbærið
Facebook í íslenskum fjölmiðl-
um í DV 17. mars 2006. Fréttin
fjallaði um óknyttastráka í Ala-
bama sem sættu ákæru fyrir að
hafa brennt níu kirkjur til grunna.
„Hinir ákærðu voru allir með svokallaðar
Facebook-heimasíður, sem eru sérstaklega
gerðar fyrir nema á framhaldsskólastigi í
Bandaríkjunum,“ sagði í frétt DV. Þar höfðu
þeir aulað út úr sér einhverjum óheppilegum
ummælum. Þetta var reyndar ónákvæmt –
síðan var jú fyrst smíðuð fyrir háskólanema,
en færði svo út kvíarnar inn í framhalds-
skólana áður en hún var opnuð almenningi
yfir 13 ára aldri í september 2006.
Þetta var þá – í gamla daga – árið 2006.
Síðan hefur margt breyst og núna eru allir
og amma þeirra á Facebook – bókstaflega.
Um skeið bárust reglulega fréttir af gamal-
mennum, allt upp í nírætt, sem voru að feta
sig inn í töfraveröld tækninnar, ekki síst til
að ná betri tengslum við fjölskylduna sem
var í æ ríkari mæli farin að lifa og hrærast á
þessum byltingarkennda samskiptavef. Þau
gömlu þurftu að velja um að vera með eða
fara hreinlega á mis við nýjustu tíðindin af
sínum nánustu.
Gamlir og gleymdir tímar
Facebook rataði enn og aftur í fréttir í lið-
inni viku, nú vegna móðursýki sem greip
um sig þegar fólk taldi fullvíst að æði pers-
ónuleg og jafnvel vandræðaleg einkaskila-
boð fyrri ára væru tekin að birtast fyrir
allra augum á „veggnum“ þeirra. Aðstand-
endur Facebook báru þennan orðróm reynd-
ar strax til baka – sögðu að fólk væri bara
fljótt að gleyma.
Í eina tíð hefði það nefnilega verið þannig
að fólk átti samskipti á Facebook með því að
skrifa skilaboð veggja á milli. Þrátt fyrir
það, og þá staðreynd að sagan um opinberu
einkaskilaboðin hefur ekki fengist stað-
fest af einu einasta marktæka tæknigúrúi,
eru margir enn vantrúaðir á skýringarnar.
Sumir þeirra eru flúnir af Facebook.
Af þessu tilefni er ágætt að rifja upp
klausu úr Fréttablaðinu frá því í ágúst 2008.
Þar var Facebook sagt vera „á niðurleið“,
og með fylgdu þessi orð: „Annarlegt að lesa
samskipti vina og kærustupara sem kjósa
að nota þennan miðil til að eiga samskipti
hvort við annað. Fyrir allra
augum.“
Staðreyndin er sú, eins og
sést glögglega hér að ofan, að
Facebook hefur breyst býsna
ört síðan það sló í gegn árið
2007. Og sumt er beinlínis
erfitt að ímynda sér að hafi
nokkru sinni verið öðruvísi en
í dag. Í árdaga var til dæmis
ekkert til sem hét „fréttayfir-
lit“, þar sem birtust á einum
stað allar nýjar stöðuupp-
færslur (e. statusa) tengsla-
netsins. Ef maður vildi kynna
sér hvað aðrir væru að aðhaf-
ast og segja þurfti maður að
gjöra svo vel að smella á nafn
hvers og eins og renna yfir
heimasvæði þeirra.
Og lengi eftir að bætt var úr þessu var
þjónustan þó ekki svo fullkomin að maður
gæti leyft síðunni að malla í bakgrunni og
sækja sjálfvirkt allar nýjustu vendingar.
Til að halda í við samfélag sitt þurfti að
þjösnast á hnappnum sem endurhlóð síð-
una. Álagið á F5-takkann á lyklaborðinu var
gríðarlegt. Hver hefði svo giskað á að spjall-
möguleikinn hefði verið innleiddur áður en
boðið var upp á að skrifa athugasemdir við
stöðuuppfærslur?
Allt annað líf
Vinsældir Facebook eru ótrúlegar – um það
þarf ekki að rökræða – en vinsældirnar falla
ekki alls staðar jafnvel í kramið. Fólk ver
orðið svo miklum tíma í tjáskipti á Facebook
að fjöldi vinnustaða hefur séð sig nauðbeygð-
an til að loka á þennan mest sótta vef verald-
ar. Hann er farinn að hafa áhrif á framlegð
og framleiðni.
Til að byrja með var Facebook og tilvist
þess fréttaefni út af fyrir sig. Í október 2007
sagði Fréttablaðið frá því að
Facebook-æði hefði gripið þjóð-
ina. Þar væru nú sjö þúsund
Íslendingar og meira að segja
nokkrir frægir, til dæmis Ruth
Reginalds, Halla Vilhjálms-
dóttir, Einar Bárðarson og
Sigga Beinteins! Notendafjöld-
inn reis hratt og nú er áætlað
að yfir 220 þúsund Íslendingar
noti Facebook svo til stanslaust.
Af og til hefur vefurinn líka
blandast inn í fréttamál. Þann-
ig sagði Fréttablaðið frá því í
maí 2010 að Tryggingastofnun
ríkisins væri farin að fylgjast
með Facebook-síðum bótaþega
og hefði nappað suma sem opin-
beruðu það netleiðis með yfir-
lýsingum og myndum að þeir lifðu alls ekki
bótahæfu lífi. Þá hefur vefurinn verið kall-
aður skæður hjónadjöfull og netdaðri kennt
um ófáa skilnaði.
Eins og vonlegt er með tækni hefur því
margoft verið spáð að Facebook hljóti senn
að líða undir lok – bólan geti ekki annað en
sprungið. Þessar hrakspár hafa hins vegar
enn ekki gengið eftir, ekki einu sinni eftir að
„timeline“ var kynnt til sögunnar og margir
héldu að heimurinn mundi farast. Við fíklarn-
ir setjum læk á það!
Síðan Facebook náði vinsældum á Íslandi hefur ítrekað verið reynt að íslenska nafn
vefjarins, með misjöfnum árangri. Hér gefur að líta þau helstu, sem sum hver lifa enn:
HVAÐ Á BARNIÐ AÐ HEITA?
fasbók fésbók flettismetti snjáldra snjáldurskinna
Íslendingar
voru á Facebook
í október 2007.
Þeirra á meðal
voru nokkrir
frægir.
7.000