Dagfari - 01.11.2006, Blaðsíða 30
eins og börn eru. Það var einn lítill gutti. Ég held hann
hafi verið að tala við Högna. Hann var að spyrja um
ísland og snjó og þetta allt og svo spurði hann Högna:
„Hvað er lengi búið að vera stríð í þínu landi?“ Barnið
hafói aldrei upplifað annað en þaó væri stríð. Þetta var
strákur svona 10-11 ára.
fyrst og fremst um það. Það var ekki hægt að búa í
landinu - skapa þetta ástand að fólk gat ekki haldið
áfram bara að lifa.
„Viljum brauð með virðingu“
áþreifanlega var við í
heimsókn á spítala í
borginni Estelí þar sem
hann dvaldi um skeið
eftir að vinnu brigadist-
anna í La Colonia var
lokið og fór raunar á
tungumáilanámskeið eins
og upphaflega hafói verið
ætlunin. Um spítalaheim-
sóknina segir Gunnar:
Þarna voru bandarísk
hjón og maðurinn var
læknir og hann talaði
mikið um að hann hefði
ekki gert sér grein fyrir
því þegar hann fór að það
vantaði einföldustu hluti
bara eins og verkjapillur,
magnyl - þetta var gjör-
samlega ófáanlegt þarna.
Það vantaði öll meðöl og
það var sama hvað það
var - það vantaði allt.
Þegar ég kom til dæmis
inn á spítala þarna í
Estelí - við fórum þangað
með þessum skóla í
skoðunarferð - þá sáum
við deild þar sem voru
sængurkonur. Það voru
tvær í rúmi - slík voru
þrengslin.
Af þessum orðum Gunnars og máli hans almennt má
glögglega ráða hversu mikill skaði var unninn á sam-
félaginu á þessum styrjaldarárum. Raunar vill hann
meina að það hafi beinlínis verió markmið hernaðar-
aðgerða Contranna að valda sem allra mestri röskun
á daglegu lífi fólks og þjóðfélaginu almennt, en þannig
yrði sem greióast skipt um stjórnvöld í landinu.
Aðspurður um ástæðuna fyrir aðgerðum á borð við
áðurnefnda árás á þorpið í grennd við La Colonia segir
hann þannig: Bara til að hræða fólk og koma
Sandinistunum frá völdum. Þetta snerist náttúrlega
30 Dagfari • nóvember 2006
Með öðrum orðum, þá
voru Sandinistarnir fyrst
og fremst almenn hreyfing
félagshyggjufólks sem
haföi það eitt að markmiði
að bæta þjóðfélagið. Og
þrátt fyrir allt tókst það í
vissum atriðum. Læsi var
þannig meira en í lön-
dunum í kring, en á
árunum 1979 til 1982
tókst að lækka tíðni ólæs-
is úr 55% í 12%. Af sam-
anburði við Hondúras og
Guatemala, þar sem
Gunnar fór einnig um,
varð honum og ljóst að í
Nicaragua talaði fólk mun
meira um stjórnmál. Ólíkt
því sem gerðist annars
staðar í Mið-Ameríku, þar
sem hann ferðaðist, var
ástandið þannig ekki slíkt
að fólk forðaðist þess hátt-
ar umræður. Eftirfarandi
saga Gunnars af kynnum
sínum af klæðskera
nokkrum í Managua, höf-
uðborg Nicaragua, þar
skeið eftir vinnuna í La
sem hann dvaldist um
Colonia, varpar ljósi á það:
En til dæmis, þá varð maður aldrei var við það í
Nicaragua aó fólk þyrði ekki að hafa skoðanir á póli-
tík. Mér er minnisstætt að ég var náttúrlega búinn að
slíta út öllum fötum. Svo keypti ég mér buxur og
þurfti að láta stytta þær. Ég vissi af klæðskera þarna
rétt hjá þar sem ég gisti. .Beint á móti honum var
hersveit, nokkuð stór, svona heilmikil girðing og bygg-
ingar og þarna bjó fullt af hermönnum. Þegar ég kom
að sækja buxurnar, þá voru hermenn þarna -
Sandinistahermenn - hjá kallinum. Þeir voru að rífast
í ljósi þess illa ástands, sem Contrarnir og Bandaríkin
ollu í Nicaragua, er merkilegt hversu margt jákvætt
Gunnar varð þrátt fyrir allt var við í landinu. Var
þannig augljóst að hreyfing Sandinista aðhylltist ekki
neinn mannQandsamleg-
an harðlínukommúnisma,
eins og Bandaríkin og
Contrarnir vildu vera láta.
Um það segir Gunnar: Þeir
voru ekki kommúnistar -
þeir voru Sandinistar.
Þjóðfélagið lamað
Eins og gefur að skilja setti þetta langvinna striðs-
ástand mark sitt á alla
þætti þjóðfélagsins og má
þar nefna heilbrigðiskerf-
ið. Það varð Gunnar