Dagfari - 01.11.2006, Blaðsíða 35

vikum seinna. Lagið heitir „Ohio“ og hefur lifað góðu
lífi fram á okkar dag. Höfundurinn er Neil Young.
Nú, 36 árum seinna, er komin út enn ein platan með
Neil Young. Hann hefur sjaldan verið eins beinskeytt-
ur og nú. Hún kemur aðeins átta mánuðum á eftir
annarri plötu, Prairie Wind. Á þeirri hugljúfu plötu er
sannarlega undirstrikað það sem Neil Young hefur
helst staðið fyrir á sínum ferli: Að lífið sé gott og ástin
sterkasta aflið í manninum.
Á nýjustu plötunni, Living With War, er annað uppi á
teningnum. Pólitíska hliðin á Neil Young er þar alls-
ráðandi. Young er reyndar meiri baráttumaður en
margan grunar: Hann hefur meðal annars lagt The
Bridge School, sem er skóli fyrir fötluð börn, gríðarlegt
fjármagn þar sem hann hefur árlega síðan 1986
haldið styrktartónleika og fengið flesta af vinsælustu
tónlistarmönnum heimsins til að leggja málefninu lið.
Hann hefur líka verið hluti af hippabandinu Crosby,
Stills, Nash & Young sem hefur lagt friðarmálefnum
lið í áratugi og þegar litið er yfir feril hans er að flnna
þónokkra ádeilutexta. Ásamt „Ohio“ má nefna
„Southern man“ og „War of Man“.
Þegar ég heyrði að von væri á pólitískri plötu frá Neil
Young leist mér ekkert sérlega vel á hugmyndina,
enda þoli ég ekki pólitík þrátt fyrir að í eðli mínu sé ég
bæði friðar- og umhverfissinni. Þegar ég síðan las
umfjöllun um afdráttarlausar skoðanir Neil Young á
íraksstríðinu fylltist ég áhuga á ný.
Nú eru fjögur ár liðin síðan við fjölmenntum í friðsam-
legum mótmælum gegn Íraksstríðinu. Síðan hefur
áhugi minn og margra dofnað þar sem síendurtekinn
fréttaflutningur af þessu fáránlega stríði hreyfir ekki
lengur eins mikið við manni. Þess vegna var kærkomið
að fá ferskt spark í þessa baráttu.
Living With War er þetta spark sem þurfti. Á sjötugs-
aldri kemur Neil Young með sína kraftmestu plötu.
Tilflnningin og reiðin í söng og gítarleik er ósvikin og
ástríðufull. Hér er á ferðinni enn ein sönnun þess að
Neil Young er einn mesti rokkari tónlistarsögunnar og
platan er sönnun þess að rokktónlistin á sér ennþá
von ef ástríða listamannsins er fyrir hendi.
Living With War var hljóðrituð á örfáum dögum og ber
þess merki að höfundur hafi ekki dvalið lengi við
undirbúning. Tónsmíðarnar eru hráar og melódískar,
nokkuð er um endurunnið efni höfundar og tvær
melódíur eru auðheyrilega fengnar að láni frá Bob
Dylan. Dylan er svo nálægur á þessari plötu að Neil
endurgeldur honum greiðann frá „Highlands" í annað
skipti. Þegar ég hlusta á lögin kemst ég ekki hjá að
hugsa um lög Dylans eins og „Chimes of Freedom",
„Knocking on Heaven’s Door“, „John Brown“, „With
God on Our Side“ og fleiri.
Textasmíðarnar eru í takt við útsetningarnar: Beittar,
umbúðalausar, einfaldar en líka nokkuð klunnalegar
á köflum. Þær hliðar sem Neil Young dregur fram
verða oft útundan í stríðsumfjöllun fjölmiðla, þ.á.m.
sú staðreynd aö hermenn eru ósjaldan sendir gegn
sínum vilja á vígvöllinn, og látnir drepa andstæðinga
og saklaust fólk. Heima fyrir er fólk sem þarf líka á
þeim að halda og saknar þeirra. Sumir koma til baka
í líkkistu, aðrir skaddaðir á sál og líkama. Young vísar
líka í eyðileggingu náttúrunnar og þá gegndarlausu
peningasóun sem Íraksstríðið hefur í för með sér fyrir
bandarískan almenning, en jafnframt er fegurðin og
friðurinn samanborin við niðurrifið. Neil Young vill
draga hryðjuverkamanninn George W. Bush til
ábyrgðar. Hann er alveg miður sín fyrir hönd banda-
rísku þjóðarinnar sem veitti blóðþyrstum forseta
sínum endurkjör.
Living With War hefur fengið mjög misjafnar viðtökur.
En þrátt fyrir nokkra vankanta finnst mér Young í
heildina takast vel upp og efast ég um aó verkinu hefði
nokkur greiði verið gerður með frekari finpússun.
Mikið frekar held ég að það hefði dregið úr þvi kraftinn
sem er helsti styrkur plötunnar. Living With War mun
seint skipa sér sess meðal uppáhalds Neil Young-
platna minna. Enda er allur samanburður fáránlegur
þar sem platan er ekki beint hugsuð sem listræn
afurð, heldur er rokkið einungis miðill boðskaps
höfundar. Ég get ekki annað en verið þakklátur fyrir
Living With War sem er tímamótaverk á ferli Neil
Young. Hún vekur hlustandann til umhugsunar og
þar með er tilganginum að hluta til náð. Living With
War nýtur sín best þegar hún er spiluð á miklum
styrk og mun skipa Neil Young sess í góðum hópi
hugrakkra ádeiluskálda. Eftir 30 ár, þegar Bush og
Rumsfeld verða dauðir og Íraksstríðið jafnfjarlægt
samtímanum og Víetnamstríðið er núna, mun Living
With War áfram standa til boða í plötubúðum og á
bókasöfnum. Óskandi að næsta kynslóð læri eitthvað
af henni.
- Vængmaður
Dagfari • nóvember2006 35