Heimilisritið - 01.05.1951, Qupperneq 15

Cartouche og afrek hans
Grein um franska ræningjann, sem
varð ævintýrahetja og réði lögum
og lofum í París um sex ára skeið.
í EINU hinna eldgomlu hyerfa
á Menilminsthæðinni í París
er lítil vínkrá, sem heitir „Byss-
an“, 1 gömlu, hrörlegu húsi. Á
stein í múrveggnum eru höggv-
in nokkur orð, sem skýra frá
því að hér hafi ræninginn Louis
Dominique Cartouche verið tek-
inn höndum með svikum og
færður til aftökustaðarins. Það
var í nóvember árið 1721, og
þó nú sé liðið á þriðju öld síð-
an, hefur nafn Cartouche ekki
fallið í gleymsku. Hvert barn
í Frakklandi veit enn skil á af-
rekum hans, fjöldi bóka hafa
verið skrifaðar um hann, og enn
er hann í vitund almennings
sem einn hinn ævintýralegasti
og ótrúlegasti ofurhugi, sem
með fáeinum mönnum bauð
konungi, dómurum, lögreglu og
öllum hernum byrginn.
Cartouche var upp alinn í
París; faðir hans var beykir.
HEIMILISRITIÐ
Hann varð brátt leiður á smíða-
tólunum og hljópst á brott með
sígaunum, sneri aftur til beykis-
starfsins, varð vasaþjófur á
markaðsstöðunum, og það átti
einmitt að loka hann inni í St.
Lazarefangelsinu eftir tilmæl-
um föður hans, þegar hann
fékk veður af því og hvarf.
Hann safnaði um sig einum tíu
sínum líkum og félagsskapur
var stofnaður, og þar með var
flokkur Cartouche til orðinn.
Hann drottnaði að heita má yfir
París og hálfu Frakklandi í sex
ár, frá 1715—1721.
Þetta voru merkilegir tímar
og vel fallnir fyrir fífldjarfa
menn að láta til sín taka. Það
var neyð í landinu, bændur átu
gras á engjunum eins og naut-
gripir, við hirðina var hið mesta
óhóf, en þjóðin leið sára neyð,
helmingur íbúanna betlaði af
hinum helmingnum, skattar
I3