Fréttatíminn - 29.11.2013, Qupperneq 52

52 fjölskyldan Helgin 29. nóvember-1. desember 2013
Jólaundirbúningur Tilbreytingin löngu orðin daglegt brauð
J ólablað Fréttatímans; framundan er aðventan og jólahátíðin, mesta hátíð flestra fjölskyldna á Íslandi. Á hverju ári endurtaka fjölskyldur hefðir og venjur sem munu fylgja börnum yfir til næstu kynslóðar rétt eins og við endurtökum hefðir fyrri
tíma. Oft erum við rög að endurskapa hefðirnar og fylgjum þeim hugsunarlaust þannig
að lífsmynstur fyrri tíma er enn að stjórna okkur þótt svo að allar forsendur séu breyttar.
Ef litið er til jólahefðanna í ævisögum, ljóðum og barnabókum fyrri tíma, er greinilega
eitt meginstef. Það er tilbreytingin sem tengist órjúfanlega öllu saman. Eftirvænting og
tilhlökkun, kertaljós og birta, litlar gjafir svo sem ný flík, viðmót fólks breyttist og helgi-
blær hvíldi yfir því allt varð öðruvísi en á hvunndögunum. Þannig varð það tilbreytingin
sem gaf hátíðinni gildi.
Síðan skall velmegunin á eins og hver önnur stórhríð á vetri – nema hvað það virðist
aldrei ætla að stytta upp. Nú er aðventan og jólahátíð barna ekki tilbreyting heldur
aukning þar sem ekkert er nýtt – aðeins dálítið meira af öllu sem fylgir velmegunar-
lífi þjóðarinnar. Meira af mat og meira sælgæti og fleiri gjafir og meiri ofneysla og
meiri streita og meira skrúbberí og oftar farið í búðir og veifað kreditkorti og oftar
kvartað undan þreytu og oftar lýst yfir áhyggjum af því að fjölskyldan eigi ekki fyrir
herlegheitunum.
Börn skynja þó tilbreytingu þegar fyrsti jólasveinninn tifar af stað með fyrstu
skófyllina en stundum er sveinki óskynsamur og gefur of stórar skógjafir sem kann
ekki góðri lukku að stýra. Verst er þó að kenningin um að jólasveinninn gefi bara
prúðu börnunum reynist því miður oft marklaust hjal því hann mokar í þau gjöfum
hvernig sem þau svo haga sér í stað þess að mæta með kartöfluna. Annað var hlut-
verk jólasveinanna hér áður þegar þeir með fulltingi Grýlu heitinnar, komu skikki á
hegðan og framferði barna.
Markaðshyggjan og ofneyslan nærast sem aldrei á þreyttum bökum okkar sem
tökum þátt í þessum dansi kringum gullkálfinn á aðventu – af tómum misskilningi
því ekki veldur illur hugur okkar jólastreitunni. Það er dapurlegt að tilbreytingin
sem áður fylgdi jólaundirbúningi og jólahátíð skuli hafa horfið smátt og smátt af því
að þessi tilbreyting er löngu orðið daglegt brauð. Við sem trúðum að þetta væri hinn
raunverulegi jólaundirbúningur því umstangið er arfur foreldra okkar sem sátu ekki við
gnægtaborðið alla daga ársins eins og börnin okkar gera. Hvað er nýtt við að geta borðað
lyst sína af góðum mat eða hakka í sig sælgæti? Hvar er nýjabrumið við gjafir fyrir börn
sem fá endalaust allt sem þau þurfa – og þakka sjaldnast fyrir sig? Hvað er merkilegt við
nýja flík fyrir börn sem halda að jólakötturinn sé bröndóttur heimilisköttur? Hvað er
gleðin yfir kertaljósum og birtu á heimilum þar sem aldrei hefur þurft að spara ljósmetið?
Með fáum orðum má einfaldlega spyrja hvað væri börnum í dag tilbreyting? Skýrlega
ekki að halda áfram við að ofkeyra okkur við að margfalda upp daglega brauðið.
Hver veit nema börnum okkar væri fremur tilbreyting í friði og ró, hlýju, hjartagleði og
aukningu á jákvæðum samvistum við fjölskylduna? Væri ekki kærkomin tilbreyting að
slökkva á sjónvarpinu eitt kvöld og allir í fjölskyldunni baka smákökur til jólanna? Hvernig
væri líka að setja kakó í brúsa, klæða sig vel og sækja jólatréð saman eða bara vera saman
með heitan drykk á góðum leikvelli? Hver fjölskylda þarf að átta sig á hvernig börn og full-
orðnir geta saman skapað tilbreytingu í hið hvunndagslega strit í stað þess að margfalda
það – hvernig börn og fullorðnir geta saman skapað raunverulegt innihald í myrkasta tíma
ársins í stað þess að bíða eftir jólum í spennu og streitu.
Hver veit nema börnum okkar væri fremur tilbreyting
í friði og ró, hlýju, hjartagleði og aukningu á jákvæðum
samvistum við fjölskylduna?
Aðventa enn á ný
Margrét
Pála
Ólafsdóttir
ritstjórn@
frettatiminn.is
heimur barna
 menning ný barnabókabúð opnar
Bækur og spil fyrir alla fjölskylduna á einum stað
„Þetta er í raun það sem viðskiptavinir
okkar kölluðu eftir, því spil og bækur
eiga auðvitað svo vel saman enda styð-
ur hvort tveggja ánægjulega samveru
barna og fullorðinna,“ segir Svanhildur
Eva Stefánsdóttir, einn eigandi Spila-
vina. Ný barnabókabúð hefur opnað á
neðri hæð verslunarinnar Spilavinir á
Suðurlandsbraut 48. „Barnabókaversl-
unin er með svipuðu ævintýraþema og
einkennir spilabúðina sem er hönnuð
af tvíeykinu Lindu Mjöll og Daníel
Hirti í Krukku. Það er skemmtilegur
leikmyndastíll á hönnuninni og það er
mikið ævintýri fyrir börnin að koma
hingað. Hér geta þau skriðið inn í lítinn
helli, kúrt inn í kofa og farið í búðar-
leik,“ segir Svanhildur. „Við erum með
gott úrval af vinsælustu bókunum fyrir
börn jafnt sem unglinga en veljum líka
bækur eftir óskum viðskiptavina og
auk þess leitum við Linda Rós ráða
hjá börnum okkar sem eru frá aldr-
inum 4 ára til 14 ára,“ segir Svanhildur.
„Þá erum við búin að auka úrvalið í
sígildum vörum eins og skákinni og
barnaspilum.“
María Elísabet Pallé
maria@frettatiminn.is Mikið ævintýri er fyrir börn að koma og eiga notalega stund. Ljósmynd/Hari
Blómastofa Friðfinns
19. desember 2011
Verk nr. 11263_001 + 002
Stærð: 30x20 mm + 53x35.7mm
Próförk nr. 2
Þetta er próförk af verkefni í vinnslu hjá
okkur, samkvæmt beiðni þinni.
Vinsamlegast athugið eftirfarandi:
* Að stærðin sé rétt samkvæmt þínum óskum.
* Að allar myndir séu á réttum stöðum.
* Að allir litir séu réttir.
* Að allur texti sé rétt staðsettur og rétt stafsettur.
Helgi Agnars
STANS P 3425 Pro. GulurCMYK
Netfang: helgi@vorumerking.is
Gull P 485
www.blomabud.is
Síðumúla 20
www.blomabud.is
Síðumúla 20
S. 553 1099
Fagleg
þjónusta
í 45 ár
Þú nnur okkur á Facebook
und r “Fat búðin”
Skólavörðustíg 21a 101 Reykjavík S. 551 4050
Úrval af gæða sængurfatnaði úr
silkidamaski og bómullarsatíni
Góð gjöf gleymist ei
Femmenessence MacaHarmony
Fyrir konur á barneignaraldri
Fæðubótarefni úr macarót � 100% náttúruleg vara með lífræna vottun
Inniheldur hvorki soja (ísó�avóna), mulin hörfræ né hormóna
www.facebook.com/Femmenessence.is
www.vistor.is
U
m
boðsaðili: Vistor hf.
®MacaHarmony
Hefur góð áhrif á:
- Fyrirtíðaspennu
- Skapsvei�ur
- Sársaukafullar blæðingar
- Frjósemi og grundvallar-
heilbrigði
Fæst í apótekum og Heilsuhúsinu