Læknablaðið - 01.10.1956, Page 7

LÆKNABLAÐIÐ
GEFIP ÚT AF LÆKNAFÉLAGI ÍSLANDS OG
LÆKNAFÉLAGI REYKJAVÍKUR
Aðalritstjóri: GUÐMUNDUR THORODDSEN. Meðritstjórar: ÓLI
HJALTESTED (L. í.) og BJARNI JÓNSSON (L. R.)
40. árg. Revkiavík 1956 6.-7. tbl.
BLÝEITttlJN
1956.
Blýeitrun hefur verið kunnur
•atvinnusjúkdómur allt frá því
er tekið var að no'ta blý í iðnaði.
Þegar á miðöldum kunnu lækn-
ar skil á blýlömun og blý-
kveisu, en Tanquerel des Plan-
chs varð fyrstur til þess að lýsa
gangi og einkennum sjúkdóm-
sins árið 1831.
Nútímarannsóknir sýna, að
eiturverkunin kemur fram í
áhrifum á blóð, tauga- og
vöðvavefi líkamans. Vinnu-
niálaráðuneyti Bandaríkjanna
telur, að í 150 starfsgreinum
þnr í landi sé blý nótað í því-
líku magni að vænta megi
niöguleika fyrir eitrun. Störf,
sem blýryk, gufa eða bræla
fylgir, eru talin áhættusömust,
einkum menju og blýhvítu-
framleiðsla, rafgeymasmíði,
litaúðun, logsuða, lóðun og blý-
bræðsla.
í sambandi við no’tkun blýs
1 iðnaði skal drepið á nokkur
atriði: Hreint er það notað til
klæðningar á tréílátum undir
þynnta brennisteinssýru, þegar
verið er að tengja járn, — í
vatnslása og margskonar leið-
slur t. d. raf- og símastrengi, -
í rafgeyma plötur.
Við leturgerð er notað svo-
n'efnt hart blý, úr tin-, blý-, og
antímónblöndu með 60 - 90%
blýinnihaldi. Við lóðun er nöt-
uð tin og blýblanda með hér-
umbil 37% blýinnihaldi. 1 högl-
um er hérumbil hreint blý, með
örlitlu af arsen samanvið. Blý
er í margskyns málningu svo
sem blýhvítu, blýmenju, króm-
grænu og krómgulu. Þegar ver-
ið er að málmhúða (galvaní-
sera) nota menn blý til þess að
zinkið festist betur á. Blýedik
er mikið no'tað við litun og
myndagerð.
Blýeitrun er sjaldgæf nema
í sambandi við iðnað. örsjaldan
stafar hún af notkun blýefna