Læknablaðið - 01.10.1956, Blaðsíða 8

82
LÆ KNABLAÐIÐ
í andlitsduft eða hárfarða,
drykkju blýmengaðs vatns, eða
þegar blýsambönd eru notuð í
sjálfsmorðsskyni, eða til þess
að valda fósturláti. i
Börn, sem tönnlast á leik-
föngum úr blýi eða máluðum
með blýlitum, fá stöku sinnum
eitrun af því.
Absorptio: Blý berst inn í
líkamann úr meltingar- og önd-
unarfærunum og jafnvel um
slímhúð í nefi og munni, sár á
húð, en örsjaldan í gegnum
hörund. Meiri hlu'ti þess, sem
kemst inn í meltingarfærin,
skilst út, megnið af því án þess
að hafa absorberast. Mikill
hluti þess, sem absorberast,
berst til lifrarinnar, skils't út
með gallinu og skilar sér í
faeces. Blýhögl eða kúlur, sem
lent hafa undir húð, valda yfir-
leitt ekki eitrun, vegna þess
hve blýið berst seint þaðan út
um líkamann.
Absorptio er talin allt að því
100 sinnum meiri frá öndunar-
en meltingarfærum.
Eftir absorptio bers't blýið
með blóðinu um allan líkamann,
einkum þó til lifrar, nýrna og
beina og tekur sér þar að lok-
um bólfestu. Rúmlega 95% er
bundið í beinvefnum, eftir að
það hættir að. beraSt þangað
að. Þaðan losnar það örhægt
úr læðingi. 1 fyrstu finnst
megnið af því í beinbjálkunum,
síðar í skelinni.
Blýeitrunareinkenni koma
fram þegar nægilegt blýmagn
er á sveimi í blóðinu, annað-
hvort utanað komið eða leyst
úr læðingi frá beinunum.
Eins og áður er sagt veldur
óeðlilega mikil blýabsorptio
sjúklegum breytingum í blóði,
með eyðingu á rauðum blóð-
kornum. Oft er hún svo lítil, að
jafnóðum fyllist í skörðin. Þeir
Aub, Resnikoff og Smith 'töldu
blýið valda skemmdum á himnu
r. blk. og draga úr styrkleika
hennar. Kornin verða við-
kvæmari fyrir núningi og detta
í sundur við minnsta hnjask.
Ungfrumur koma í stað þeirra,*
sem eyðast. I þeim er meira
eða minna af basophil efni
(reticulocytar), sem hleypur í
smærri eða stærri kekki. Þessi
korn koma fram í blóði sem
basophil r. blk.
Sumir leggja einnig áherzlu
á breytingar hvítu blóðmynd-
arinnar, en þar greinir menn á.
Flestir telja hlutfallsaukningu
á monócytum eða stórum lymp-
hocytum einkenni um byrjandi
blýeitrun. Ekki er talið að blý
hafi áhrif á thrombocytana.
Áhrif á tauga- og vöðvavef:
1 fyrstu ber mest á auknum
tonus í sléttum vöðvum í þörm-
um og víðar, síðar kemur í þá
herpingur og hreyfanleiki
þeirra minnkar. Blýkveisa eða
kolík stafar sennilega af herp-
ingi í þörmum.
Fyrir koma skemmdir á taug-
um og lamanir á vöðvum, eink-