Læknablaðið - 01.08.1973, Síða 61

LÆKNABLAÐIÐ
169
TAFLA 4
Niðurstöður vefjarannsókna við
mediastinoscopi.
Cancer 12
Lymfogranulomatosis benigna 2
— maligna 2
Tuberculosis 1
Reactiv hypei'plasi, chronisk bólga 11
Eðlilegir eitlar 10
Bandvefur og fituvefur 2
40
að ræða. í 12 tilfellum voru æxlismein-
vörp í eitlum og sýnir tafla 5 hvaða æxli
var um að ræða. Fjórir sjúklinganna höfðu
meinvörp frá adenocarcinoma. Af þessum
sjúklingum reyndust tveir hafa primeran
lungnacancer. Tafla 6 sýnir, hvaðan vefja-
sýnin voru tekin.
í þessum 40 speglunum tel ég aðeins
hafa orðið tvær minni háttar complication-
ir. í öðru tilfellinu var um að ræða væga
lungnabólgu, sem lagaðist fljótt með anti-
biotica. Hvort speglunin eða svæfingin var
orsök lungnabólgunnar, verður ekki skorið
úr um. Hinn sjúklingurinn fékk háan hita,
um 40°C. Hitahækkunin stóð einungis í
þrjá daga, en orsakir hitans fundust ekki.
Þessi sjúklingur fékk einnig antibiotica.
Engin meiri háttar blæðing hefur orðið
við þessar aðgerðir. f aðeins tveim tilfell-
um reiknaðist blæðing 30-40 ml. í þeirri
greinum, sem ég hef séð um þetta, er blæð-
ing ekki talin complication, nema að hún
sé meiri en 150 ml.
UMRÆÐA
Rannsóknaraðgerð sú, er að framan
greinir (mediastinoscopia) hefur þegar
sannað gildi sitt, enda hafa læknar notað
hana í vaxandi mæli í staðinn fyrir
Daniels biopsi.
Sjúkrahús á Norðurlöndum hófu fyrst
þessar aðgerðir, en nú eru þær orðnar út-
breiddar í Vestur-Evrópu og USA. Öll-
um ber saman um, að notagildi aðgerðar-
innar sé fyrst og fremst við krabbamein
TAFLA 5
Histologisk diagnosis á meinvörpum.
Flöguþekjucancer 3
Anaplastiskur cancer 4
Adenocancer 4
Cancer-tegund óviss 1
12
í lungum — eða grun um slíkt, en oft
kemur hún einnig að góðu gagni þegar
um er að ræða grun um æxli í mediastin-
um og ýmsa kerfissjúkdóma.
Krabbamein í lungum hefur farið mjög
í vöxt og er víða orðinn algengasti cancer
hjá karlmönnum, svo sem í USA, en hér
á landi er hann líklega í öðru til þriðja
sæti.
Það hefur alltaf valdið töluverðum erfið-
leikum að dæma um, hvort lungnacancer
er skurðtækur eða ekki, enda sýnir fjöldi
explorativra brjóstholsskurða þetta vel.
Við lungnacancer hefur því notagildi
rannsóknaraðgerðarinnar verið í megin-
atriðum tvíþætt. f fyrsta lagi að fá vefja-
sýni, sem gæti leitt í ljós, hvort um væri
að ræða illkynja æxli og í öðru lagi að
skera úr um það, hvort æxlið sé skurð-
tækt eða ekki.
Flestir brjóstholsskurðlæknar eru sam-
mála um, að þegar æxli er farið að vaxa
ífarandi í mediastinum eða meinvörp eru
komin í eitla, og einkum ef þau hafa vax-
TAFLA 6
Vefjasýni tekin frá eftirtöldxun eitlum.
Paratrachealeitlum 3
Sup. tracheobronchial eitlum 17
Inf. tracheobronchial eitlum 7
Sup. og inf. tracheobronchial eitlum 5
Para- og sup. tracheobronchial eitlum 1
Tumor mediastini 5
Band- og fituvefur 2
40