Læknablaðið - 01.08.1973, Blaðsíða 67
LÆKNABLAÐIÐ
171
Brynlclfur Stcingrímsson
NÝ HEILBRIGÐISLÖGGJÖF
INNGANGUR
í grein þessari verður leitast við að
rekja nokkur atriði í stjórnunarfræði með
tilliti til þeirrar nýju heilþrigðislöggjafar,
sem samþykkt var af Alþingi 16. apríl s.l.
Hinn 22. apríl 1970 var á Alþingi sam-
þykkt eftirfarandi ályktun: „Alþingi
ályktar að fela heilbrigðismálaráðherra
að skipa nú þegar nefnd til að endur
skoða ýmsa þætti heilbrigðislöggjafar-
innar og sérstaklega um læknaskipan og
sjúkrahús með það fyrir augum, að lækn-
ar fáist til starfa í þeim héruðum, sem
nú eru læknislaus. Nefndin skal skipuð
5 mönnum: landlækni eða ráðuneytis-
stjóra heilbrigðismálaráðuneytisins, er
vera skal formaður nefndarinnar, tveim-
ur mönnum tilnefndum af Læknafélagi
íslands og skulu þeir vera héraðslæknir
og sjúkrahúslæknir, einum manni til-
nefndum af læknadeild Háskóla íslands,
og einum af Sambandi íslenzkra sveitar-
félaga. Nefndin hefji þegar störf og skili
tillögum sínum til úrbóta eigi síðar en
1. marz n.k.“. I nefndinni áttu sæti Páll
Sigurðsson ráðuneytisstjóri, formaður, As-
rnundur Brekkan yfirlæknir og Brynleifur
Stsingrímsson héraðslæknir, tilnefndir af
Læknafélagi íslands, Tómas Helgason pró-
fessor, tilnefndur af læknadeild Háskóla
íslands og Magnús E. Guðjónsscn fram-
kvæmdastjóri, tilnefndur af Sambandi ís-
lenzkra sveitarfélaga. Nefndin hóf ekki
störf fyrr en í byrjun vetrar 1970, en
skilaði áliti og tillögum til heilbrigðis-
málaráðherra í apríl 1971. Voru tillögur
nefndarinnar í meginatriðum í því formi,
sem nýsamþykkt lög um heilbrigðisþjón-
ustu hafa.
Eftir að nefnd, skipuð af heilbrigðis-
málaráðherra eftir stjórnarskiptin 1971,
haíði fjallað um tillögurnar og leitað álits
heilbrigðisstétta um þær, voru þær lagðar
fram sem frumvarp fyrir Alþingi á 92.
löggjafarþingi, 1971-1972. Alþingi skipaði
þá nefnd þingmanna til að fjalla um til-
lögurnar og voru þær síðan, mikið breytt-
ar, lagðar fyrir alþingi sem stjórnarfrum-
varp, en við afgreiðslu laganna komu fram
margar breytingartillögur, sem voru sam-
þykktar. Það gefur því auga leið, að til-
lögur upphaflegu nefndarinnar eru orðnar
mjög breyttar, en með frestun héraða-
skipunarinnar, en betur nefnt svæðisskip-
unarinnar, er í rauninni einu meginatriði
tillagnanna kollvarpað.
Einstakar greinar hinnar nýju löggjafar
verða ekki ræddar hér, heldur rædd sú
grein löggjafarinnar, sem farið hefur
óbreytt í gegnum allar nefndir og um-
ræður á Alþingi, en það er 1. gr., sem
hljóðar svo:
1.1. Allir landsmenn skulu eiga kost á
f ullkomnustu heilbrigðisþ j ónustu,
sem á hverjum tíma eru tök á að
veita til verndar andlegri, líkam-
legri og félagslegri heilbrigði.
1.2. Heilbrigðisþjónusta tekur til hvers
kyns heilsugæzlu, heilbrigðiseftir-
lits, læknisrannsókna, lækninga á
sjúkrahúsum og endurhæfingar-
starfs.
1.3. Ráðherra heilbrigðis- og trygginga-
mála sér um, að heilbrigðisþjónusta
sé eins góð og þekking og reynsla
leyfir og í samræmi við lög og regl-
ur.5
Er þessi grein forsenda fyrir þeirri rök-
semdafærslu, sem hér fer á eftir.
HEILBRIGÐISÞJÓNUSTA
Tveir meginþættir allrar þjónustu eru
veitt og þegin þjónusta.
í því tilviki, sem hér um ræðir. er ríkis-