Læknablaðið - 01.08.1977, Síða 58

162
LÆKNABLAÐIÐ
enn iþá, að því er ég bezt veit. Misjafnar
tölur hafa verið birtar um tíðni pneumo-
thorax við þessar aðgerðir, en sjá má tölur
um tíðni nálægt 30%.4 5
Deyfing á taugum eða vöðvum á eða ná-
lægt brjóstkassa er oft gerð utan sjúkra-
húsa, og er því ærin ástæða til að benda á
möguleika á pneumothorax sem fylgikvilla.
Tilfelli þau, sem hér eru birt, hafa dreifzt
nokkuð yfir tímabilið og hafa því ekki
aukizt í seinni tíð. Það er í sjálfu sér ekki
óeðlilegt, að pneumothorax geti myndazt
við deyfingu á taugum, eins og hér ihefur
átt sér stað, því að þær liggja djúpt (plexus
ganglio stellatum) eða alveg inn við brjóst-
himnu (n. intercostalis). Krarup og Halki-
er telja í grein, sem þeir birta 19747 frá
Brjóstholsskurðdeild Amtssjúkrahússins í
Gentofte, að langflest tilfelli, sem urðu þar
á 10 ára tímabili 1964—73 séu eftir stung-
ur líkt og hér hefur verið rætt um. En
pneumothorax hefur líka myndazt — þó
ekki í þessum hópi — eftir deyfingu á
vöðvum á brjóstkassa. M.B. Stern o.fl.0
birtu 1972 grein um tilfelli af pneumo-
thorax, sem höfðu átt sér stað í sambandi
við innspýtingu með Xylocain og cortison í
m. trapesius og m. latissimus dorsi vegna
staðbundinna verkja á þessum svæðum.
Hérlendis er þessi meðferð ekki óalgeng
hjá læknum, og er ekki úr vegi að vekja
athygli á þessum mögulega fylgikvilla.
Þræðing á v. subclavia, sérlega til þess
að fylgjast með central venuþrýstingi, er
mikið notuð víða erlendis, en hérlendis er
þessi bláæð ekki oft þrædd, að því er ég
bezt veit, fremur æðar í handleggjum eða
ganglimum, en ekki er ólíklegt, að þræð-
ing á vena subclavia taki að aukast á
komandi árum á íslenzkum sjúkrahúsum.
Að lokum er vert að minmast á, að með-
ferð í öndunarvélum mun væntanlega fara
vaxandi með tímanum. Oft eru þeir sjúk-
lingar, sem fá slíka meðferð, með skerta
öndunarstarfsemi, og mega ekki við því að
fá pneumothorax, jafnvel þótt lítill sé.
SUMMARY
Sixteen cases of iatrogen pneumothorax in
Icelandic hospitals during the period 1950—74
are discussed, and the causes of pneumothorax
are shown in Table I. The period is divided
into 5-years intervals, and a striking increase
is noted through the last five-year period (fig.
1). The cases are discussed and compared to
foreign reports.
TILVITNANIR
1. Classificatio internationalis statistica mor-
borum injuriarum et causarum mortis. Skrif-
stofa landlæknis. VII. endursk. útg. Rv. 1971.
2. Steier, M., N. Ching, E. Bontils-Roberts and
T.F. Nealon: Iatrogen causes of penumo-
thorax. New York State J Med 73T296-98.
1973.
3. Ludwig, J. and A.D. Sessler: Clinically un-
suspectable pneumothorax. Arch Path 90:
274-7. 1970.
4. Seremitis, M.G.: Management of spontaneous
pneumothorax. Dis Chest 57:65-68. 1970.
5. Stevens, G.M., Weigan, J.F. and Lillington,
G.A.: Needla aspiration biopsy of localized
pulmonary lesions with amplified fluoro-
scopic guidance. Am J. Roentgen 103: 561-
71. 1968.
6. Stern, M.B., Lane, Ch.S. and Sachs, D.:~Talro-
gen pneumothorax. A report of three cases.
Clin Orthop 84:159-62. 1972.
7. Krarup, T. og Halkier, E.: Iatrogen pneu-
mothorax. Ugeskr Lœg 136:1802-5. 1974.