Læknablaðið - 01.08.1977, Síða 86

178
LÆKNABLAÐIÐ
1. Skýrsla A II. Hóprannsókn Hjartaverndar
1967—‘68. Þátttakendur, boðun, heimtur o.fl.
Rannsóknarstöð Hjartaverndar 1971.
2. Skýrsla A XV. Hóprannsókn Hjartaverndar
1967—‘68. Hæð, byngd og þyngdarstuðull ís-
lenzkra karla á aldrinum 34—61 árs. Rann-
sóknarstöð Hjartaverndar 1977.
Tíðni antrum og corpus gastritis í
íslenskum og dönskum sjúklingum með
magasár, skeifugarnarsár og RTG.-
negativa dyspepsiu
Höfundar: V. Binger, E. Oddsson, Þ. Þorgeirs-
son, T. Á. Jónasson, Ó. Gunnlaugsson, M. Wulff,
K. Jónasson, H. R. Wulff, O. Bjarnason & P.
Riis
Vegna hárrar tiðni magakrabbameins á Is-
landi, og gruns um verulega tíðni á magasári,
var gerð samanburðarrannsókn á tiðni, út-
breiðslu og svæsni magabólgu (gastritis) hjá
sjúklingum með einkenni frá efri meltingar-
vegi á Islandi og í Danmörku. Alls voru rann-
sakaðir 88 danskir sjúklingar og 93 íslenskir,
gerðar voru Rtg. rannsóknir og þær notaðar
til að skipta sjúklingum i hópa.
Magaspeglanir með sýnistöku frá maga, frá
4 fyrirfram ákveðnum stöðum voru gerðar hjá
öllum sjúklingum. Þessir staðir voru: pylorus,
angulus, cardia og curvatura major á hæð við
angulus. Histologisk lýsing var gerð eftir
standard skemum til að forðast misræmi.
Niðurstöður: Sýnt var fram á, að yfirborðs-
bólgubreytingar eru algengastar í öllum hóp-
um sjúklinga í antrum. 1 öllum sjúklingahóp-
unum var antrum-gastrit algengari á íslandi,
þó var þessi munur aðeins statistiskt tækur
fyrir hópinn, sem nefndur var Rtg.negativ dys-
pepsia (p < 0.01). 1 corpus voru nánast öfug
hlutföll, tilhneiging til meiri yfirborðsbreytinga
i Danmörku, þó var þessi munur ekki stað-
fræðilega marktækur. I islenska sjúklinga-
hópnum var intestinal metaplasy og pseudopy-
lorisk metaplasia sömuleiðis algengari en hjá
dönsku sjúklingunum, þó aðeins stærfræðilega
marktæk hjá sjúklingunum með Rtg.negativa
dyspepsiu.
Það má því draga eftirfarandi ályktanir:
1) Antrumgastrit og 2) degenerativar breyt-
ingar, intestinal metaplasy og pseudopylorisk
metaplasy er algengari hjá íslenska sjúklinga-
hópnum en þeim danska. I heild virðist gastrit-
is útbreiddari og magnaðri á Islandi en í Dan-
mörku, án tillits til sjúklingahópa. Hvort hægt
er að draga einhverjar ályktanir um tíðni
magaki'abbameins og samband þess við gastritis
út frá þessarl rannsókn má ræða.
Lækkun blóðfitu íslenzkra karla með
breyttu mataræði
Höfundar: Ársæll Jónsson og Nikulás Sigfússon
Á tímabilinu 24/11 til 22/12, 1975 mældist
serum cholesterol > 300 mg% hjá 52 körlun
sem þátttakendur voru í III. áfanga Hóprann-
sóknar Hjartaverndar. Þeim var öllum tjáðar
þær niðurstöður, skýrt frá sambandi þessa
áhættuþáttar við hjarta- og æðasjúkdóma og
afhentur einfaldur leiðbeiningarlisti um matar-
æði, til þess ætlaður að lækka blóðfitu. Allir
voru beðnir að koma í endurtekna blóðmælingu
eftir 6 vikur og aftur eftir 3 mánuði, frá
fyrstu komu. Að 6 mánuðum Iiðnum voru allir
innkallaðir óvænt á ný.
Alls gátu 43 einstaklingar á aldrinum 42—
64 ára (meðaltal 50 ára) komið i öll skiptin.
Helztu niðurstöður:
Þyngd Hlutf.- Chole- Þríglyc-
þyngd. sterol eríð
43 karlar (kg) (Þ/KÞ%)(mg%) (mg%)
Koma I 81.7 113 318 133
k. 3 mán. 79.91 mi 2712 1181
k. 6 mán. 78.li 1091 2742 1141
1. Student’s T-test, miðað við komu I; P>0.05
(N.S.).
2. Student’s T-test, miðað við komu I; P<
0.0005.
Um helming hópsins (hóp B), völdum af
handahófi, var ráðlagt að neyta grasmjöls,
%—2 matskeiðar á dag. Serum cholesterol í
hópi B lækkaði um 17% á 3 mánuðum, en um
12% í hópi A, sem er ekki marktækur munur.
Álykta má að einfaldar ráðleggingar um
mataræði nægi til að lækka eholesterol um ca.
15%. Þessi lækkun virðist haldast a.m.k.
nokkra mánuði þó eftirliti sé sleppt. Hóp-
rannsóknir virðast þannig geta orðið mönnum
hvatning til að hafa áhrif á áhættuþætti
hjarta- og æðasjúkdóma.
Ahrif clofibrats á dreifingu albumins í
mannslíkamanum
Höfundar: Þorvaldur Veigar Guðmundsson,
Haraldur Briem, Þórir Helgason. Landspitalinn
Clofibrat er lyf, sem lækkar magn fituefna1
og ýmissa annarra stórra sameinda i blóði.2 s
Rannsökuð voru áhrif þess á efnaskipti album-
ins í fólki.i Lyfið var gefið 7 manns (hópur I)
í a.m.k. 6 mánuði, og síðan sprautað í æð ein-
um skammti af „human albumin” merktu með
131-1. Dreifing og hvarf þessa merkta album-
ms var rannsakað i þessum hópi og niðurstöður
bornar saman við tilsvarandi niðurstöður, er
fengust frá 15 manna samanburðarhópi (hópur
2).
Merkta albuminið var lengur að dreifast um
allt millifrumuefnið í hópnum, sem fékk lyfið
(tj %, P < 0,05) og hlutfallslega meira album-
in var utan æða (þ.e. minnkað „distribution
ratio“, P < 0,01) í auknu albuminrými („extra-
vascular albumin space“, P < 0,01). Það var