Læknablaðið - 01.07.1978, Page 46
128
LÆKNABLAÐIÐ
lágan bakþrýsting eða misstu meðvitund
eða hreyfigetu, þegar innri hálsslagæð var
lokað. Einn sjúklingur missti meðvitund
þótt bakþrýstingur mældist 70 mmHg, og
Connolly dregur því þá ályktun, að ekki sé
óhætt að treysta bakþrýstingi einum sam-
an til að ákveða, hvaða sjúklingar þola
langa lokun á innri hálsslagæð. Hann vill
því mæla með, að allar aðgerðir á innri
hálsslagæð séu gerðar í staðdeyfingu og
með hliðarstreymi hjá þeim, sem ekki þola
lokun á æðinni og telur það einu öruggu
aðferðina.
Sennilega verða menn seint á eitt sáttir
um bestu aðferðir til að koma í veg fyrir
slag við aðgerð. Það er, eins og svo oft í
skurðlækningum, erfitt að bera saman hin-
ar ýmsu skýrslur mismunandi höfunda um
árangur aðgerða og draga ályktanir af
þeim. Það veldur verulegum erfiðleikum,
ef meta skal tíðni á slagi eftir aðgerð við
mismunandi aðferðir, að ákaflega erfitt er
að greina, hvort slag hefur orðið vegna
blóðþurrðar í heila (ischemi), þegar æð
var lokað, eða hvort blóðtappi (embolus)
hefur losnað frá æðinni við aðgerð og
valdið slagi. Áreiðanlega er það síðari
orsökin í mörgum tilvikum, og best er að
reyna að koma í veg fyrir slíkt með ná-
kvæmri og varlegri tækni við aðgerð.
Varla verða dregnar beinar ályktanir
um þetta efni af árangri aðgerða á þeim
43 sjúklingum, sem hér hefur verið lýst.
Þó er það e.t.v. íhugunarvert, að báðir þeir
Mynd 1: — Æðamynd af hálsslagæðum
62ja ára karlmanns með einkenni skyndi-
slags og skyndiblindu. Myndin sýnir stutt,
en veruleg þrengsli á innri hálsslagæð.
Mynd 2: — Sami sjúklingur og mynd 1.
Myndin sýnir innanþekju, sem numin hef-
ur verið brott úr innri hálsslagæð og sam-
hálsslagæð. Ferskir segar í æðinni.
sjúklingar, sem fengu slag við aðgerð,
höfðu ferska sega í æðinni. Sá sjúklingur,
sem fékk fullkomið slag, fékk einnig blóð-
þrýstingsfall, sem eitt sér nægir sem skýr-
ing á slaginu. Hinn sjúklingurinn, sem
hafði minnkaðan mátt í handlegg og gang-
lim í nokkra tíma eftir aðgerð, er sá sami
og mynd 1 og 2 sýna. Ef litið er á mynd 2,
er tiltölulega auðvelt að ímynda sér, að
segi kunni að hafa losnað frá æðaveggnum
við aðgerð, þótt ekkert verði fullyrt um
það.
Aðrir fylgikvillar, sem sjá má í töflu 3,
skipta minna máli. Æðagúlar eru vei
þekktur fylgikvilli við æðaskurðlækningar,
en frekar sjaldgæfur þó.
í flestum tilfellum á að vera hægt að
komast hjá að skaða heilataugar við að-
gerðir á innri hálsslagæð með nákvæmri
tækni við aðgerð og kunnáttu um, hvar
taugarnar er venjulegast að finna. Aftur-