Læknablaðið - 15.04.1987, Blaðsíða 18

124
LÆKNABLAÐIÐ
(puerperal infections) (7). Hjá konum með
staðfesta eggjaleiðarabólgu á Landspítalanum
voru tæplega 19% sýktar af lekanda og 38.5% af
Klamydíu (3).
Aðeins ein kona reyndist vera með lekandasýkla.
Má því ætla að lekandi hjá barnshafandi konum
sé sjaldgæfur á íslandi. Þess ber þó að gæta að
nokkurt forval í mæðraskoðun Kvennadeildinnar
kann að hafa haft áhrif á tiðnina. í
Bandaríkjunum hefur lekandi fundist hjá 1-7.5%
þungaðra kvenna (13).
Chlamydia trachomatis fannst hjá 3.9%
kvennanna. í erlendum athugunum hefur verið
lýst tiðni klamydíusýkinga á bilinu 2-30%, en
vegna mismunar milli hópa sem rannsakaðir
voru, er samanburður erfiður, þar á meðal við
þessa athugun. Svipuð tíðni og hér hefur fundist í
Wurzburg í Þýzkalandi (4%) (5) og Ósló í Noregi
(5%) (14). Á þessum stöðum virðast óvaldir
hópar hafi verið athugaðir jafnframt því sem ekki
er ólíklegt að aðstæðum kvenna svipi til þess, sem
er á íslandi. Hjá heilbrigðum konum, sem ekki
voru þungaðar, hefur Klamydía fundist hjá 3-5%
(7, 15).
Hærri tíðni klamydíusýkinga hefur almennt
fundist í kembirannsóknum hjá konum í yngstu
aldurshópunum og hjá þeim, sem Iifa við bág kjör
(8, 16, 17). Meðal íslenzku kvennanna fannst
einnig hlutfallslega langhæst tíðni í yngsta
aldurshópunum, þ.e. konum undir tvítugsaldri.
Ekki er ljóst af hverju lægsta tíðnin var hjá
konum sem voru á aldursbilinu 25-29 ára. Meiri
stöðugleiki í samlífi á þessu tímabili er hugsanleg
skýring. Hinsvegar var ekki marktækur munur á
fjölda jákvæðra sýna hjá konum eftir því hvort
þær voru í sambúð eða ekki, gagnstætt því sem
fundist hefur hjá konum með eggjaleiðarabólgu
(3). Tilhneiging til hærri tíðni hjá frumbyrjum er
í samræmi við aldursskiptinguna. í stærra úrtaki
kvenna kynni munur á klamydíusýkingum eftir
aldurshópum og fyrri barneignum að hafa verið
meiri.
Konur, sem unnu einkum við heimilisstörf höfðu
lága tíðni klamydíusýkinga. Þær, sem unnu við
almenn verkakvennastörf, iðnaðarstörf eða voru í
námi höfðu hlutfallslega háa tíðni. Líklegt er að
hér á landi tengist þessi munur lægri aldri hjá
þeim konum sem eru í þessum starfsgreinum,
fremur en lífskjörum.
Meðalstærð barna kvenna með jákvæða
klamydíaræktun og meðaltal meðgöngulengdar
var ekki frábrugðið því sem almennt er á íslandi
(18, 19). Þessi athugun rennir því ekki stoðum
undir tilgátur um aukna tíðni fyrirbura og
léttbura hjá konum með klamydíusýkingu. Þess
ber þó að geta að allar konurnar voru
meðhöndlaðar með sýklalyfjum áður en
meðganga var hálfnuð og þar með áður en mesta
vaxtartímabil fóstursins hófst.
Regluleg leit að klamydíu- og lekandasýkingu hjá
barnshafandi konum eins hún hefur verið
framkvæmd við göngudeild Kvennadeildar
Landspítalans, hlýtur að kosta nokkurt fé. Rétt er
því að velta fyrir sér arðsemi þessara rannsókna.
Leit að einkennalausum lekandasýkingum orkar
tvimælis, þótt sjálfsagt sé að taka ræktanir hjá
konum með einkenni. Talið hefur verið, að sé
tíðni klamydíusýkinga meðal barnshafandi
kvenna undir 5%, sé meiri kostnaður við leitina
sjálfa en við meðhöndlun sýktra nýbura (7). Þá er
ótalinn kostnaður við meðhöndlun móðurinnar
og barnsföður. Þar sem heildartíðni
klamydíusýkinga hjá barnshafandi konum hér á
landi var aðeins 3.9%, ætti leit að sýktum
einstaklingum ekki að svara kostnaði samkvæmt
þessu. Athugunin sýndi hinsvegar, að hjá konum
á aldrinum 15-19 ára voru mun meiri líkur á
sýkingu og það átti raunar við upp að 22 ára aldri
þegar einstakar ræktunarniðurstöður voru
skoðaðar. Konur, sem eru yngri en 23 ára mynda
áhættuhóp samkvæmt þessari athugun. Rétt
kann að vera að stefna að sýnitöku hjá þessum
hópi kvenna snemma í meðgöngu. Þá er því samt
ósvarað hvort taka þurfi sýni þegar dregur nær
fæðingu barnsins.
ÞAKKARORÐ
Höfundar minnast þess með þakklæti, að
Sigurður S. Magnússon, prófessor, sem lést
21.10.1985, átti frumkvæðið að þessari athugun.
SUMMARY
The incidence of lower genital tract infection with
Neisseria gonorrhoeae and Chlamydia trachomatis was
investigated in 924 consecutive women attending the
antenatal clinic at the National University Hospital in
the first half of pregnancy. Samples for culture of
Neisseria gonorrhoeae were obtained from the
endocervical canal, the urethra and the anus, while
samples for chlamydia culture were taken from the
endocervical canal. One woman (0.1%) harboured
gonorrhea and 36 (3.9%) had positive chlamydia
cultures. All women and their partners if possible,
received treatment. Mean age of the women with
chlamydia was 25 years. The proportion of positive
chlamydia cultures was highest in the youngest age
group of 15-19 years (13.0%), which was significantly