Læknablaðið - 15.08.1987, Síða 24

208
LÆKNABLAÐIÐ
eða leka á miðsvæði með skyndilegu sjóntapi og
oftast missi lessjónar. Síðar myndast á þessu
svæði bandvefsberði. Sjónskerðing af völdum
blotarýrnunar er yfirleitt meiri en af völdum
þurrarrýrnunar. Þurrarýrnun finnst fremur hjá
yngri einstaklingum en blotarýrnun. í sumum
tilvikum myndast nýjar æðar síðar hjá
einstaklingum með þurrarýrnun. Sextíu og tveir
einstaklingar höfðu ellirýrnun í miðgróf sjónu
annars eða beggja augna og voru engir þeirra
yngri en 53ja ára, en tegundir, kyn- og
aldursskipting sést á töflu IV. Algengi
ellirýrnunar í miðgróf sjónu eykst með hækkandi
aldri (x2= 168, dM, P< 0,001), en ekki finnst
tölfræðilega marktækur munur á algengi hjá
körlum og konum. Blotarýrnun höfðu fimm
karlar og 10 konur.
Kynskipting var svipuð í öllum aldurshópum
nema þeim elsta (mynd 3), en í honum voru sex
konur og einn karl. Ef 73ja ára og eldri eru
skoðaðir sérstaklega, þá reynast 21,9% íbúa í
þeim aldursflokki hafa þurrarýrnun, en
blotarýrnun 7,5%. Enginn yngri en 53ja ára hefur
ellirýrnun í miðgróf sjónu.
Sjúklingar með fleiri en einn sjúkdóm: Af 62
einstaklingum með ellirýrnun í miðgróf sjónu eru
48 einnig með drer eða 77,4% og í elsta
aldurshópnum eru allir með ellirýrnun einnig með
drer. Af öllum sjúklingum 63ja-82ja ára með
ellirýrnun í miðgróf sjónu, eru 8% einnig með
gláku. Allir 83ja ára og eldri með ellirýrnun eru
einnig með drer og 23,8% þeirra einnig með
hægfara gláku og því alla þá þrjá sjúkdóma, sem
oftast valda blindu í þessum aldurshópi. í
hópnum 63ja-82ja ára hafa auk heldur fjórir
sjúklingar sjónuskemmdir vegna sykursýki, auk
ellirýrnunar í miðgróf sjónu, en hjá engum þeirra
er talið vera um sjónskerðingu vegna þessa að
ræða. Mynd 4 sýnir lágmarksalgengi þriggja
alvarlegustu augnsjúkdómanna í hinum ýmsu
aldurshópum.
Frequency ■ Ex Mac Deg (M) n = 5
Age groups in years
Fig. 3. Prevalence of age related macular degeneration
by type, age and sex. Minumum per cent prevalence.
Frequency •- Prev of Cat. (M + F) n = 184
Age groups in years
Fig. 4. Prevalence of the three most common
potentially blinding diseases by age. Minumum per cent
prevalence.
Sykursýki. Fimmtán einstaklingar voru á
lyfjameðferð vegna sykursýki, allir með insúlín
óháða sykursýki, ellefu konur og fjórir karlar,
eða 2% skoðaðra, en í könnun Guðmundar
Björnssonar í Borgarneslækhisumdæmi (8) voru
sex einstaklingar eldri en 40 ára með sykursýki,
fjórar konur og tveir karlar, eða 0,7% skoðaðra,
Table IV. Prevalence of macular degeneration by type, age and sex.
Populalion Atrophic Exudative Pcrcentagcs
-------------------------------------------------------------------------------------------------affected
Age M F M + F M F M + F M__________F_________M + F__________combined
43-52 ........... 139 128 267 0 0 0 0 0 0 (0)
53-62 ........... 136 126 262 2 1 3 0 0 0 (1.1)
63-72 ........... 128 108 236 3 6 9 2 1 3 (5.1)
73-82 ............ 60 57 117 11 10 21 2 3 5 (22.2)
2; 83 ............ 17 26 43 8 6 14 1 6 7 (48.8)
Total 480 445 925 24 23 47 5 10 15 (6.7)