Læknablaðið - 15.08.1987, Síða 38

222
LÆKNABLAÐIÐ
pólitísk markmið eins og heilbrigði fyrir alla árið
2000. Gaman væri að vita hvort innan
læknadeildarinnar sé stefnt í þessa átt með
rannsóknum. Við þekkjum ákveðin atriði sem
hafa alvarleg áhrif á heilbrigði manna eins og
reykingar. Takist ekki að fá alla til að hætta að
reykja fyrir árið 2000, þýðir ekki að ræða um
heilbrigði fyrir alla árið 2000. Og jafnvel þótt
takist að fá alla til að hætta að reykja munum við
áfram uppskera vanheilsu sem menn hafa til sáð
með reykingum.
Það er einnig full þörf á því, að læknadeild ræði
almennt kostnaðarhliðar heilsugæslu og hvernig
má ná mestum ávinningi miðað við útlagðan
kostnað. En vissulega er erfitt að breyta kennslu i
læknisfræði og markast það ekki síst af því, að
læknisfræði byggir á ótalmörgum greinum sem
þarf að samhæfa og samræma mörg sjónarmið,
breytingar eru því þungar í vöfum.
Haukur: Aldrei slíku vant finnst mér ástæða til að
taka upp hanskann fyrir læknadeild.
Nýútskrifaður læknir ræður sig til starfa á
heilsugæslustöð. Það er ekki læknadeild að
kenna, að hann ræður sig þannig nýkominn frá
prófborði. Það er ætlast til þess að læknar fái
verklega reynslu og kennslu á þeim 12 mánuðum,
sem eru tilskildir fyrir lækningaleyfi. Það er í
sjálfu sér ekki réttur gangur mála að maður standi
upp frá prófborði og fari að starfa einn og
sjálfstætt. Við þekkjum að vísu að læknanemar
hafa gert þetta, en það er neyðarbrauð og ekki til
eftirbreytni.
Við megum ekki rugla saman nauðsyn grunnnáms
og því að menn verða sjálfir að læra á fólk. Það
eru gerðar kröfur til þess að læknadeild bjóði upp
á gott grunnnám og íslenskir læknar sem
útskrifast úr læknadeild standi kandídötum í
nágrannalöndum fyllilega á sporði. Síðan verða
menn sjálfir að finna leiðir til að sinna
samskiptum við fólk.
í sambandi við framtíðina er nauðsynlegt að
undirstrika að hvaðeina sem læknar koma til með
að vinna við á næstu áratugum verður að vera
undirbyggt og staðfest með vísindalegum
rannsóknum. Ef við lítum til baka sjáum við að
allt markvert í störfum okkar byggir á
rannsóknum, sem hafa leitt til niðurstöðu sem við
förum eftir.
Allar nýjungar, hvort heldur í greiningu eða
meðferð verða að byggja á vísindalegum
niðurstöðum og það kemur upp í hugann í
sambandi við þessa heilsuhvatningu. Hér hefur
verið bent á ýmsar forvarnir, án þess það sé nógu
vel undirbyggt. Við erum að boða ýmislegt sem
ekki hefur verið sannað fullkomlega. Hliðstætt
þessu er það sem kallað hefur verið annar kostur
I lœkningum (alternativ medicin), sem er orðið
algengara í nágrannalöndunum en hér. Sumt af
því sem þar er sett fram er sjálfsagt gott, en
sammerkt öllu því er að það skortir vísindalega
undirstöðu. Ætla má að »alternativ medicin«
blómstri, þegar læknar hafa ekki tök á að sinna
þörf fólks á þessum tilteknu sviðum.
Ásmundur: Vilhjálmur spurði réttilega hvort
læknadeild hefði eitthvað hugað að rannsóknum í
takt við þessa áætlun um heilbrigði fyrir alla árið
2000. Það er eitt af því sem ég hef verið að hvetja
menn til að takast á við innan læknadeildar, áður
en einhverjir aðrir vandamálafræðingar grípa
það.
Í áætlun Sameinuðu þjóðanna hljóðar grein 32
svo: »By the year 1988: All member states should
have an appropriately founded research-plan
based on each country’s own »health for all«
development priorities, and which will make
national academies or science health research
councils, universities and other research institutes
active contributors to such research.«
Þetta er fínn og stór pakki og ég varð fyrir
miklum vonbrigðum þegar Bjarni upplýsti að við
værum búin að ná öllum markmiðunum. Ég
hafði vonast til að ná miklu meiru út úr þessu, til
dæmis að þetta gæti orðið hvati til aukinna
samskipta við stjórnvöld og hugsanlega
fjármagnseigendur til þess að stunda rannsóknir.
Hvað varðar »alternativ medicin«, sem Haukur
minntist á, held ég að slíkar hugmyndir komi ekki
endilega fram vegna þess, að fólk eigi erfitt með
að ná til heilbrigðiskerfisins, heldur endurspegli
þær þá nýju hugmyndafræði sem við ræddum
áðan.
Ólafur Örn: Ég vil undirstrika það sem Haukur
sagði áðan, að læknadeild útskrifar ekki lækna
heldur læknakandídata sem eiga margt ólært.
Læknadeild veitir fyrst og fremst grunnmenntun
sem menn bæta síðan ofan á og ég tel óhætt að
fullyrða, að í heildina sé það mjög gott, þótt
vafalaust megi bæta eitthvað. Læknadeild
stendur vel fyrir sínu, það hafa þau sannreynt sem
hafa leitað sér framhaldsmenntunar erlendis.