Læknablaðið - 15.08.1987, Side 39

LÆKNABLAÐIÐ
223
SAMBAND HEILSUGÆSLU OG STOFNANA
Mig langar að koma aftur að þætti heilsugæslu og
stofnana í heilbrigðiskerfinu og spennu sem mér
finnst ríkja þar á milli. Þetta snertir til dæmis
samskipti sérfræðinga og heilsugæslulækna sem
valda mér verulegum áhyggjum. Þar finnst mér
vera mikil hætta á ferð fyrir lækna og fyrir
stéttarfélag lækna sem ekki hefur gefið þessu máli
nægilegan gaum. Persónulega hef ég átt mjög
ánægjuleg samskipti við heilsugæslulækna, með
undantekningum þó, og ég tel að heildarsamtökin
þurfi virkilega að taka á þessu máli.
Hvað snertir uppbyggingu heilsugæslustöðva á
Reykjavíkursvæðinu, fer víðs fjarri að
sérfræðingar séu á móti henni. Ég álít hins vegar
að núverandi heilbrigðislög komi í veg fyrir
æskilegustu uppbyggingu, sem ég tel þá að
læknar sjái sjálfir um rekstur stöðvanna, enda
væru þær þá fyrir löngu komnar upp og búið að
leysa þessi vandamál fljótar og betur en nú virðist
eiga að gera.
ATVINNULÆKNINGAR
Lbl.: Hvern þátt geta læknar átt í að ákvarða
hvort vinnustaður sé starfsmönnum hollur eða
óhollur, ef við höfum í huga væntanlegar
stóriðjuframkvæmdir hér á l»ndi?
Vilhjálmur: í atvinnulækningum er aðalhlutverk
lækna að meta hættur af ákveðinni mengun og
benda á Ieiðir til að bægja slíkum hættum frá.
Læknar geta oft á tíðum ekki metið mengun einir,
en þeir geta haft samvinnu við
mengunarsérfræðinga sem betur geta mælt og
skilgreint mengunina sjálfa.
Til þess að meta hættur í ákveðnu starfsumhverfi
er ekki nóg að skoða umhverfið, heldur verður að
afla sér reynslu um hvernig málum er háttað
annars staðar. Við höfum dæmi þess hér frá
Kísiliðjunni, að okkur hefur mistekist þetta í
upphafi. Þar var hafinn iðnaður sem
heilbrigðiskerfið áttaði sig ekki á í fyrstu hvað
hafði mikla mengun í för með sér. Héraðslæknar
fyrir norðan fóru fljótlega að vara við hættu af
verksmiðjunni, en samt liðu 10-15 ár þangað til
hægt var að ná menguninni niður á það stig að
vinnustaðurinn væri öruggur. Þetta er talandi
dæmi um það, að skorti okkur þekkingu erum við
ekki á varðbergi gagnvart nýjum iðnaði og fáum
frumvandamálin til okkar. Og það er mjög erfitt
að breyta starfsumhverfi og draga úr mengun
þegar framleiðsla er komin í gang, enda dýrara
fyrir viðkomandi verksmiðju.
Mig langar að koma inn á samskipti lækna sem
Ólafur Örn minntist á. Hnökrar í samskiptum
sérfræðinga og heilsugæslulækna hafa trúlega
aukist á síðustu árum, og er mjög slæmt til þess
að vita. En ég veit að Ólafur getur líka nefnt
dæmi þess að ekki er hægt að komast að
samkomulagi við alla sérfræðinga, fremur en alla
heilsugæslulækna. Þetta er hlutur sem stéttin þarf
sjálf að leysa úr hið bráðasta, og það er mjög
alvarlegt ef þessi mál fara að standa almennri
heilsugæslu eða heilbrigðiskerfinu fyrir þrifum,
svo langt mega þau ekki ganga.
HERÐIR AÐ FRAMHALDSMENNTUN
Lbl.: Hvað gerist, ef kandídatar komast ekki í
framhaldsnám til útlanda í sama mæli og verið
hefur, til dæmis einungis fáir og í skamman tíma?
Ólafur Örn: Ég tel það hafa verið geysilegan styrk
fyrir íslenska læknisfræði, að læknar hafa getað
leitað framhaldsmenntunar mjög víða, ekki
aðeins á einum eða tveimur stöðum heldur í
flestum löndum þar sem heilbrigðisþjónusta
stendur hvað best og eftir mestu er að sækjast.
Með þessa þekkingu hafa menn komið víða að úr
heiminum og safnað henni saman hér. Ef lokast
fyrir þetta, veit ég ekki hvað gerist og ég veit ekki
hvernig hægt verður að leysa málin. Að
sjálfsögðu getum við menntað eitthvað af
sérfræðingum innanlands, en það er takmarkað
og aðeins í stærstu sérgreinum.
Haukur Þórðarson, Ólafur Örn Arnarson og
Ásmundur Brekkan.