Læknablaðið - 15.10.1988, Qupperneq 17

LÆKNABLAÐIÐ
311
höfðu enga votheysverkun. Þeir síðartöldu
byggðu afkomu sína aðeins að hluta á
hefðbundnum landbúnaði. í
Vestur-Skaftafellssýslu var þessu öfugt farið.
Enginn verkaði meira en 90% í vothey, en 61%
höfðu enga votheysverkun.
Tafla III sýnir hvers konar fóðri menn tengdu
einkenni sín og gátu menn tengt þau fleiri en einni
tegund. Algengast var að einkenni tengdust vinnu
í mygluðu þurrheyi. Þannig kváðust 47 af 60 sem
einkenni höfðu fá þau eftir vinnu í slíku heyi, 25
við vinnu i þurrheyi og 9 eftir vinnu í annars
konar þurrheyi (útheyi, mygluðu útheyi, ornuðu
heyi eða heyi með vegaryki). Aðeins fimm tengdu
einkenni sín vinnu í votheyi, þar af tveir vinnu í
mygluðu votheyi. Hvergi var marktækur munur á
fylgni einkenna við fóðurtegund milli hinna
tveggja héraða.
Tafla IV sýnir fylgni mismunandi einkenna við
hinar ýmsu fóðurtegunir. Ýmsir fá fleiri en eitt
einkenni við slíka vinnu. Langoftast eru þessi
einkenni tengd vinnu í einhvers konar þurrheyi,
oftast mygluðu og enginn fékk hita af vinnu í
votheyi.
Table I. Farm workers complaining of respiratory or
eye symptoms reiated to work with forage.
No. Percent-
with age Statis-
No. in symp- sympto- tical
study toms matic analysis
Strandasysla .. 167 32 19 n.s.
V. Skaftafellssysla .. .. 152 36 24
Table II. Percentage of individuals in V.
Skaftafellssýsla and Strandasýsla according to
percentage ensilated hay.
Percentage ensilated hay &90 89-25 <25 No ensilated hay
V. Skaftafells-sysla .... .... 0 23 16 61
Strandasysla .... 88 5 0 7
Tafla V sýnir samanburð á tíðni hinna
mismunandi einkenna milli þessara tveggja
héraða. Hvergi reyndist marktækur munur.
Tafla VI sýnir áhrif hinna ýmsu
heyverkunaraðferða og heygríma á einkennin.
Það er þó erfitt að draga miklar ályktanir af
þessum niðurstöðum vegna þess hve margir taka
ekki afstöðu eða beita ekki þeim aðferðum sem
spurt er um. Við teljum þó að heygrimur geri
gagn, en heyblásarar ógagn.
UMRÆÐA
Okkur er ekki kunnugt um neina eldri könnun
sem ber saman einkenni frá öndunarfærum og
mismunandi heyverkunaraðferðir. Það vekur
athygli hversu lítinn áhuga bændur í
Table IV. Symptoms according to type of forage in V.
Skaftafellssýsla and Strandasýsla.
Moldy Moldy Other
Symptoms Silage silage Hay hay types*)
Cough............. 2 1 12 25 5
Dyspnea........... 1 2 11 17 4
Fever............. - — 5 11 3
Nasal............. 1 2 26 39 9
Eye............... 2 1 21 29 6
Total 6 6 75 121 26
*) Hay from pasture, moldy hay from pasture, hay which has
formed heat, hay with road dust.
Table V. Symptoms related to work with forage
according to individuals in V. Skaftafellssýsla and
Strandasýsla.
Number of Percentage of Statis-
subject total tical
-------------------- ana-
Symptoms V. Skaft. Strand. V. Skaft. Strand. lysis
Cough....... 16 14 11 8 n.s.
Dyspnea.... 10 13 7 8 n.s.
Fever....... 10 7 7 4 n.s.
Nasal....... 24 30 16 18 n.s.
Eye......... 19 24 13 14 n.s.
Table III. Types offorageaccording to symptoms in V.
Skaftafellssýsla and Strandasýsla.
Silage Moldy silage Hay Moldy hay Other types*) All
V. Skaftafellssysla 2 í n 21 6 31
Strandasysla 1 í 14 26 3 29
Total 3 2 25 47 9 60
*) Hay from pasture, moldy hay from pasture, hay which has
formed heat, hay with road dust.
Table VI. Haymaking methods and use of protecting
masks according to symptoms.
Symptoms Blower- drier Protect- ing mask Bailing- machine Hay- blower
Improve 5 13 5 _
No change 25 4 12 14
Worsen - - 1 11
No comment or question not applicable 47 60 59 52