Læknablaðið - 15.08.1990, Side 56
322
LÆKNABLAÐIÐ
Oddur sat órofið í stjóm SÍBS frá 1940 til
1984. Frá 1984 til 1988 var hann formaður
stjómar Reykjalundar en tók við formennsku
í SÍBS á árinu 1988 og gegndi henni þar
til hann lést. I stjómarstörfunum hafði
hann afskipti af fjölmörgum málum SÍBS.
Árið 1959 hóf SIBS starfsemi vinnustofu
í Reykjavík fyrir öryrkja, Múlalundar,
og var Oddur læknir þar frá upphaíi uns
hann fór á þing. Hann var fulltrúi SÍBS í
samstarfsnefnd öryrkjafélaganna á íslandi sem
kom Öryrkjabandalagi Islands á laggimar
árið 1961. Hann var fyrsti formaður þess
og fram til ársins 1967. Aðalverkefni
bandalagsins fyrstu árin, og raunar enn,
var bygging íbúðarhúsnæðis fyrir öryrkja.
Að ráði Odds var sú skipan upp tekin að
hússjóður Öryrkjabandalagsins varð næsta
sjálfstæð stofnun og var hann formaður
stjómar hans frá því honum var komið á fót
árið 1964 og þar til á síðasta ári. Bygging
fyrsta húss Öryrkjabandalagsins hófst 1966
og fluttu íbúamir inn árið 1968. Alls urðu
samtengd háhýsi Öryrkjabandalagsins við
Hátún þrjú að tölu. Það er lyginni líkast
hvemig hússjóði Öryrkjabandalagsins tókst
að koma því til leiðar að byggja þessi hús
án þess að hafa fastan tekjustofn. Oddur
átti síðar hugmyndina að happdrætti því
sem gengur undir nafninu lottó, en átti lengi
við ramman reip að draga við að koma
henni í framkvæmd, sem tókst að lokum í
góðri samvinnu við aðra aðila með stofnun
Islenskrar getspár. Eftir að lottótekjur fóru
að berast hússjóði Öryrkjabandalagsins hefur
húsnæðisfyrirgreiðslan til öryrkja margfaldast
og annarri starfsemi Öryrkjabandalagsins
vaxið fiskur um hrygg.
Þegar nýir meðferðarhættir, lyfjameðferð og
skurðaðgerðir, tóku að skila árangri minnkaði
þörf berklasjúklinga fyrir endurhæfingu.
Þegar svo var komið beitti Oddur sér fyrir
því að auka endurhæfingarstarfsemi fyrir
aðra sjúklingahópa, meðal annars með því
að opna þeim aðgang að Reykjalundi eins
og áður segir. Skipan endurhæfingar var þó
í lausum skorðum og vann Oddur að því á
árunum 1968 - 1969 að undirbúa löggjöf
um endurhæfingu. Lög um endurhæfingu
tóku gildi 1970 og kváðu á um ýmis
atriði varðandi fjárhagslegan grundvöll
atvinnulegrar endurhæfingar, skipulagningu
hennar og framkvæmd. Oddur varð formaður
Endurhæfingarráðs við stofnun þess og þar til
hann tók sæti á Alþingi.
Af fjölmörgum trúnaðarstörfum öðrum
sem Oddi voru falin skulu hér nokkur
færð til bókar: Hann sat í stjóm Domus
Medica frá 1962 til 1986. Hann var í stjóm
Rauða kross íslands 1952 - 1958, formaður
framkvæmdaráðs hans 1952 - 1955, og sat
í stjóm Berklavamasambands Norðurlanda
frá 1952 til dauðadags. Hann var í nefnd
sem komið var á fót til að úthluta öryrkjum
eftirgjöf á aðflutningsgjöldum bifreiða frá því
að sú fyrirgreiðsla hófst á sjötta áratugnum,
formaður hennar 1963 - 1971. Hann sat í
sýslunefnd Kjósarsýslu 1953 - 1978.
Kjörinn var Oddur heiðursfélagi Læknafélags
íslands árið 1979.
Oddur var skipaður í milliþinganefnd
um öryrkjamál árið 1959. Eitt verkefni
nefndarinnar var að gera tillögur um með
hvaða hætti væri hægt að auka líkamlega og
andlega fæmi öryrkja og þar með vinnufæmi
þeirra. Hann fregnaði að íslenskur læknir væri
við sémám í Bandaríkjunum í þeim fræðum,
skrifaði honum og vildi vita hvað nýtt væri
að gerast þar í landi í endurhæfingarmálum.
Bréfaskriftimar leiddu til þess að hann óskaði
eftir því að læknirinn skryppi til íslands í
vikutíma til að starfa með nefndinni. Þannig
hófust kynni mín af Oddi. Atvikin höguðu því
svo, að hann bauð mér síðar, heimkomnum,
starf á Reykjalundi sem ég þáði fegins hendi,
hafandi kynnst nokkuð starfseminni þar, en þó
öllu fremur vegna kynnanna af manninum og
lækninum Oddi.
Eftir að Oddur lét af störfum á Reykjalundi
áttum við áfram tíð og gifturík samskipti
um margvísleg málefni sem tengdust
Reykjalundi eða endurhæfingu á öðrum
vettvangi. Á síðustu haustmánuðum
kynnti hann, áttræður en ungur í huga,
stjóm SIBS stórbrotnar hugmyndir sínar
um eflingu endurhæfingarþjónustu utan
Reykjavíkursvæðisins, endurhæfingu á
landsvísu. Ekki er því láni að fagna að
honum entist fjör til að fylgja þeim eftir en
hugmyndimar eru maklegur bautasteinn sífrjóu
hugarafli hans, framsýni og framkvæmdadug.
Oddur var fjölskyldufaðir til fyrirmyndar.
Hann kvæntist eiginkonu sinni, Ragnheiði
Jóhannesdóttur, árið 1938 og eignuðust þau