Læknablaðið - 15.02.1991, Side 33
LÆKNABLAÐIÐ
69
breytingar hafa orðið á samskiptum við
nánustu ættingja og vini, eftir að veikindi
hófust (p<0.001). í könnuninni kom einnig
í ljós að allir voru þeir ósáttir við þessar
breytingar og töldu þær truflandi, en um
helmingur hvors hóps fyrir sig lýsti skilningi á
viðbrögðum ættingja sinna og vina. Langmest
bar þó á því að sjúklingum fannst að aðrir
hefðu fjarlægst þá. Atján (48.6%) sjúklingar
á geðdeildum sögðu svo vera og sex (16.7%)
sjúklingar á öðrum deildum (p<0.01). Taflan
sýnir einnig að 20 (54.1%) sjúklinga á
geðdeildum og 17 (47.2%) á öðrum deildum
fundu til einmanaleika eftir að þeir veiktust.
Niðurstöður þessar benda til þess að svipaður
fjöldi sjúklinga á geðdeildum og öðrum
deildum finni til einmanaleika, en mun fleiri
sjúklingar á geðdeildum finna til þess að aðrir
fjarlægist þá.
Á töflu III sést að aðeins fleiri sjúklingar
á öðrum deildum eða 32 á móti 29 á
geðdeildum töldu sig eiga félaga eða einlæga
vini. Munurinn er þó ekki marktækur. Hér á
eftir verður gerð frekari grein fyrir því hvemig
samskipti þeirra sjúklinga eru sem eiga félaga.
Með daglegum samskiptum við félaga á töflu
IV er átt við meðaltal samskipta árlangt
fyrir rannsókn. Taflan sýnir að sjúklingar á
geðdeildum leita sjaldnar til félaga sinna,
16 (55.2%) þeirra hitta vini eða kunningja
sjaldan eða aldrei en nfu (22.1%) sjúklingar á
öðrum deildum (p<0.05). Taflan sýnir einnig
að sjúklingar á geðdeildum fara sjaldnar í
heimsóknir en sjúklingar á öðrum deildum
og að þeir fá mun sjaldnar heimsóknir. Hér
er átt við meðaltal heimsókna árlangt fyrir
rannsóknir en ekki aðeins heimsóknir meðan
á sjúkradvöl stendur. Sjúklingar á geðdeildum
og sjúklingar á öðrum deildum sækja álíka oft
samkomustaði. Með samkomustöðum er hér
átt við t.d. kvikmyndahús, skemmtistaði eða
tónleikahús.
Sérstakar spumingar voru lagðar fyrir
sjúklinga, sem bjuggu ekki hjá fjölskyldu
sinni. Þar er átt við sjúklinga, sem bjuggu
einir, hjá vandalausum, heimilislausir eða
sjúklingar, sem vistuðust á ýmis konar
stofnunum. Um var að ræða 16 sjúklinga á
geðdeildum og sjö á öðrum deildum (sjá töflu
I).
Tíu sjúklingar á geðdeildum og sex á öðrum
deildum voru sáttir við slíkar aðstæður. Allir
Tafla IV. Meöaltal samskipta sjúklinga viö félaga
árlangt fyrir rannsókn.
Geödeildir Aörar deildir Alls
Skipti viö félaga *)
Daglega .. 2 5 7
Vikulega .. 11 18 29
Sjaldan/aldrei .. 16 9 25
Heimsóknir sjúklinga
Daglega 1 1 2
Vikulega .. 7 13 20
Sjaldan/aldrei .. 29 22 51
Heimsóknir til sjúklinga
Daglega .. 2 1 3
Vikulega .. 10 24 34
Sjaldan/aldrei .. 25 11 36
Fariö á mannamót
Vikulega .. 2 1 3
Mánaöarlega 4 7 11
Sjaldan/aldrei .. 31 28 59
Þrír sjúklingar á geödeildum og fjórir sjúklingar á öörum deildum
svöruöu ekki.
*) Hér er átt viö aöeins 29 sjúklinga á geödeildum er áttu félaga og
32 sjúklinga á öörum deildum.
Tafla V. Mat 76 aðstandenda á truflun á heimilislífi af
völdum veikinda sjúklings.
Geödeildir Aörar deildir Alls
Neikvæö áhrif á heimilislíf
Já 12 10 22
Nei Heimsóknum fækkaö 24 30 54
Já 13 4 17
Nei Aðstandendur bundnir 23 36 59
yfir sjúklingi Já 15 10 25
Nei 21 30 51
Fjórir aöstandendur sjúklinga á geödeildum tóku ekki þátt í
könnuninni.
þessir sjúklingar, utan eins á geðdeild og
eins á öðrum deildum höfðu áfram samskipti
við fjölskylduna. Tólf þeirra sem liggja á
geðdeildum, fannst fjölskyldan aðstoða sig
en fjórum á öðrum deildum.
Á töflu V sést að 12 aðstandendur (33.3%)
sjúklinga á geðdeildum og 10 (25%) á öðrum
deildum töldu veikindi sjúklings hafa haft
neikvæð áhrif á heimilislíf.
Greinilegt var að veikindi sjúklinga á
geðdeildum höfðu meiri áhrif á heimsóknir,
að mati aðstandenda. Þrettán aðstandendur
sjúklinga á geðdeildum og fjórir aðstandendur
sjúklinga á öðrum deildum töldu heimsóknum
hafa fækkað í kjölfar veikindanna (p<0.01).
Aðstandendur 15 sjúklinga á geðdeildum og