Læknablaðið - 15.03.1995, Blaðsíða 19

LÆKNABLAÐIÐ 1995; 81
229
fellum haldast um 50% sjúklinga í takti sex
mánuðum síðar (7). Kínidín getur hins vegar
valdið alvarlegum hjartsláttaróreglum frá
slegli (torsades de pointes) og þar með aukinni
hættu á skyndidauða (26). Sótalól er beta-
hamlari sem einnig hefur sérstök áhrif á hjart-
sláttaróreglu (flokkur III áhrif). Lyfið hefur
smávægilega aukna áhættu á að valda líka
hjartsláttaróreglu frá sleglum og sama má segja
um flest hjartsláttaróreglulyf úr flokki 1A (27).
Própafenón (lyf í flokki 1C) hefur svipuð áhrif
og sótalól, um 40% sjúklinga á lyfinu haldast í
sínustakti einu ári eftir rafvendingu (28). Lág-
skammta amíódaróne-meðferð hefur lofað
góðu hvað varðar árangur við að halda sjúk-
lingum í sínustakti eftir rafvendingu vegna
hjartsláttaróreglu frá gáttum. Eftir rúmlega
tveggja ára meðaleftirlitstíma voru enn um
78% sjúklinga í sínustakti (29). Lyfið hefur
minni tilhneigingu til að valda alvarlegri hjart-
sláttaróreglu frá sleglum og veldur síður hjarta-
bilun en önnur hjartsláttaróreglulyf. Lyfið hef-
ur hins vegar verulegar aukaverkanir, einkum
ef það er notað í of háum skömmtum.
Hjá sjúklingum sem ekki fara í sínustakt eftir
rafvendingu, eða hjá þeim sem aftur fá hjart-
sláttaróreglu frá gáttum, einkum gáttatif, er
markmið frekari meðferðar einkum þríþætt;
koma í veg fyrir segarek með viðunandi blóð-
þynningarmeðferð, halda niðri hjartsláttar-
tíðni og meðhöndla og halda í skefjum hjarta-
bilun. Nýlegar rannsóknir hafa sýnt fram á ár-
angur langtíma blóðþynningarmeðferðar hjá
sjúklingum með gáttatif til þess að koma í veg
fyrir alvarlegar afleiðingar segareks og hefur
það nánar verið rætt áður (11,30-34). f völdum
tilfellum þar sem frábendingar eru fyrir lang-
tíma blóðþynningu eða hún hentar ekki, kem-
ur til greina að nota aspirín í staðinn (35). Þótt
dígóxín hafi löngum verið notað til þess að hafa
áhrif á hjartsláttartíðni hefur það einkum slík
áhrif í hvfld, við álag eru áhrif þess mun lakari
(36). Því getur verið nauðsynlegt að nota beta-
eða kalsíum-hamla eins og verapamfl til þess
að ná betri stjórn á hjartsláttartíðni. Hjá sjúk-
lingum sem svara illa lyfjameðferð við hjart-
sláttaróreglu eða þola hana ekki kemur til
greina að gera glóðun á AV-hnúðnum með
útvarpsbylgjum. Slíkir sjúklingar þurfa yfirleitt
gangráð eftir á, en nýlega var lýst nýrri tækni
þar sem aðeins er gerð takmörkuð glóðun á
AV-hnúð til þess að hægja á sleglatíðni hjá
sjúklingum með gáttatif (37).
Lokaorð
Rannsókn þessi sýndi að hjá sjúklingum með
hjartsláttaróreglu frá gáttum, einkum gáttatif,
hefur aukin hjartastærð á röntgenmynd og í
minna mæli stækkuð vinstri gátt við hjarta-
ómun, tegund hjartsláttaróreglu og varanleiki
hjartsláttaróreglu áhrif á það hvort sjúklingar
haldast í sínustakti til langframa eftir rafvend-
ingu. Bæði hjartastærð á röntgenmynd og
stærð vinstri gáttar mæld með hjartaómun eru
umdeildir þættir þar sem mikil skörun er á milli
þeirra hópa sem haldast og haldast ekki í sín-
ustakti. Varanleiki hjartsláttaróreglu fyrir raf-
vendingu er hins vegar þáttur sem flestar rann-
sóknir sýna að skiptir máli, þó erfitt geti verið í
sumum tilfellum að ákvarða hversu lengi
hjartsláttaróreglan hefur varað. Teljum við því
að reyna eigi rafvendingu hjá sem flestum
sjúklingum með hjartsláttaróreglu frá gáttum,
en taka beri tillit til klínískra þátta, hjarta-
stærðar á röntgenmynd og niðurstöðu hjarta-
ómunar áður en ákvörðun er tekin um hvernig
og hvort rafvendingu skuli beitt.
HEIMILDIR
1. Petersen P. Thromboembolic complications of atrial fi-
brillation and their prevention. Am J Cardiol 1990; 65:
24-8C.
2. Wipf JE, Lipsky BA. Atrial fibrillation. Thromboem-
bolic risk and indications for anticoagulation. Arch In-
tem Med 1990; 150: 1598-1603.
3. Sherman D, Goldman L, Whiting R, Jurgensen K,
Kaste M, Easton J. Thromboembolism in patients with
atrial fibrillation. Arch Neurol 1984; 41: 708-10.
4. Tischler MD, Lee TH, McAndrew KA, Sax PE, Sutton
M, Lee RT. Clinical, echocardiographic and Doppler
correlates of clinical instability with onset of atrial fibril-
lation. Am J Cardiol 1990; 66: 721—4.
5. Broch O, Muller O. Hemodynamic studies during auric-
ular fibrillation and after restoration of sinus rhythm. Br
Heart J 1957; 19: 222-8.
6. Amar DO, Danielsen R. Frumárangur rafvendinga
vegna hjartsláttartruflana frá gáttum. Læknablaðið
1992; 78: 87-93.
7. Juul-Möller S, Edvardsson N, Rehnquist-Ahlberg N.
Sotalol versus quinidine for maintenance of sinus
rhythm after direct current cardioversion of atrial fibril-
lation. Circulation 1990; 82: 1932-9.
8. Dittrich HC, Erickson JS, Schneidermann T, Blacky
AR, Savides T, Nicod PH. Echocardiographic and clin-
ical predictors for outcome of elective cardioversion of
atrial fibrillation. Am J Cardiol 1989; 63: 193-7.
9. Brodsky MA, Allen BJ, Capparelli EV, Luckett CR,
Morton R, Henry WL. Factors determining mainte-
nance of sinus rhythm after chronic atrial fibrillation
with left atrial dilatation. Am J Cardiol 1989; 63:1065-8.
10. Henry WL, Morganroth J, Pearlman AS, Clark CE,
Redwood DR, Itscoitz SB, Epstein SE. Relation be-
tween echocardiographically determined left atrial size
and atrial fibrillation. Circulation 1976; 53: 272-9.
11. Amar DO, Danielsen R. Gáttatif og blóðþynning.
Læknablaðið 1992; 78: 419-21.