Læknablaðið - 15.09.1996, Síða 6
618
LÆKN ABLAÐIÐ 1996; 82
Ritstjórnargrein
Kostnaður sparnaðar
Á undanförnum árum hefur hinn mikli kostn-
aður við íslenska heilbrigðiskerfið verið til
stöðugrar umræðu. Mikill niðurskurður hefur
verið framförum og þróun fjötur um fót, og er
það vissulega mikið áhyggjuefni. Umræða
þessi hefur oftast verið neikvæð og fjölmiðlar
hafa flutt fréttir af hallarekstri sjúkrahúsanna,
unrframeyðslu og miklum kostnaði heilbrigðis-
kerfisins. Ekki hefur verið fjallað um árangur
eða ávinning, betra líf eða bætta heilsu. Þrátt
fyrir að sjúklingum hafi fjölgað, til dæmis á
ríkisspítölum, hefur stöðugildum fækkað og
meðalkostnaður á hvern sjúkling hefur farið
lækkandi síðastliðin 15 ár. Hagræðing innan
heilbrigðiskerfisins hefur verið mjög árangurs-
rík, jafnt í krónum og aurum talið sem og í
heilsu og heilbrigði.
Fjölmörg augljós dæmi má nefna um fjárfest-
ingar sem skila verulegum bótum, jafnvel í
beinhörðum peningunr. Ungbarnavernd á ís-
landi hefur verið mjög árangursrík. Þegar sú
djarfa ákvörðun var tekin að hefja bólusetning-
ar gegn Haetnophilus influenzae á íslandi voru
það nánast nýmæli í heiminum. Árangurinn er
sá að heilahimnubólga, barkaloksbólga eða
blóðsýkingar af völdum þessarar bakteríu hafa
nánast horfið af sjónarsviðinu hérlendis.
Hjartaaðgerðir, bæði barna og fullorðinna,
munu vafalítið spara íslenska ríkinu fé og sama
er uppi á teningnum varðandi kransæðaað-
gerðir í hjartaþræðingu. Kviðarholsaðgerðir
um holsjá stytta legutíma sjúklinga margfalt og
er ávinningur þannig augljós. Fjölmörg fleiri
dæmi má nefna um sparnað sem næst, þó með
nokkrum tilkostnaði. Ótalin er þá bætt líðan
þeirra einstaklinga sem þjónustunnar njóta.
í umræðu um kostnað heilbrigðiskerfisins og
hagræðingu innan þess hefur nýbygging fyrir
Barnaspítala Hringsins oft borið á góma.
Barnaspítali Hringsins var stofnaður sumarið
1957. Arið 1965 fluttist spítalinn í núverandi
húsnæði. Það.var ekki hannað sem barnaspítali
og fljótlega varð ljóst að húsnæðið var of lítið
og á margan hátt óheppilegt. Kappsmál er að
búa sómasamlega að veikum börnum á íslandi.
Það var mikið ánægjuefni þegar samningur var
undirritaður þann 24. maí 1994 af þáverandi
heilbrigðis- og tryggingamálaráðherra, þáver-
andi forstjóra ríkisspítala og formanni Kvenfé-
lagsins Hringsins um byggingu nýs Barnaspít-
ala Hringsins á Landspítalalóð. Byggingar-
nefnd hefur starfað síðan þó enn hafi skriður
ekki komist á málið. Samstaða um nauðsyn
þessa verks er breið. Þannig hafa yfirlæknar,
forstöðulæknar, sviðsstjórar og prófessorar á
Landspítala skorað á Alþingi að hrinda bygg-
ingunni í framkvæmd. Sömuleiðis hefur hjúkr-
unarforstjóri ásamt deildarstjórum, fram-
kvæmdastjórum og sviðsstjórum hjúkrunar á
Landspítala skorað á alþingismenn að veita fé
til byggingar barnaspítala á Landspítalalóð og
hvetja til þess að málefni sjúkra barna hafi
forgang varðandi fjárveitingar og framkvæmd-
ir.
Áætlað hefur verið að kostnaður við bygg-
ingu nýs Barnaspítala Hringsins sé um 800
milljónir króna. Af því fé fengi ríkið endur-
greitt rúmar 300 milljónir í formi virðisauka-
skatts, skatta, tolla og fleira. Jafnframt liggur
fyrir að framlag styrktaraðila og velunnara
Barnaspítalans með Kvenfélagið Hringinn í
broddi fylkingar yrði á annað hundrað milljón-
ir.
Endanlegt framlag ríkisins til framkvæmdar-
innar þegar allt kemur til alls eru því 350-400
milljónir, sem væntanlega myndu dreifast á
þrjú til fjögur ár. Við byggingu Barnaspítala
Hringsins losnaði húsnæði innan veggja Land-
spítalans sem nýta mætti til dæmis fyrir lungna-
deild eða aðra starfsemi sem nú fer fram ann-
ars staðar, þannig má hagræða í rekstri spítal-
ans.
í nýjum Barnaspítala Hringsins verður mikil
áhersla lögð á öfluga göngudeild og góða dag-
deild. Á göngudeild og dagdeild er hægt að
nreðhöndla og annast veik börn og börn sem