Kjarninn - 07.11.2013, Blaðsíða 52

02/04 kjarninn Danmörk
Banabitinn var 7-Eleven
Fækkun pylsuvagnanna hefur verið afar hröð frá árinu 1993,
þegar fyrsta 7-Eleven verslunin í Kaupmannahöfn var opnuð.
7-Eleven verslanir bjóða upp á svipað úrval af pylsum og
vagnarnir og í dag eru tæplega 200 slíkar verslanir starfandi
í Danmörku.
Flestar bensínstöðvar í Danmörku bjóða einnig upp á
svipað úrval og pylsuvagnarnir, og fram kemur í Politiken
að samanlagt selja 7-Eleven og bensínstöðvarnar meira af
pylsum en pylsuvagnanir gerðu á stórveldistíma sínum.
Þá má nefna að það eru ekki bara 7-Eleven verslanir sem
tekið hafa viðskipavini frá hinum hefðbundu pylsuvögnum.
Tilkoma annarra skyndibitastaða á áttunda áratug síðustu
aldar, eins og hamborgastaðanna McDonald’s og Wendy’s,
hefur haft sitt að segja. Og á síðustu árum hefur mikil fjölgun
á sushi-börum í Kaupmannahöfn einnig hraðað fækkun
pylsuvagna.
Lífrænar pylsur
Þeir nýju pylsuvagnar sem teknir hafa verið í notkun
á þessu ári eru annars vegar á vegum kjötvinnslunnar
Den økologiske Pølsemand og hins vegar á vegum Pølse-
kompagniet. Í þeim eru seldar lífrænt framleiddar pylsur
eins og hinar frönsku merguez-pylsur, sem eru án allra bindi-
og aukaefna og aðeins gerðar úr hreinu lamba- eða nauta-
kjöti.
Smelltu til að lesa
umfjöllun Politiken
um endurkomu
pylsuvagnanna
Fyrstu pylsuvagnarnir komu 1920
Það var hinn 4. mars 1920 sem borgarstjórn kaup-
mannahafnar veitti leyfi fyrir fyrsta pylsuvagninum
í borginni. Ári seinna voru þeir orðnir sex talsins í
borginni og tóku þá að breiðast út um allt landið.
Pylsuvagninn var þó ekki dönsk uppfinning heldur
þýsk, en pylsuvagnar komu fyrst fram á götum
Berlínar á árunum fyrir fyrri heimsstyrjöldina.
Tilkoma bensínprímusins var grundvöllurinn fyrir
rekstri pylsuvagna, en prímusinn var notaður til að
kynda koparketil með pylsunum í og brauðið var
hitað í kringum ketilinn. Á áttunda áratug síðustu
aldar voru 700 pylsuvagnar í Danmörku, þar af 400
í kaupmannahöfn. Í borginni hafði þeim fækkað
niður í 93 árið 2007 og í ár eru þeir aðeins 40
talsins.
Þótt pylsuvögnum hafi hríðfækkað í kaupmanna-
höfn hafa þeir orðið útflutningsvara frá Danmörku.
Þannig hafa um 100 slíkir verið seldir til rússlands
og um 70 til Svíþjóðar svo dæmi séu tekin.