Kjarninn - 07.11.2013, Blaðsíða 74

01/01 kjarninn Álit
A
lþjóðlegar félagasamstæður sem hafa starf-
semi á Íslandi geta komist hjá eðlilegum skatt-
greiðslum hér á landi með svokallaðri þunnri
eiginfjármögnun sem minni fyrirtæki eiga
ekki kost á. Þessi háttsemi skekkir því bæði
samkeppnisstöðu fyrirtækja og rýrir skattstofna ríkisins. Til
þess að bregðast við þessu hefur undirrituð lagt fram laga-
frumvarp á Alþingi.
Með hugtakinu þunnri eiginfjármögnun er vísað
til þess þegar hlutfall af heildarfjármögnun félags er
lán frá tengdum aðilum. Ef fjármögnun dótturfélaga
kemur frá móðurfélagi sem staðsett er erlendis og í
ríki sem ber lægra skatthlutfall en hér á landi getur
myndast hvati til fjármögnunar með lánum fremur en
hlutafé þar sem vaxtagreiðslur vegna lána eru frádráttar-
bærar frá tekjuskattsstofni en arðgreiðslur eru það ekki. Vilji
móðurfélagið þannig geta tekið sem mestan hluta hagnaðar
dótturfélags til sín er núna hagkvæmara að móðurfélagið
láni dótturfélaginu háar fjárhæðir sem síðan eru greiddar
til baka með háum vöxtum sem fela í raun í sér greiðslu á
hagnaði dótturfélagsins, sem alla jafna væri greiddur út sem
arður til eigenda félagsins, til móðurfélagsins í formi vaxta-
greiðslna.
Hefur verið til umfjöllunar í fjölmiðlum
Íslenskir fjölmiðlar hafa fjallað töluvert um áhrif þunnrar
eiginfjármögnunar á skatttekjur íslenska ríkisins. Í mars
á þessu ári vakti til dæmis umfjöllun Kastljóss mikla
athygli. Þar kom meðal annars fram að íslenska ríkið tapar
milljörðum króna árlega vegna þess að alþjóðleg fyrirtæki
sem starfa hér á landi koma sér að mestu hjá því að greiða
tekjuskatt hér á landi með aðstoð systurfyrirtækja sinna á
lágskattasvæðum.
Setning reglna um þunna eiginfjármögnun hefur víða
verið til umræðu á Vesturlöndum að undanförnu. Víða í
Evrópu eru einhvers konar reglur í gildi og annars staðar
hefur verið rætt um að setja slíkar reglur, eins og í Bretlandi.
Það er því ekki óeðlilegt að þetta verði skoðað hér á landi.
Frumvarp um þunna eiginfjármögnun
Eins og áður sagði hefur Alþingi nú til meðferðar frumvarp
um þunna eiginfjármögnun sem undirrituð mælti fyrir í
október. Verði þetta frumvarp að lögum gætu skatttekjur
ríkisins af alþjóðlegum fyrirtækjum aukist umtalsvert í fram-
tíðinni. Með frumvarpinu er lagt til að settar verði reglur um
þunna eiginfjármögnun alþjóðlegra fyrirtækja sem starfa hér
á landi og því verði þannig hamlað að þau geti flutt skatt-
skyldan hagnað úr landi í formi vaxtagreiðslna til móður-
fyrirtækis. Markmið frumvarpsins er þannig að tryggja að
þær tekjur sem verða til hér á landi renni til samfélagsins og
uppbyggingar þess.
Frumvarpið gerir ráð fyrir að tekið verði upp áþekkt
fyrirkomu lag og tíðkast hefur í Þýskalandi. Það byggist
einkum á skýrslu starfshóps á vegum fjármála- og efnahags-
ráðherra um reglur þunnrar eiginfjármögnunar frá júní 2012
auk ábendinga og tillagna frá Alþjóðagjaldeyrissjóðnum
(AGS) og Efnahags- og framfarastofnun Evrópu (OECD).
Reglunum er aðallega ætlað að taka til stórra alþjóðlegra
félagasamstæðna og þó svo að fáar slíkar séu starfandi hér
á landi eru þær sem þó eru starfandi gríðarlega stórar og
starfsemi þeirra hér á landi veltir miklum fjármunum og
skilar töluverðum hagnaði. Er því um verulegt hagsmuna-
mál að ræða fyrir íslenska ríkið en reikna má með að þegar
kemur að því að skoða endurnýjun fjárfestingasamninga við
alþjóðleg stórfyrirtæki hér á landi gefist færi á breytingum í
ljósi þess að lögum og reglum hafi verið breytt. Einnig hefur
lögfesting reglna um þunna eiginfjármögnun fyrir byggjandi
áhrif í því skyni að koma í veg fyrir hugsanleg skatta-
undanskot í framtíðinni.
Tekjugrunnur ríkisins þegar veikst
Á skömmum valdaferli núverandi ríkisstjórnar hefur
tekjugrunnur ríkisins þegar veikst talsvert enda hefur
meirihluti Alþingis fylgt ríkisstjórninni á þeirri vegferð að
lækka sérstakt veiðigjald, falla frá hækkun á virðisauka-
skatti á ferðaþjónustu og boða að frekari skattar á borð við
auðlegðarskatt og orkuskatt falli niður frá og með árinu
2015. Það ætti hins vegar að vera sameiginlegt áhugamál
þingmanna að koma í veg fyrir það að stór erlend fyrirtæki
komist upp með að greiða litla tekjuskatta af starfsemi sinni
á Íslandi með því að flytja skattskyldan hagnað úr landi í
formi vaxtagreiðslna til móðurfyrirtækis. Eins og kunnugt er
ættu nefndir Alþingis að hafa nægan tíma um þessar mundir
til að sinna frumvörpum frá þingmönnum í ljósi þess að fá
frumvörp berast frá sitjandi ríkisstjórn. Þingmenn hafa því
fullt svigrúm til að ljúka þessu máli og sýna hvort áhugi er á
því að breyta þessu til batnaðar í raun og veru.
Allir leggi sitt af
mörkum
Álit
Katrín Jakobsdóttir
Formaður Vinstri-
hreyfingarinnar – græns
framboðs
Deildu með
umheiminum
01/01
„Íslenska ríkið
tapar milljörðum
króna árlega
vegna þess að
alþjóð leg fyrir-
tæki sem starfa
hér á landi koma
sér að mestu
hjá því að greiða
tekjuskatt hér
á landi með
aðstoð systur-
fyrirtækja sinna
á lágskatta-
svæðum.“