Kjarninn - 03.04.2014, Blaðsíða 66

Kjarninn - 03.04.2014, Blaðsíða 66
04/05 piStill Svartur kross á gullstangirnar Gullið fór þó aldrei út fyrir landamæri Bandaríkjanna – það fór ekki einu sinni út fyrir dyr seðlabankans. Til þess að þurfa ekki að ferja gull í tonnatali yfir Atlantshafið var nefni- lega látið nægja að færa gullið á reikning Frakklandsbanka, en geyma það einfaldlega áfram í hirslum bankans. Það hefði allt eins mátt mála svartan kross á gullstangirnar, eins og nóbelsverðlaunahafinn Milton Friedman benti seinna á, enda hreyfðist það ekki úr stað frekar en steinmyntirnar á Jap! Peningakerfi nútímans er síðan enn fáránlegra en grjót- myntirnar á Jap eða gamla gullfótarskipulagið ef við leggjum á það hlutlægt mat. Það eru engin áþreifan- leg verðmæti sem standa að baki því, hvorki grjót fyrir allra augum eða gull í földum hirslum, heldur grundvallast það eingöngu á tölum í bókum – enda langstærstur hluti nútímapeninga ekkert annað en innstæðu- reikningar hjá bönkum. Þegar við greiðum fyrir viðskipti á sér ekki einu sinni stað munnleg yfirlýsing um tilfærslu þessara talna í heyranda hljóði, heldur senda segul- rendur á plastkortum hljóðlát skilaboð til bankans um að kaupandinn eigi lægri tölu í bókum bankans en áður, en seljandinn hærri. Samt sem áður hafa öll þessi kerfi gefist bærilega í því skyni að liðka fyrir viðskiptum. En hvernig má það vera? Hvernig öðlast peningar eiginlega slíkt verðmæti að hægt sé að nota þá til greiðslu, hvort sem þeir eru gerðir úr einhverju nytsamlegu eins og gulli, einhverju áþreifanlegu en ónytsam- legu eins og grjóti eða pappír eða einhverju óáþreifanlegu með öllu – eins og tölum í bók? trúin er allt Á endanum grundvallast vilji fólks til að nota peninga, hverjir svo sem þeir eru, á trú. Við tökum við greiðslu í formi peninga, því við trúum því að aðrir munu gera slíkt hið sama. Eins og dæmin hér að ofan sanna öðlast peningar verðmæti „Öfgafyllsta dæmið um þessa sérstöðu peningakerfisins var sennilega auður fjölskyldu einnar sem lá (og liggur enn) á hafsbotni.“
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89

x

Kjarninn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Kjarninn
https://timarit.is/publication/958

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.