Kjarninn - 03.04.2014, Síða 66

Kjarninn - 03.04.2014, Síða 66
04/05 piStill Svartur kross á gullstangirnar Gullið fór þó aldrei út fyrir landamæri Bandaríkjanna – það fór ekki einu sinni út fyrir dyr seðlabankans. Til þess að þurfa ekki að ferja gull í tonnatali yfir Atlantshafið var nefni- lega látið nægja að færa gullið á reikning Frakklandsbanka, en geyma það einfaldlega áfram í hirslum bankans. Það hefði allt eins mátt mála svartan kross á gullstangirnar, eins og nóbelsverðlaunahafinn Milton Friedman benti seinna á, enda hreyfðist það ekki úr stað frekar en steinmyntirnar á Jap! Peningakerfi nútímans er síðan enn fáránlegra en grjót- myntirnar á Jap eða gamla gullfótarskipulagið ef við leggjum á það hlutlægt mat. Það eru engin áþreifan- leg verðmæti sem standa að baki því, hvorki grjót fyrir allra augum eða gull í földum hirslum, heldur grundvallast það eingöngu á tölum í bókum – enda langstærstur hluti nútímapeninga ekkert annað en innstæðu- reikningar hjá bönkum. Þegar við greiðum fyrir viðskipti á sér ekki einu sinni stað munnleg yfirlýsing um tilfærslu þessara talna í heyranda hljóði, heldur senda segul- rendur á plastkortum hljóðlát skilaboð til bankans um að kaupandinn eigi lægri tölu í bókum bankans en áður, en seljandinn hærri. Samt sem áður hafa öll þessi kerfi gefist bærilega í því skyni að liðka fyrir viðskiptum. En hvernig má það vera? Hvernig öðlast peningar eiginlega slíkt verðmæti að hægt sé að nota þá til greiðslu, hvort sem þeir eru gerðir úr einhverju nytsamlegu eins og gulli, einhverju áþreifanlegu en ónytsam- legu eins og grjóti eða pappír eða einhverju óáþreifanlegu með öllu – eins og tölum í bók? trúin er allt Á endanum grundvallast vilji fólks til að nota peninga, hverjir svo sem þeir eru, á trú. Við tökum við greiðslu í formi peninga, því við trúum því að aðrir munu gera slíkt hið sama. Eins og dæmin hér að ofan sanna öðlast peningar verðmæti „Öfgafyllsta dæmið um þessa sérstöðu peningakerfisins var sennilega auður fjölskyldu einnar sem lá (og liggur enn) á hafsbotni.“
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89

x

Kjarninn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Kjarninn
https://timarit.is/publication/958

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.