Kjarninn - 08.05.2014, Blaðsíða 30

24/25 greining
milljarða króna. Þá skapast gríðarstór uppgreiðsluvandi.
Þetta gæti gerst í mjög náinni framtíð. Á næstu fimm til tíu
árum.
Í þriðja lagi er verið að ganga af íslenska séreignar-
sparnaðarkerfinu dauðu með því að gera það ótímabundið
að nota sparnaðinn til greiðslu húsnæðislána. Það er gott að
fólk fái að ráða hvernig það sparar. En úttektir á séreignar-
sparnaði hafa verið heimilaðar til að auka tekjur ríkissjóðs
og stuðla að einkaneysludrifnum hagvexti. Alls hafa Ís-
lendingar tekið út 100 milljarða króna af honum frá 2009 og
ljóst er að sú tala mun hækka hratt með þeim breytingum
sem eru boðaðar. Það mun þýða að kostnaður íslenska ríkis-
ins við að halda lífi í sífellt fjölgandi eldri borgurum þessa
lands mun aukast gríðarlega. Honum
verður velt á næstu kynslóðir.
Það sem verður ekki leyst
Það sem vantar algjörlega í tillögurnar
er lausn á þeim fjármögnunarvanda sem
blasir við húsnæðiskaupendum. Í dag lána
bankar ekki fyrir nema 80-85 prósentum af verði húsnæðis.
Það sem upp á vantar er nánast ómögulegt fyrir venjulegt
launafólk að safna sér miðað við hvað það kostar að lifa á
Íslandi nútímans. Því er komin upp ákveðin stéttaskipting
innan þeirra hópa sem eru að fara inn á húsnæðismarkaðinn.
Þeir sem fá meðgjöf frá sínum nánustu, til dæmis foreldrum,
geta myndað eign og búið í betra húsnæði. Hinir verða ein-
faldlega að leigja með öllu því óöryggi og rótleysi sem fylgir
skammtímaleigumarkaði og borga miklu hærra hlutfall
launa sinna í húsnæðiskostnað.
Það á í raun ekki að vera hið opinbera sem leysir þetta
vandamál. Bankar landsins eiga að sjá sér hag í því að
gera það. Húsnæðislán eru stærstu lán sem flestir taka á
lífsleiðinni og með því að „ná“ fólki í slík eru bankar oft að
eignast kúnna fyrir lífstíð. Þeir ættu því að leggja meiri vinnu
í að greina getu kúnna sinna til að standa við greiðslur af
lánum út frá þeim þáttum sem einkenna þá (menntun, laun,
„Það sem vantar algjörlega í
tillögurnar er lausn á þeim fjár-
mögnungarvanda sem blasir
við húsnæðiskaupendum“