Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.02.1938, Blaðsíða 17

I* J Ó H I N
ist til óvináttu við iSreta. Hér er
því mikið vandamól á ferðum. Bret-
ar hafa koiriið af sér vandanum i
bili, með því að skjóta málinu til
Þjóðl)andalagsins. En nú er eflir
að vita, livaða afgreiðslu það fær
þar.
4. Styrjöldin í Kínci. Asíumálin
hafa um langt skeið verið erfið við-
ureignar. f lok siðustu aldar sáu
Bretar nauðsyn þess, að gjöra
bandalag við voldugt ríki í Austur-
álfu. í raun og veru var ekki nema
um Japan að ræða í því sambandi.
Og 1902 gjörðu þjóðir þessar banda-
lag með sér. Það stóð fram til
stríðsloka. Bandalagið fór þá lit
um þúfur. Til þess lágu þær ástæð-
ur, að Bretar voru andvígir yfir-
ráðastefnu Japana í Kina, að Ástra-
líumenn, sem óttuðust innflytjénda-
straum Japana til Ástralíu og valda-
lirask þeirra í þeirri beimsálfu, voru
óánægðir vfir bandalaginu, — og
siðast en ekki sizt, að Bandaríkin
litu svo á, að bandalagið væri liættu-
legt lxagsmunum sínum í Kvrraliaf-
inu. Bretar sömdu því ekki við .Tap-
ani af nýju, þegar bandalagssanm-
ingurinn gekk úr gildi.
Verzlun .Tapana hefir skaðað
bagsmuni Breta i Austurálfu, sér-
staklega á síðustu árum. Japanska
stjórnmálamenn drevmir líka um
að sameina gulu þjóðirnar til and-
stöðu við hvítu þjóðirnar. 'Ef sá
draumur rætist, líður brezka heims-
veldið undir lok.
En Rússar eru einnig hættulegir
hagsmunum Brela í Asiu. Kommún-
istastjórnin í Rússlandi stendur
betur að vigi i þessari baráttu en
13
keisarastjórnin gerði. Kommúnist-
iskur undirróður er aðalvopn benn-
ar i baráttunni. Honum er ætlað að
undirbúa jarðveginn, svo að Rúss-
um reynist auðvelt að leggja Asiu
undir sig. Rússar bafa rekið þenna
undirróður ákaft meðal þeirra.As-
íuþjóða, er Bretar ráða yfir. Af-
staða Breta til styrjaldarinnar í
Kína stjórnast að miklu leyti af
þessum viðborfum.
Miklir árekstrar bafa orðið milli
Rússa og Japana í Asiu. Og Rretum
væri að sjálfsögðu geðfelldast, að
þjóðir þessar béldu livor annari í
skefjum.
Það er því ætlun margra, að Bret-
ar liafi raunverulega ekkert á móti
þvi, að .Ta])anir nái það miklum
tökum á Norður-Kina, að þeir geti
beft framgang Rússa þar og mynd-
að þar nokkurskonar varnargarð
gegn liinum kommúnistiska undir-
róðri Rússa. En þeir geta aftur á
móti ekki sætt sig við það, að .Tap-
anir nái töknm á Suður-Kina, þvi
að þar eiga Bretar mikilla hags-
muna að gæta. Þar við bætist, að
.Tapanir væru þá orðnir svo voblug-
ir, að hagsmunum Breta i Indlandi
og öðrum Asiulöndum væri hin
mesla hætta búin. — Gula-liættan
væri þá yfirvofandi.