Sagnir

Ataaseq assigiiaat ilaat

Sagnir - 01.04.1986, Qupperneq 11

Sagnir - 01.04.1986, Qupperneq 11
Hverjir tóKu þátt í hernaði . . . aöar úrvalssveitir komu í staðinn fyrir stóra almúgaheri. Skyndileg breyting Þaö var hvorki undarlegt né óvenju- legt aö úrvalssveitir tækju viö af al- menningi í hernaði á miðöldum. Þaö sem var óvenjulegt hér var hversu snögg umskiptin urðu um 1250. Eftir þaö voru stórir herir afar sjaldséöir. Ástæöur þessara snöggu umskipta eru tvenns konar: hernaöarlegar og pólitískar. Hinar fyrrnefndu byggjast aöallega á framförum í vopnabúnaöi og geta ekki skýrt hversu snögglega breytingin varð nema aö því leyti aö fylgdarmannasveitir og stórhernaöur Sturlungaaldar hafi skyndilega af- hjúþaö þann mun sem orðinn var á Hringabrynja, buklari og siálhúfa frá 13. öld. Þessir gripir eru frá Noregi en senni- lega hafa íslenskir uígamenn hafi suipað- an húnað. vígamönnum og alþýðu. Þetta skýrir þó ekki af hverju breytingin verður á tímabilinu 1246-1252 en ekki t. d. um 1240. Hér verður aö leita pólitískra skýringa. Segja má aö valdatíma Þóröar kakala hafi ekki lokið fyrren 1252 þótt sjálfur færi hann alfarinn héðan 1250. Frá Haugsnesbardaga 1246 haföi þá ríkt nokkuð góöur friöur á íslandi. Meöan veldi Þóröar var hvað mest, réö hann meö einum eöa öðrum hætti öllu landinu. Stórir hlutar landsins voru undir beinni stjórn hans en aðrir lutu vinum hans og bandamönnum. Af andstæöingum Þórðar voru aðeins forustulausir Árnesingar eftir en þá kúgaði hann til hlýðni.15 Öruggt má telja að friöurinn á þessu tímabili hafi staöiö í beinu sambandi við ofurvald Þóröar. And- stæðingar hans voru heillum horfnir eöa erlendis og enginn þorði aö rísa gegn honum. Þetta þýddi í raun aö hið óvirka stjórnkerfi þjóðveldisins var orðið merkingarlítið formsatriöi en nýtt og mun öflugra vald komið í staö- inn - vald sem var þess umkomið aö tryggja frið og öryggi í þessu stríöshrjáöa landi. Þessu friðartímabili lauk meö út- komu konungsmanna (Gissurar Þor- valdssonar, Þorgils skaröa o. fl.) áriö 1252. Ófriðurinn hófst aö nýju og kom þá fljótlega í Ijós sú breyting á hern- aði sem hér hefur verið rætt um. Áhugi almennings og stórbænda á því aö heyja stríð haföi stórlega minnkaö. í Þorgils sögu skaröa er sagt all- rækilega frá aðdraganda Þverárbar- daga 1255. Þar böröust Eyjólfur ofsi SAGNIR 9
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108

x

Sagnir

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.