Sagnir


Sagnir - 01.04.1986, Síða 32

Sagnir - 01.04.1986, Síða 32
Viðhorf til Kvenna í Qrágás og kvenna var mjög háö stéttarstööu þeirra. Allar konur áttu þaö þó sam- eiginlegt aö réttarstaöa þeirra var háö hjúskap en svo var ekki um karl- menn. Segja má að hinn ólíki heimur karla og kvenna hafi markast mjög af at- hafnasviði þeirra; starfssviö kvenna var innan stokks en karla utan stokks. Þeir sáu um alla stjórnsýslu og póli- tíska ákvarðanatöku. Konur uröu seinna sjálfráða en karlar og nutu minni réttar til erfða. Þeim var þó skylt aö borga skatt eins og körlum og sama refsilöggjöf gilti fyrir bæði kynin. Réttindi og skyldur fóru því ekki saman. Tilvísanir 1 Ólafía Einarsdóttir: „Staöa kvenna á þjóöveldisöld. Hugleið- ing ( Ijósi samfélagsgeröar og efnahagskerfis." Saga, 22 (Rv. 1984), 7-30. 2 Ólafur Lárusson: Lög og saga (Rv. 1958), 83-85, 120-124, 128-129, 131. 3 Agnes S. Arnórsdóttir: Var sjálfs- þurft ríkjandi á íslandi á miðöld- um? Ópr. ritgerð. (H.í. 1985), 33. Gunnar Karlsson: „Frá þjóðveldi til konungsríkis." Saga íslands II (Rv. 1975), 22-28. 4 Jakob Benediktsson: „Landnám og upphaf allsherjarríkis." Saiga íslands I (Rv. 1974), 170. Ólafur Lárusson, 81-82, 86. 5 Grágás, Islændernes Lovbog i Fristatens Tid, Konungsbók (la og Ib) (Kh. 1852), Ib, 3. Staðar- hólsbók (II) (Kh. 1879), 103. 6 Grágás, la, 35, II, 44. 7 Grágás, la, 170-171. II, 195, 336, 350. 8 Grágás, Ib, 58. II, 183. Konureru veikari aö líkamsburðum en karlar og þær áttu því kost á vernd, ef þær voru beittar þvingun- um. Karlmenn voru húsbændur á sín- um heimilum og höfuð ættanna. Þeir vildu fá aö hafa sínar konur í friöi og líf kvennanna var í þeirra höndum. Þær áttu allt undir því aö nánustu aö- standendur þeirra í karllegg, eigin- menn eöa frændur, væru þeim hliö- hollir. Ef konu var nauðgað fór refs- ingin eftir því í hvaöa þjóðfélags- eöa hjúskaparstöóu hún var. Þaö var ekki saknæmt að nauðga ógiftri, fátækri göngukonu sem gekk með húsum, ef karlmaðurinn viðurkenndi það. Ef sami maðurinn nauögaöi hins vegar eiginkonu stórhöfðingja, eöa giftum 9 Grágás, Ib, 203-204. 10 Grágás, la, 129, 225-226. II, 199, 204, 265. 11 Grágás, la, 218-222. II, 83. 12 Grágás, la, 230. 13 Grágás, Ib, 29-75. II, 152-209. 14 Grágás, Ib. 38. II, 167. 15 Árni Björnsson: Merkisdagar á mannsævinni. Gamlar venjur, siðareglur og sagnir (Rv. 1981), 81-82. Kulturhistorisk Leksikon for Nord- isk Middelalder. (KL). IX (Rv. 1964), 574. Ólafur Lárusson, 160. 16 Grágás, Ib. 29-32. II, 155-156, 158-159. 17 Grágás, II, 162. 18 Sjá ma. KL IV (Rv. 1959), 491- 492. 19 Grágás, II, 199-200. 20 Grágás, II, 172-175, 207. - KL, XX (Rv. 1976), 496-497. 21 Grágás, Ib, 45-46. II, 175. 22 Grágás, Ib, 41. II, 170-171,199- 200, 204. konum yfirleitt, beið hans þyngsta refsing. Þó aö stéttarstaða hafi vissulega sett stóran svip á Iffsmöguleika og viðhorf til fólks á þjóðveldistímanum, þá var kynferði ekki síður mælikvarði á möguleika mannfólksins. Ákveðin hlutverkaskipting á milli kynjanna hef- ur mótað hugarheim allra í samfélag- inu. Það er því ekki úr lausu lofti grip- ið að halda því fram, að ólíkir siðir og venjur hafi ríkt innan stokks og utan. En á milli þessara heima lágu þræðir og ekki er ólíklegt að konur hafi getað tileinkað sér viðhorf karla og öfugt. Grágás kveður þó skýrt á um að kyn- in haldi sig hvort ásínu sviði. □ 23 Grágás, Ib, 236. II, 168, 203. 24 Grágás, II, 168, 170-172. 25 Grágás, II, 204. 26 Grágás, Ib, 52, 53. II, 184, 185. 27 Grágás, la, 164. Ib, 48. II, 177- 178. 28 Grágás, Ib, 48-49. II, 177-179. 29 Grágás, td. II, 19, 167. 30 KL. IX, 565-571. 31 Helgi Þorláksson: „Arbeidskvin- nens, særlig veverskens, oko- nomiske stilling pá Island i mid- delalderen.“ Kvinnans ekonom- iska stállning under nordisk medeltid (Sverige, 1981), 62. Grágás, Ib, 44-45. II, 173-174. 32 Gunnar Karlsson, 25. 33 Grágás, la, 38, 161. II, 322. 34 Grágás, la, 142. 35 Grágás, la, 171. Ib, 206. II, 47, 195, 336, 350. 36 Grágás, la, 85. 37 Grágás, Ib, 57, 179, 188-189. 38 Grágás, Ib, 203-204. 30 SAGNIR
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108

x

Sagnir

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Sagnir
https://timarit.is/publication/1025

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.